Stelselmatige weefselleer
Hematoxyline-eosine kleuring (HE) Hematoxyline kleurt DNA (kernen) → paars
Eosine kleurt eiwitten (cytoplasma en ECM) → roze
Orceïnekleuring Elastine aankleuren → roodbruin
Trichoom-masson kleuring Epitheel en spierweefsel → rood
Bot, kraakbeen en bindweefsel → blauw
Goldner-masson kleuring Rode bloedcellen → oranje
Immuno-histochemische kleuring (IH) Actine, myosine → bruin
Immuunkleuring (T- en B-cellen) → oranjebruin
PAS-kleuring Kleuring van slijmbekercellen (muscarmijn) → rood
Het cardiovasculair systeem
Macrovasculair systeem grote bloedvaten transport bloed (naar organen)
Microvasculair systeem kleine bloedvaten uitwisseling O2/CO2/afval/voedingsstoffen
Systemische circulatie grote bloedsomloop
Pulmonaire circulatie kleine bloedsomloop
rood=zuurstofrijk
Tunica intima endotheel + kleine collageen bwlaag
lamina elastica interna
Tunica media glad spierweefsel + elastine
lamina elastica externa
Tunica adventitia collageen bwlaag
kleine bloedvaten → enkel tunica intima
Arteriën:
elastische arteriën grote diameter, dikke tunica media (vooral elastine)
muculaire arteriën veranderende diameter, tunica media (vooral glad spierweefsel)
arteriolen kleine diameter, dunne laag glad spierweefsel
Aandoeningen: artherosclerosis – aneurisme
Venen: geen lamina elastica interna/externa, beperkte tunica media, kleppen (valvulae)
Aandoening: varicose venen (spataders)
,Vasa vasorum = voedende bloedvaten voor de dikke wand van grote bloedvaten/venen
Microvasculair systeem – capillairen (haarvaten)
Orgaan in rust Orgaan bij hoge metabolische activiteit
→ sfincters zijn gesloten → voedingsstoffen nodig
→ bloed loopt via een voorkeurskanaal → capillair bed wordt doorstroomd
continue capillairen endotheelcellen met tight junctions, pinocytose transport,
pericyten (= cellen van Rouget)
gevensterde capillairen endotheelcellen met tight junctions en venstertjes, diafragma
discontinue capillairen endotheelcellen met openingen
bv. longen, thymus bv. nieren, endocriene organen bv. milt, beenmerg, lever
,postcapillaire venule lijken op capillairen maar groter en onregelmatiger, pericyten
collecterende venule volledige pericytenhuls
musculaire venule klein laagje glad spierweefsel
Hart
endocard endotheel, meerdere lagen (*) homoloog tunica intima
myocard hartspierweefsel, capillairen homoloog tunica media
epicard losmazig bw, vet, bloedvaten, zenuwen, mesotheel homoloog tunica adventitia
pericard visceraal blad, ruimte, parietaal blad hartzakje
(*)
stratum subendotheliale collageen bw
stratum myoelasticum elastine, gladde spiercellen
stratum subendocardiale purkinjevezels
Prikkelgeleidingssysteem:
sinoatriale knoop → atrioventriculaire knoop → bundel van His → purkinjevezels → myocard
Lymfestelsel
Lymfecapillairen blind-eindigende buisjes, heel platte endotheelcellen, weinig kernen,
ankervezels
Lymfevaten wand is homoloog aan venen, meer kleppen
Lymfeknopen lymfocyten migreren naar deze plaats vanuit beenmerg/thymus
Verschillen lymfevaten in vgl met venen: dunnere adventitia, dunnere endotheel, meer kleppen,
lamina elastica interna, ankervezels ipv pericyten, geen rbc
, Het integument
Epidermis
Meerlagig verhoornd plaveiselepitheel keratinocyten aanmaak hoornlaag
melanocyten productie melanine (tegen UV)
langerhanscellen immuunrespons
merkelcellen drukreceptoren
stratum disjunctum losse hoornschilfers
stratum corneum dode hoorncellen (keratine)
stratum lucidum enkel in dikke huid; dode hoornschilfers (eleïdine)
stratum granulosum cellagen die naar boven toe afplatten, opstapeling keratohyalienekorrels
stratum spinosum cellagen met cytoplasmabruggen (keratinocyten, melanocyten, langerhanscellen)
stratum basale 1 laag delende stamcellen (keratinocyten, melanocyten, merkelcellen)
ORTHOKERATOSIS (keratinisatieproces)
1. Cellen in SB delen + synthese van tonofilamenten
2. Bundeling van tonofilamenten in het SS → tonofibrillen
3. Vorming van keratine in het SG door verbinding tonofibrillen met keratohyalienekorrels
4. Door overproductie van keratine sterven de cellen af → dode keratineschilfers
Aandoeningen van de epidermis:
psoriasis keratinisatieproces verloopt veel te snel (turnover 7d)
melanomen huidtumor
albinisme er wordt geen melanine aangemaakt
vitiligo op bepaalde plaatsen in de huid wordt geen melanine aangemaakt
Dermis = corium, lederhuid
pars papillaris losmazig bw, capillairen, dermispapillen (verbinding tussen dermis en epidermis),
lichaampjes van Krause en meissner lichaampjes (drukreceptoren)
pars reticularis dens collageen bw, elastine, reticuline, haarfollikels, zweet/talgklieren, spieren,
zenuwen, bloedvaten, lichaampjes van Vater-Pacini/Ruffini/Krause, chromatoforen
Hypodermis
= verbinding tussen dermis en onderliggende spierlaag
Losmazig collageen bw, vetweefsel, bloedvaten, zenuwen
Afwezig thv oogleden, oorschelp, penis, scrotum
Aandoening van de hypodermis:
cellulitis opstapeling van vetcellen
Aanhangsels
Haren haarfollikels, keratine draden haarschacht + haarwortel
geass. talgklier + m. arrector pili
Nagels keratine platen nagelplaat + nagelwortel
Talgklieren holocriene klier, sebum (olieactige substantie)
afzonderlijk of geass. met haartje
Zweetklieren eccriene/apocriene klier, zoutig waterig secreet
afzonderlijk of geass. met haartje
