Notes de cours
Jeugdrecht: Hoofdstuk 2: Bevoegdheid
- Établissement
- Vrije Universiteit Brussel (VUB)
De ppt van tijdens de les, aangevuld met nota's.
[Montrer plus]
Aperçu du contenu
HOC2: Bevoegdheidsverdelinginzake jeugdbescherming
De jeugdbescherming gekruist
door de staatshervorming…
2015 HOC2_bevoegdheidsverdeling 1
Rika Steyaerts (links)
???? Vlaams minister van gezin en welzijnszorg ’80
(rechts)
Minister van justitie ’80
Bevoegdheidsstrijd binnen jeugd. Beiden waren ervan overtuigd dat ze een
belangrijke functie binnen jeugdbescherming verdienden
2015 HOC2_bevoegdheidsverdeling 2
Overzicht
• 1. Jeugdbescherming: historische opfrissing (mmv K.
Goris)
• 2. Staatshervorming: historische opfrissing
• 3. Jeugdbescherming gekruist door de
staatshervorming: eerste en tweede fase
• 4. Het bos door de bomen (j. ’90-’14) Historische opfrissing
• 5. Jeugdbescherming gekruist door de 1. JEUGDBESCHERMING
staatshervorming: derde fase
• 6. Territoriale toepasselijkheid van de Vlaamse
decreten
2015 HOC2_bevoegdheidsverdeling 3 2015 HOC2_bevoegdheidsverdeling 4
, Eerste belgische kinderbeschermingswet 1950 (moffers) strafrechtelijke
verantwoordelijkheid is 16 jaar. Onder de 16 kan je alleen misdrijf omschreven
plegen. Gedragingen die nog niet echt misdrijven zijn, maar later een criminee
KINDER-
BESCHERMING JEUGDBESCHERMING
1965
BIJZONDERE
JEUGDBIJSTAND gedrag kunnen worden (pre-delinquentie): bedelarij, landloperij, ouderlijke kla
van ongehoorzame kinderen. Komen allemaal bij rechtbank terecht. Wie NIET?
1985/1990
1912
slechte ouders, met slechte opvoeding. Zij gaan naar REA want me vindt dat zo
- Als misdrijf
omschreven feiten kind van onwaardige ouders geen delinquenten zijn. Het heeft zelf niet misdaan
- Pre-delinquentie zelf slachtoffer.
--------------------------------
- “Onwaardige”
ouders (Rechtbank van
Eerste Aanleg)
2015 HOC2_bevoegdheidsverdeling 5
Kinderen voor kinderrechter moeten iets gedaan hebben. Als het geen misdrijf
Kinderbeschermingswet 1912 dan toch wel laakbaar gedrag.
“L’enfant dont le père et la mère est déchu de la
puissance paternelle n’est pas un délinquant. On ne
peut donc le ranger dans la catégorie de ceux qui ont
commis une faute même légère.”
Debat Kamer, Loi du 15 mai 1912 sur la protection de l’enfance, Pasinomie, 1912, 366.
2015 HOC2_bevoegdheidsverdeling 6
• Uitbreidingen van wat probleem kind is, van pre-delinquente gedragingen
Praktijk JRB (1912-1965)
• Vreemdelingen: vooral nederlanders toen.
• Uitdijing “probleemkind” • Onzedig gedrag controleren. De kinderen die voortkwamen uit ongehuwden
– 1921 (spijbelen) & 1960 (goede zeden) bastaarden kwamen in kinderbescherming terecht
– “nozems” (vanaf j. 50)
– “Vreemdelingen” (Nederlanders)
• Ouderlijke klacht: achterpoortje om 16-18jarigen die eigenlijk naar correctio
moesten, toch naar jeugdRB te krijgen. Ook bij ouderonwaardigen, anders
• Meisjes en onzedig seksueel gedrag!
– “Bastaardkinderen”
werden ouders vervolgd en verloren ze hun gezag.
• 16-18j delinquenten (via ouderlijke klacht)
• “slachtoffer-kinderen” (via ouderlijke klacht)
2015 HOC2_bevoegdheidsverdeling 7
, - Officiële intreding Kind in Gevaar (Kinderen van ouder onwaardigen). Die
slachtofferkinderen gaan wel naar de jeugdrechtbank gaan. Leeftijd opgetrokke
JEUGD-
strafrechtelijke verantwoordelijkheid van 16 naar 18 jaar. Pre-delinqientie blijft
BIJZONDERE
KINDERBESCHERMING
1912 BESCHERMING JEUGDBIJSTAND
1985/1990
1965
- Als misdrijf - Als misdrijf
omschreven feiten omschreven feiten
- Pre-delinquentie - Pre-delinquentie
------------------------------- - Kind in gevaar
- “Onwaardige”
ouders (Rechtbank
van Eerste Aanleg)
2015 HOC2_bevoegdheidsverdeling 8
Vage definitie: legaliteitsbeginsel in gevaar! Hele brede definitie, is de bedoe
Intrede Kind in gevaar want men wil dat de overheid altijd kan interveniëren als het kind in gevaar is.
overheid krijgt brede interventiemogelijkheden, maar moet in belang van het k
zijn. Jeugdrechter is verlicht despoot.
