SOCIOLOGIE
NAMEN DIE OP PWP ONDERSTREEPT ZIJN MOETEN WE KENNEN!!!
1. WAT IS SOCIOLOGIE?
1.1 HET SOCIOLOGISCH PERSPECTIEF
Sociologie = systematisch onderzoek van de menselijke samenleving
De kern van deze discipline bestaat uit een geheel eigen gezichtspunt dat we de sociologische visie of het
sociologisch perspectief (= individuele linken aan de sociale context waarin men leeft) noemen.
1.1.1 HOE WE HET ALG EMENE IN HET BIJZONDERE KUNNEN ZIEN
(Peter Berger) sociologie: helpt ons om in het gedrag van bepaalde mensen algemene patronen te zien
Samenleving kan leven van mensen die tot zeer uiteenlopende categorieën (kinderen en volwassenen,
mannen en vrouwen, arm en rijk,…) behoren op verschillende manieren beïnvloeden
1.1.2 HOE WE HET ONGEWONE IN BEKENDE KUNNEN ZIEN
We moeten het ‘bekende idee’ dat we zelf bepalen, hoe het leven eruit ziet, loslaten
In de plaats ‘vreemde gedachte’ dat samenleving onze ervaringen en beslissingen beïnvloedt
aanvaarden
Hoeveel kinderen een vrouw wilt lijkt een persoonlijke keuze, maar is ook sociaal bepaald!
1.1.3 PERSOONLIJKE KEUZES IN HUN SOCIALE CONTEXT
(Emile Durkheim)
Ook uiterst persoonlijke handelingen zoals zelfdoding zijn onderhevig aan invloed van sociale factoren
Bepaalde categorieën mensen plegen eerder ZM
Mannen
Protestanten
Welvarende mensen
Ongehuwden
te verklaren door sociale integratie: mensen met sterke sociale banden zullen minder snel tot
zelfdoding overgaan dan meer individualistische mensen
Mannen meer vrijheid van vrouwen hierdoor ook meer sociaal isolement
,1.1.4 KIJKEN ALS SOC IOLOOG: MARGINALITEIT EN CRISIS
Iedereen kan wereld vanuit sociologisch perspectief zien door:
Marges in de samenleving
Doormaken van sociale crisis
Iedereen voelt zich wel eens een buitenstaander maar bij sommige mensen deel van dagelijks leven
Hoe groter de marginaliteit, hoe beter hij in staat is om sociologisch perspectief te hanteren
Vrouwen, homoseksuelen, gehandicapten en hoogbejaarden leiden hun bestaan in de marge
van de samenleving en zijn zich bewust van bepaalde sociale patronen waar anderen niet aan
denken
We moeten afstand nemen van gewoontes en ons leven met meer nieuwsgierigheid bekijken
Wanneer samenleving sterk verandert of in crisis verkeerd kan dit ons uit evenwicht brengen en ons
bewegen tot aannemen van de sociologische visie:
Vb. crisis uit de jaren 30
werklozen gaven zichzelf de schuld, maar toen werkloosheid bleef stijgen konden ze niet
ontkennen dat er sociale factoren meespeelden benaderden hun situatie sociologisch
Mensen die ‘sociologische verbeeldingskracht’ hebben:
Krijgen beter inzicht op functioneren van samenleving en de wijze waarop deze hun leven
beïnvloedt
1.2 BELANG VAN MONDIALE VERSIE
De nieuwe informatietechnologie heeft wereld dichter bij elkaar gebracht
leidt ertoe dat veel academische disciplines een mondiaal of globaal perspectief hebben
= het bestuderen van de wereld in zijn geheel en de plaats die onze samenleving daarin inneemt
Globaal bewustzijn is verlengstuk van sociologisch perspectief
positie die onze samenleving in de wereld inneemt beïnvloedt alle leden van onze samenleving
Landen volgens economische ontwikkeling verdelen:
Hoge inkomenslanden
= landen met hoogste algemene levensstandaard
o 50 landen (VS en Canada, Nederland en andere West-Eu landen, Zuid-Afrika,
Argentinië, Japan,…)
o Leveren de meeste goederen en diensten
o Inwoners bezitten merendeel van de rijkdommen die de wereld heeft
o Inwoners hebben het economisch goed, ze zijn welvarend
o Hebben geluk dat zij in een rijk deel geboren zijn (zijn niet intelligenter of werken
niet harder)
Middeninkomenslanden
= landen met een levensstandaard, die we als we de wereld in zijn geheel bekijken, gemiddeld
kunnen noemen
o 80 landen (veel Oost-Eu landen, sommige Afrikaanse landen, vrijwel alle Latijnse-
Amerikaanse en Aziatische landen)
o Wonen zowel op platteland als in steden
o Grote sociale ongelijkheid: sommige extreem rijk, maar meesten leven onder slechte
omstandigheden
, Lage-inkomenslanden
= landen met lage levensstandaard, waarvan meeste inwoners arm zijn
o Meeste arme landen in Afrika en Azië
o Sommige mensen extreem rijk, maar merendeel leeft in erbarmelijke
omstandigheden slechte woonsituatie, onveilig water, voedselgebrek,…
o Weinig mogelijkheden om leven te verbeteren
4 redenen om Westerse landen en andere te vergelijken:
I. Leven dat we leiden wordt gevormd door land waar we in leven:
Vrouwen in rijke en arme landen leiden totaal andere levens
we moeten inzicht hebben tussen verschillende samenlevingen
II. De contacten tussen samenlevingen zijn sterk toegenomen:
In verleden: enkel oog voor buurlanden
Door informatietechnologie: beelden, geluiden, documenten binnen enkele seconden over
hele wereld
Door elektronische snelweg: gehele wereld zelfde voorkeur voor voedsel, kleding en muziek
Rijke landen hebben invloed op andere landen (Big Macs, hiphopmuziek,…) maar de wereld
heeft veel invloed wat er in rijke landen gebeurt
Sociale problemen in arme landen zijn vaak gevolg van hun productie voor rijke landen
III. Veel sociale problemen waarmee de Westerse wereld geconfronteerd worden, zijn elders veel
ernstiger:
Armoede komt hier voor, maar in Latijns-Amerika, Afrika en Azië veel erger
Westerse vrouwen achtergesteld maar in arme landen en sommige rijke, niet-westerse
landen, is ongelijkheid veel groter
IV. Globaal denken helpt ons om meer inzicht in onszelf te krijgen:
In India: groot gebrek aan elementaire bestaansmiddelen maar de liefde en steun die
familieleden ondervinden is groot
Arme mensen in westerse wereld kwaad en eenzaam is materieel bezit, dat in onze
definitie van een ‘rijk’ leven een centrale positie inneemt, wel een adequate maatstaf voor
het welzijn van mensen?
Samenvattend: in een wereld waarin de onderlinge contacten tussen mensen voortdurend toenemen, kunnen
we onszelf alleen maar beter begrijpen naar de mate waarin wij anderen begrijpen. Sociologie laat ons op een
andere manier naar de wereld om ons heen te kijken.
1.3 HET SOCIOLOGISCH PERSPECTIEF IN PRAKTIJK
Belang van dit perspectief in 3 opzichten:
1.3.1 SOCIOLOGIE EN OVERHEIDSBELEID
Sociologische kennis draagt bij, bij het ontwikkelen van beleid van overheden, wetten en regels