Internationale relaties: 1945 tot heden
Ria Laenen
Academiejaar: 2021-2022
Les 1
• Kaarten moeten gekend zijn
• Opdracht van 3 punten op 20
o Film en docu kijken en vragen beantwoorden
o Deadline 27 mei
• Te kennen data
o Rood: volledig kennen
o Groen: maand en jaar
o Geel: jaartallen
• Foto 1
o Rusissche troepen die zich aan grens van Oekraine opstellen
▪ Die foto’s zijn wel al van 5 december 2021
• Foto 2
o Afghanistan toen Taliban de macht heeft gegrepen
• Foto 3
o Desmond Tutu (Overleden in december 2021) en Neslon Mandela
• Foto 4
o Fidel Castro (Cuba) nam in 1959 de macht over en in 2008 gaf hij de macht
aan zijn broer, en stierf
• Foto 5
o Wapenwedloop tussen SU en VS cuba crisis in KO in oktober 1962:
Chroetsjov en kennedy
▪ Het moment waarop we het dicht bij een nucleaire confrontatie stonden
was in 1962
• Foto 6: Koreaanse oorlog: 1950-1953
• Foto 7
o Iran in 1979: Iraanse revolutie
▪ Khomeini keerde terug uit ballingschap naar Iran, TEHERAN
• Foto 7
o China in 1989: de opstand die de kop is ingedrukt geweest, het is een taboe
om er nu nog over te praten
▪ Op het Rode plein
• Foto 8
o Drie venten: Yasser Arafat (PLO), Shimon Peres (voormalig premier en
president van Israël), Yitzchak Rabin (voormalig premier Israel)
o In 1994 Nobelprijs omwillen van hun inspanningen voor vrede in het MO
o Uitreiking nobelprijs voor vreden voor conflict in midden-oosten (israel en
palesine)
• Foto 9
o Gorbatjov en Reagan in 1987 ondertekenen akkoorden over afbouw van
nucleaire wapens= INF-treaty (Intermediate Rage nuclear forces) een van de
eerste en belangrijste akkoorden tussen SU en VS
▪ Gorbatjsov: Peristrojka en Galsnost
, ▪ Is weer actueel: Rusland wilt afbouw van middellange afstandsraketten
in Europa.
▪ In 2019 heeft Trump zich uit INF teruggetrokken, maar ja Rusland
hield zich al kei land niet meer aan de voorwaarden
Koreaanse Oorlog
• 1950-1953
Hoofdstuk 1. Het bronze bondgenootschap tussen de grote 3 valt uit elkaar
Op weg naar de Koude Oorlog in 6 topontmoetingen
Wie zijn de grote drie?
1. VK: Churchill
2. VS: FDR
3. SU: Stalin
Waarom toch beginnen bij WO2?
• Radicale transformatie van wereldorde
o Bondgenootschap ontstaan en afgebrokkelen ervan= aanloop KO
o Eerste tekene van breuklijn in het bondgenootschap= aanloop naar de Koude
Oorlog
• Overstijgen van West-EU perspectief op WOII:
o Focus op ontwikkeleingen in Centraal en oost-Europa
o Focus op ontwikkeleling in Stillen Zuidzee (Pacific war): hebben ook stempel
gedrukt in IP
Ontstaan van het bondgenootschap tussen de Grote Drie
• Operatie Barbarossa: juni 1941
o =inval van nazi duitsland in de Sovjet Unie(Is niet enkel Rusland, Wit-
Rusland, Moldavië, Oekraine, Kazachstan, Turkmenistan,Kirzichstan,
Uzbekistan,Azerbejdjan, Armenië) langs drie fronten tegelijk aan
o Daardoor is het niet-aanvalspact geschonden= Molotov-Ribbentrop
Pact(aug.1939)
o Vooral voor stalin kwam het aan als een verrassing
o Die grote verrassing brengt de grote drie bij elkaar
▪ Stalin voert een heel heldhaftig discours over Duitsland, daarom wordt
hij gezien als een held door Russen (bracht het volk bijeen) hoewel hij
een massamoordenaar is
o Met de VS hun Leant and lease act konde ze militair material in bruikleen
geven aan bondgenoten (VK). Na operatie Barbarossa werd die Act uitgebreid
naar de SU
o Operatie Barbarossa was een verrassing op drie vlakken
▪ Timing: Stalin zag het niet aankomen
▪ Locatie: voor Stalin verrassing
▪ Gevolg: Hitler zag de gevolgen niet aankomen
o SU=USSR, maar NIET ENKEL RUSLAND
o SU-landen
, ▪ Estland, Letland, Litouwen, Armenië, Gerorgië, Kazachstan, Oekraïne,
Azerbejdjan, Turkmenistan, Tadjikistan, Usbekistand, kirzigie, Wit-
Rusland, Moldavië
▪ Satellietstaten: Warschaupact
• Polen, Tsjechië
• Wie zijn The Big three?