Minderjarigen wier gezondheid, veiligheid of
zedelijkheid gevaar loopt hetzij wegens het milieu
waarin ze leven hetzij wegens hun bezigheden, of
wanneer de omstandigheden waarin ze worden
opgevoed, gevaar opleveren door het gedrag van
degenen die hen onder hun bewaring hebben.
Artikel 36, 2° wet 8 april 1965 betreffende de jeugdbescherming, BS 15 april 1965
2015 HOC2_bevoegdheidsverdeling 9
Voorrang aan sociale • Vrijwillige jeugdbescherming vanaf ‘65: idee dat we meer moeten inzetten o
jeugdbescherming PREVENTIE. Gerechtelijk optreden vermijden subsidiariteitsbeginsel (als
niet anders kan). De bescherming wordt waargenomen door
• Buitengerechtelijke, vrijwillige
jeugdbeschermingscomités
jeugdbescherming
• Jeugdbeschermingscomités (wet 1965) • Medewerking van ouders en jeugdigen nodig. De comités werken nauw sam
– “kind in gevaar” met OM en jeugdbescherming. Belangrijke kritiek
• Inzetten op individuele, preventieve sociale • De JRB mag subsidiair optreden en mag maatregelen treffent av ouders.
acties
• Instemming en medewerking <j/ouders
– Indien niet: JBC OM Jrb (gerechtelijke JB)
2015 HOC2_bevoegdheidsverdeling 10
, Gerechtelijke JB subsidiar
• JRB bevoegd ook voor ouders ( KBW 1912):
– Ontzetting ouderlijke macht
– Toezicht op gezinsbijslag
– Opvoedingsbijstand
• (gerechtelijke) maatregelen voor <j:
– Berispsing
– OTS
– Plaatsing (betrouwbaar persoon/private
inrichting/rijksgestichten)
2015 HOC2_bevoegdheidsverdeling 11
• Periode van crisis, rationaliseren, economische schaarste, beknotten,..
Kritische jaren ‘70 • Economie begint te sputteren, maar er komen heleboel verzetten (feminism
gelijke rechten/ studentenbewegingen; goedkoper universitair onderwijs/ ci
rights movements/holebibewegingen/..)
Stijging van aantal gevallen voor JRB ondanks voorrang buitengerechtelijk! +
middelen beginnen op te geraken… Hele idee van preventie (en comités zor
voor minder werk rb werkt niet) dus nog meer jongeren voor rb. Van zodra
ouderen en kinderen niet wilden meewerken, werden ze gedwongen. Kritie
comités: voorportaal jeugdrechtbank.
2015 HOC2_bevoegdheidsverdeling 12
De groeiende kritiek op de jeugdbescherming is overigens illustratief voor de
crisissfeer die vanaf de jaren 70 rond de verzorgingsstaat hangt. De “golden
sixties” zijn duidelijk voorbij…
Binnen de criminologie is een van de uitvloeisels hiervan het kritische sociale co
perspectief. Volgens deze visie zorgt de naoorlogse verzorgingsstaat,
niettegenstaande haar discours vol “goede intenties”, ook voor een steeds
toenemende controle van overheidswege. Deze controle zou hoofdzakelijk d
armen treffen, en zou vooral bedoeld zijn om de bestaande, ongelijke
economische en machtsverhoudingen te bestendigen. De doelgroep van kin
jeugdbescherming steeds hetzelfde (maatschappelijk kwetsbare mensen).
Probleem met jeugd en kinderbescherming die erop gericht is om deze groe
controleren en in het gareel te houden.
Dergelijke kritieken vinden ook ingang in analyses van de jeugdzorg. Vooral de
notie van het “kind in gevaar” krijgt het zwaar te verduren. Dit zou volgens
een “paternalistische passe-partout” zijn die, zogenaamd in “het belang
het kind”, ongebreidelde interventies mogelijk maakt. Kind kan zo altijd in g
zijn zodat de overheid altijd kan intreden in het familiale leven.
Daarnaast ligt ook de sociale, buitengerechtelijke bescherming stevig onder vu
omdat het een voorportaal van de jeugdrechtbank zou zijn. Uitwisseling oo
tussen gerechtelijke en buitengerechtelijk. Dus : scheiding: stevig korreltje
+ samenstelling van comités…
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur dorienfavaits. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €2,99. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
Peut-on faire confiance à Stuvia ?
4.6 étoiles sur Google & Trustpilot (+1000 avis)
72841 résumés ont été vendus ces 30 derniers jours
Fondée en 2010, la référence pour acheter des résumés depuis déjà 14 ans