Resume
Samenvatting Neurogene Spraak- En Slikstoornissen: Dysfagie
- Établissement
- Hogeschool Gent (HoGent)
Complete samenvatting van de gegeven lessen en cursus Dysfagie
[Montrer plus]
Aperçu du contenu
Hogeschool GentNeurogene spraak- en
slikstoornissen
Dysfagie
2021 - 2022
,Inhoud
1. Definitie ..................................................................................................................................................................... 3
2. Indeling...................................................................................................................................................................... 3
3. Neurogene slikstoornissen........................................................................................................................................ 4
4. ICF.............................................................................................................................................................................. 4
5. Anatomie van het slikken .......................................................................................................................................... 5
Functies van de anatomische structuren: ..................................................................................................................... 5
6. Het normale slikproces ........................................................................................................................................... 10
1. De orale voorbereidende fase ............................................................................................................................ 10
2. De orale transport- / uitvoerende fase ............................................................................................................... 11
3. De faryngale fase................................................................................................................................................. 11
4. De oesofagale fase .............................................................................................................................................. 12
7. Het slikonderzoek ................................................................................................................................................... 12
7.1. Doelen van het slikonderzoek ......................................................................................................................... 12
Dysfagie: onze taak ................................................................................................................................................. 13
Tijdstip van hoesten: interpretatie ......................................................................................................................... 13
7.2. Algemene werkwijze ....................................................................................................................................... 14
7.2.1. De doorverwijzing ................................................................................................................................... 14
7.2.2. De slikscreening ...................................................................................................................................... 15
7.2.3. Uitgebreider logopedisch onderzoek ...................................................................................................... 15
7.3. Instrumenteel onderzoek van de orale en faryngale fase .............................................................................. 20
7.3.1. Slikvideofluoroscopie (VFES) ................................................................................................................... 20
7.3.2. Fiberoptic Endoscopic Evaluation of Swallowing (FEES/FEESST) ............................................................ 20
7.3.3. Pulse oximetrie........................................................................................................................................ 21
7.4. Besluit slikonderzoek ...................................................................................................................................... 21
7.5. Voorbeelden van bestaande slikonderzoeken................................................................................................ 21
7.5.1. MASA: Mann Assessment of Swallowing ................................................................................................ 21
7.5.2. SWAL-QOL ............................................................................................................................................... 22
7.5.3. AUS-TOM................................................................................................................................................. 22
7.5.4. FOIS: Functional Oral Intake Scale .......................................................................................................... 22
8. Tracheacanules (niet kennen) ................................................................................................................................. 22
9. Identificeren van dysfuncties .................................................................................................................................. 22
10. Impact ................................................................................................................................................................. 24
11. Therapie .............................................................................................................................................................. 25
11.1 Het slikteam .................................................................................................................................................... 25
11.2. Behandeling van geassocieerde problemen ...................................................................................................... 26
11.3. Mondhygiëne ..................................................................................................................................................... 26
11.4. Drooling (kwijlen, sialorhea) .............................................................................................................................. 27
1
, 11.5. Principes van neurale en musculaire plasticiteit ............................................................................................... 28
11.6. Indirecte therapie .............................................................................................................................................. 29