o Churchill
o Stalin: werd als held gezien want speelde een crusiale rol in het bijeenvrengen
van de bevolking in de strijd tegen nazi duitsland
o Franklin Roosevelt VS: had een leant- and leace act: om militair material uit te
lenen aan VK maar werd uitgbreid
naar SU
• Kaart operatie Barbarossa
o Hitler wilde Rusland in 3
verschillende richtingen aanvallen
o Zuiden: Donets basin, daar wilde
Hitler steenkoolmijnnen
verwerven, de Krim ook omdat het
aan da zee ligt
o De Krim: voor de zee strategisch
▪ Er is daar een militaire
basis van Rusland
o Int oranje: gebieden waar heel
intens is gevochten geweest, dus
24
grote menselijke tol
De aanloop naar de Koude Oolog in 6 topontmoetingen
1. Top van Casablanca: januari 1943
a. Roosevelt en Churcill, ook De Gaulle was aanwezig onder dwang van chuchill
b. 1942-1943: Slag van Stalingrad was vollop aan de gang: het keerpunt van
WOII
i. Meest geweldadige slag in heel WOII
ii. ‘rattenkrieg’ omdat ze telkens de NAzi dachten te hebben overwonnen
er toch een opstand van SU kwam
iii. Nazi Duitsland heeft hier een dikke nederlaag geleden: hier besefte hij
dat hij niet onoverwinnelijk hij was
iv. Tot op vandaag verheerlijking van heldenmoed in Rusland: Standbeeld
‘Moeder Moederland’ roept op tot vechten’: is heel actueel nu met
Rusland/Oekraïne oorlog
v. Belang van deze slag is dat ze slagkrachtig waren tegen nazi-Duitsland
c. Stalin niet aanwezig, hij was vragende partij voor een bijkomend front om
Nazi te bestrijden omdat hij vond dat SU het meeste werk deed in de strijd
tegen Nazi. Er werd hem steeds gezegd om geduld te hebben op dat bijkomend
Front in Italië, maar zijn geduld was op
d. Agenda: stappen na verdrijven Duitsland uit noord-Afrika
i. FDR was initiatiefnemer (hij had al een atlantisch handvest met
Churchill ondertekent om wereldorde te kneden naar hun goesting). Hij
Wilde verdere stappen
, e. Het Atlantisch handvest: 8 principes die de wereld na de overwinning op Nazi-
Duitsland moesten sturen o.a.:
i. VS en VK geen territoriale expansie
ii. Afbouwen van beperking op vrij handdel
iii. Oprichten vereniging van alle naties (latere VN)
iv. Erkenning zelfbeschikkingsrecht alle naties
v. = Eerste blauwdruk op weg naar realisatie van ‘Great Design’ droom
van FDR voor naoorlogse wereldorde
f. Afspraken:
i. offensief in italië wordt gestart, FDR is eindelijk akkoord daarnmee,
Churchill was daar al oke mee
ii. Eis van FDR voor onvoorwaardelijke overgave van asmogendheden
1. Het doel was het wegnemen van elke vorm van een kiem om
terug een oorlog op te starten+ook belangrijk signaal aan SU:
vrees voor aparte regeling met de Duitsers
2. Hij ziet die overgave als element om wereldvrede te bekomen
3. Dit is ook een signaal aan de SU om geen apart akkoord te
sluiten met Duitsland en Japan (wat in WOI wel is gebeurd)
g. de top was geheim gehouden voor de wereldpers
h. FDR had het verloop van heel de top in zijn handen
i. FDR heeft zich sterk geprofileerd
i. Reacties: Stalin is op zijn tenen getrapt en ziet dit al een verbond tege hem en
De Gaule ook omdat die casablanca deel zag van Frankrijk
i. Dominante rol van VS
ii. Stalin ziet afspraken als gericht tegen SU
iii. FDR ging zonder De Gaulle te consulteren op koningsbezoek bij
koning van Marokko
j. N. Hamilton: schreef over dat die top van Casablanca heel belangrijk was’
i. Ook dat de dominate rol van VS onmiskenbaar was
2. Top van Caïro
3. Top van Teheran
4. Top van Moskou
5. Top van Jalta: februari 1945
6. Top van Podsdam: juli 1945
Les 2
WO2 in de Sovjet Unie= De grote vaderlandse oolog
• Hoge menselijke tol: 27 miljoen in SU slachtoffers
o Leeft vandaag de dag nog
• Leningrad: is huidige Sint-Petersburg
• Beleg van Leningrad: 2,5 jaar duur (900 dagen)
o 1941-1944
• 7 symphonie van D. Shostakovich ‘Leningrad’
e
De Caïroconferentie: november 1943
• Wie was er bij?
