Hoorcollege 1 – Introductie
Psychotherapie veel verschillende definities. In dit boek (binnen de GGZ): “Psychotherapie is
een vorm van hulpverlening die, via het methodisch toepassen van psychologische middelen
door gekwalificeerde personen, beoogt mensen te helpen hun gezondheid te verbeteren.”
Het met een genezend doel methodisch gebruikmaken van psychische beïnvloeding
binnen een therapeut-cliëntrelatie. Verschillende vormen, maar alle
psychotherapievormen zouden 4 samenstellende factoren gemeen hebben: relatie,
raamwerk, rationale, ritueel.
De 4 relevante R’s
Relatie die intens, emotioneel geladen en vertrouwelijk is waarin cliënten
afhankelijkheid ontwikkelen zodat zij openstaan voor verandering.
Context die therapeutisch is, het vertrouwen in de hulpverlener versterkt en een veilig
kader biedt.
Verklaring voor de klachten of problemen.
Procedure (methode of techniek) die uit de verklaring voortvloeit en de verwachting
wekt dat dit tot verbetering zal leiden.
Indeling vormen van psychotherapie, 2 hoofdkenmerken
Cliëntsysteem: met wie gaat de deskundige een psychotherapeutische relatie aan?
Werkwijze therapeut: theoretische hoofdrichting (cliëntgericht, psychodynamisch etc.)
Patiënt: zou verwijzen naar een medisch model (de zieke), iemand lijdt ergens aan.
Cliënt: een zakelijke transactie (klant of consument).
Cliënten opdelen in 3 groepen
Bezoekers: de cliënt ziet geen probleem of ontkent behoefte aan hulp, wordt door
iemand anders verwezen.
Klagers: de cliënt erkent probleem, maar situeert dit buiten zichzelf.
Hulpvragers: de cliënt erkent probleem en wilt hulp.
Psychotherapie is een kind van de tijd: ontwikkelingen en nieuwigheden verhuizen of
verbreiden zich erg snel.
Psychotherapie is een product van de cultuur.
Hulpverlening in geestelijke gezondheidszorg (GGZ) op basis van het medische model
onderscheiden in verschillende fasen.
1. Probleemverkenning
2. Probleemontleding
3. Probleemoplossing
,Verschillen en gelijkenissen tussen diverse methoden/behandelingen van de
psychotherapievormen hebben betrekking op de volgende aspecten
Therapeutisch doel
- Klachtgerichte benadering
- Persoonsgerichte benadering
Tijd van ontstaan
Rond 1900.
Gedragstherapie had niet direct succes: de psychodynamische
Grondlegger(s)
Er ontbreekt een duidelijke grondlegger.
Belangrijke personen
- Watson
- Skinner
- Bandura
Psychologie zou zich niet meer moeten richten op het bewustzijn, maar uitsluitend op
waarneembare/meetbare gedragingen > begin behaviorisme.
Mensbeeld
Menselijk functioneren wordt grotendeels bepaald door de omgeving.
- Nurture (genen geen invloed)
- Mens is gedetermineerd (alles ligt vast)
- Mens is maakbaar
- Gedrag is aangeleerd
Theorie
Algemeen
- Stimulus (S) -> Respons ®
- Conditionering om gedrag te begrijpen
- Wetenschap moet objectief zijn: waarneembaar gedrag
, - Mens blanco ter wereld, al het gedrag wordt aangeleerd
- Elk aangeleerd gedrag is ook weer af te leren
- Mensen geven niet zelf richting aan hun leven, omgevingsinvloeden bepalen het
gedrag
- Menselijk gedrag te verklaren vanuit het hier en nu
- Geen wezenlijk onderscheid tussen mens en dier
- Associatie (klassieke) komt voor het gedrag en beloning (operante) komt na het
gedrag: beide zorgt ervoor dat gedrag blijft bestaan.
Watson
Klassieke conditionering: de kern van al het leren, zowel normaal als abnormaal gedrag.
Als twee gebeurtenissen tegelijkertijd optreden, worden ze aan elkaar gekoppeld en
worden er vervolgens dezelfde reacties opgeroepen.
Ook wel ‘het leren van betekenissen’
Een stimulus die eerst geen betekenis had, krijgt deze wel als er door conditionering
een samenhang (contingentie) ontstaat met een andere, betekenisvolle stimulus.
Dit werd beschreven door het experiment van Pavlov (kwijlen als het een belletje hoort).
Kleine Albert: eerst niet bang voor een witte rat, maar op een gegeven moment wel omdat
deze herhaaldelijk tegelijk werd aangeboden met een hard geluid.
Discriminatie: niet bang geworden voor bewegend speelgoed.
Generalisatie: hij werd ook bang voor zwarte konijnen (alle harige dingen).
Skinner
Operante conditionering: het gevolg op gedrag bepaalt of het in frequentie toe- of afneemt.
Beloning > gedrag neemt in frequentie toe Straf > gedrag neemt in frequentie af
Consequenties van gedrag
Positieve bekrachtiging/beloning
> gedrag neemt toe, door toevoeging van iets plezierigs
Negatieve bekrachtiging/beloning
> gedrag neemt toe, door wegnemen van iets onplezierigs
Positieve straf
> gedrag neemt af, door toevoeging van iets onplezierigs
Negatieve straf
> gedrag neemt af, door wegnemen van iets plezierigs
Dus…
Beloning zorgt ervoor dat je gedrag meer gaat doen.
Straf zorgt ervoor dat je gedrag minder gaat doen.
Positief betekent er komt iets bij, een toevoeging.
Negatief betekent er wordt iets weggenomen.
Intermittente bekrachtiging: gedrag dat niet altijd, maar zo nu en dan beloond wordt, dooft erg
langzaam uit (want gedrag dat altijd beloond wordt, dooft snel uit als de consequenties
stoppen).
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur MyrtheNaberman. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €6,44. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
