Functies
● Exteroceptie
○ Directe interactie met de omgeving; tast, pijn, temperatuur
● Proprioceptie
○ Houding en beweging lichaam; sensoren aanwezig in spieren, pezen en
gewrichten
● Interoceptie
○ Ingewanden
○ Bewust: pijn aan organen
○ Onbewust: b.v. chemoreceptoren voor meting pH, O2 gehalte en CO2 gehalte
bloed
Exteroceptie, tast
● Stereognosis: herkennen van objecten via tast
● Basisschakeling
○ Stimulus → receptor → afferent/eerste orde neuron →
ruggenmerg/hersenstam → tweede orde neuron →
thalamus → derde orde neuron → cortex
○ Eerste orde neuron = sensor (receptor) = afferent neuron
○ Specifieke eigenschappen bepalen
■ Type informatie en sensitiviteit
■ Nauwkeurigheid ruimtelijke informatie
■ Nauwkeurigheid temporele informatie
● Eerste orde neuron
○ Somatosensorisch afferent neuron
○ Pseudo-unipolair neuron
■ Cellichaam is niet nodig voor de generatie van een actiepotentiaal
■ Cellichamen geclusterd in een ganglion
● Ruggenmerg is een doorlopende structuur
, ○ Dermatoom: een stuk huid dat sensibel wordt
geïnnerveerd vanuit 1 spinaalzenuw
● Eerste orde neuronen in de huid
○ Soorten
■ Epidermis → Merkel
● Dragen bij aan
signaaltransductie
● Geven elektrisch signaal door
aan het sensorische neuron
■ Dermis → Meissner, Ruffini
■ Subcutaan → Pacinian
○ Overeenkomsten
■ Kapsel om de zenuwuiteinden
■ Receptor type: mechanoreceptoren
● Rek → rek op membraan →
kanalen opengetrokken
■ Axon type: Aβ
● Dikke myelineschede
● Groot axon diameter
● Dus: snel
● Alleen proprioceptie axonen
zijn sneller
○ Verschillen
■ Receptor morfologie
■ Receptor sensitiviteit
■ Locatie
■ Perifere adaptatie
● Langzaam adapterend neuron
○ Intensiteit stimulus, duur stimulus en ruimtelijke
informatie: grootte, vorm en proprioceptie
○ Stopt met vuren als de stimulus weg is
○ Cel-orgaan van Merkel + lichaampjes van Ruffini
● Snel adapterend neuron
○ informatie over veranderingen in stimulaties: bij
stimulus beweging of trillingen
○ Neuron vuurt alleen als de stimulus start en wanneer
de stimulus stopt
○ Lichaampjes van Meissner + lichaampjes van Pacini
■ Receptieve velden: dat deel van de ruimte dat een neuron kan
waarnemen
● Klein receptief veld → hoge
resolutie/nauwkeurigheid
○ Lichaampjes van Merkel
+ lichaampjes Meissner
● Groot receptief veld →
gevoeliger
○ Lichaampjes van Rufini +
lichaampjes van Pacini
,○ Cel-orgaan van Merkel
■ Langzaam adapterend neuron
■ Relatief zeer klein receptief veld
■ Randen, punten, curvatuur → Textuur en vorm
○ Lichaampjes van Meissner
■ Snel adapterende neuron
■ Relatief klein receptief veld
■ (Lage) trillingsfrequenties, beweging over de huid → grip
○ Lichaampjes van Pacini:
■ Snel adapterend neuron
■ Relatief groot receptief veld
■ Zeer gevoelig
■ Hoge trillingsfrequenties → grip
○ Lichaampjes van Ruffini:
■ Langzaam adapterend neuron
■ Relatief groot receptief veld
■ Bij gewrichten en huidlijnen
■ Vrij ongevoelig
■ Proprioceptie, rek op de huid
○ Voorbeeld: braille lezen
■ Merkel cellen zijn het belangrijkst
○ Tweepunt-discriminatie: Het vermogen om
twee dicht bij elkaar gelegen geprikkelde
punten nog gescheiden te kunnen
waarnemen
■ In de vingers heel goed, in de romp bv veel minder goed
■ Hoe test je dit?
● Ieder rondje is het receptieve veld van een neuron
● Groen: in het midden van receptief veld b → b vuurt het meest
● Rood: iets verder uit elkaar → ongeveer even ver van het
middelpunt van a, b en c → ze vuren allemaal op een
vergelijkbare frequentie
● Blauw: in het midden van a en c → a en c vuren het meest
, ● Eerste orde neuronen innerveren samen een tweede orde neuron
○ Eerste orde neuron met een klein veld → tweede orde neuron met een groter
veld → derde orde neuron met een heel groot veld
■ Convergentie is dus nadeling
○ Eerste orde neuron kan ook meerdere tweede orde neuronen innerveren
(divergentie)
● Laterale inhibitie
○ Neuron y1 ontvangt de sterkste prikkel → actiepotentiaal → 3 verschillende
kanten op
■ 1 synaps met y2
■ 2 inhibitoire x en z synapsen
● Onderdrukken van signalen van x1 en z2
● Uitvergroten van het signaal
tussen y → “winner take all”
strategie
○ Zonder laterale inhibitie is het moeilijk om
onderscheid te maken tussen 2 punten
● Center-surround principe
○ Stimulatie van licht geel → neuron gaat meer
vuren
○ Stimulatie van donker geel → neuron gaat
minder vuren
○ Stimulatie buiten het gebied → neuron in de
cortex is altijd actief (basaalfrequentie)
● Tweepunt-discriminatie hangt af van
○ Receptief veld eerste-orde-neuronen
○ Mate convergentie op hogere-orde-neuronen
○ De laterale inhibitie
○ Het ‘center-surround’ principe
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur ankejesse. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €4,48. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.