11.6.1. Verbeteren van de orofaciale motoriek...................................................................................................... 29
11.6.2. Sensibele stimulatie .................................................................................................................................... 31
11.6.3. Facilitatietechnieken ................................................................................................................................... 32
11.6.4. Verbeteren van de smaak- en reukfunctie ................................................................................................. 32
11.6.5. Verbeteren van de reflexen ........................................................................................................................ 33
11.6.6. Specifieke technieken ................................................................................................................................. 33
11.7. Directe therapie / voedingsbegeleiding ............................................................................................................. 35
11.7.1. Doel ............................................................................................................................................................. 35
11.7.2. Keuze van consistentie ................................................................................................................................ 35
11.7.3. Keuze van gepaste temperatuur ................................................................................................................. 35
11.7.4. Keuze van geschikte hoeveelheid ............................................................................................................... 36
11.7.5. Optimaliseren van de eetsituatie ................................................................................................................ 36
11.7.6. Stimuleren van de slikreflex ........................................................................................................................ 36
11.7.7. Bepalen van de juiste houding en hoofdpositie ......................................................................................... 36
11.7.8. Toepassen van sliktechnieken..................................................................................................................... 38
11.7.9. Gebruik van prothesen (NIET KENNEN) ...................................................................................................... 39
11.7.10. Hulpmiddelen............................................................................................................................................ 40
11.7.11. Vervolg van de therapie ............................................................................................................................ 42
11.8. Chirurgie (NIET KENNEN) ................................................................................................................................... 42
12. Herstel en prognose ............................................................................................................................................ 42
2
,Neurogene spraak- en slikstoornissen: dysfagie
EXAMEN Opening oesophangale sphincter:
1. Larynxheffing
2. Bezenuwing (relaxatie)
3. Farynxcontratie
1. Definitie
Dysfagie
− ‘dys’ = moeilijk
− ‘phagein’ = eten
− = slikstoornissen
− Men verwijst naar de gehele uitvoering, van het plaatsen van voedsel in de mond, de orale, faryngale en
oesofageale fasen van de slikbeweging tot het moment waarop het voedsel via de gastro-oesofageale
sfincter in de maag is aangekomen
2. Indeling
Neurogene stoornissen
− Taalstoornissen (bv. afasie)
− Spraakstoornissen (bv. dysartrie)
− Neurogene dysfagie
o Oorzaak: beschadiging zenuwstelsel
o Problemen met overbrengen substantie van mond naar maag (vanaf het eten in de mond zit kan het
verkeerd lopen)
Andere slikstoornissen o.b.v. etiologie:
− Iatrogene dysfagie: slikstoornis als gevolg van een medische ingreep
− Functionele dysfagie: verkeerd slikpatroon
− Psychogene dysfagie: mensen die door een angst om te slikken, zich verslikken
− Structurele dysfagie: als er een structureel deficit is
− Presbyfagie
o Primair: slikproblemen als gevolg van normale verouderingsprocessen
o Secundair: slikstoornissen als gevolg van een abnormale verzwakking van de bejaarde (bv door
longproblemen)
− Neurogene dysfagie: als gevolg van een beschadiging van het centraal en/ of perifeer zenuwstelsel
Spieren Aangestuurd door craniale zenuwen
Motorische cortex
Cerebellum (voor de coördinatie)
Sensibiliteit Bepaald door craniale zenuwen (voelen dat er iets in de mond achterblijft, op
de lip achterblijft)
Sensorische cortex (in pariëtale kwab)
Speekselklieren Ge-inerveerd door craniale zenuwen (nervus facialis)
Autonoom zenuwstelsel (bv door zenuwen een droge mond hebben)
Smaak Bepaald door craniale zenuwen (tong wordt door 2 craniale zenuwen ge-
inerveerd – 1 voor voorste 2/3de van de tong en 1 voor de achterste 1/3de)
Gustatieve cortex: plek waar we smaak verwerken
3
, 3. Neurogene slikstoornissen
− Slikklachten door een beschadiging van het centraal/perifeer zenuwstelsel
− Belangrijke structuren → craniale zenuwen
Slikstoornissen versus eetstoornissen
− Effect neglect?
o Neglect = aandachtstoornis
o Een persoon heeft minder aandacht voor de contralaterale zijde van het letsel, waardoor de info niet
verwerkt worden
o Bv bij een eetsituatie – enkel rechterhelft zien van het bord dus enkel dat opeten
− Effect dementie?
o Bv bij een eetsituatie – vergeten inkopen te doen, om te eten, desoriëntatie in tijd…
o Mensen met dementie gaan een slikproblematiek ontwikkelen → slikapraxie (zij weten niet meer
hoe ze moeten slikken)
Oorzaken beschadiging zenuwstelsel
− CVA, hersentrauma, tumoren thv zenuwstelsel, infectie van zenuwstelsel, degeneratieve aandoeningen…
Naargelang het verloop komt er een onderscheid tussen: acuut – chronisch – progressief
− Acuut: bv na een CVA
o Bijna 90% van de mensen in het ziekenhuis met een CVA (in acute fase), hebben allemaal een
dysfagie
− Chronisch: als een acute dysfagie na > 6 maanden niet meer evolueert en resulteert in een blijvende
slikstoornis
o Meestal als ze ontslagen worden, is de dysfagie niet meer aanwezig
− Degeneratief / progressief: waar er sprake is van een achteruitgang
Frequentie
− Zo goed als iedereen na een CVA heeft een dysfagie – bij de meeste is dit een acute dus lost vanzelf op!
4. ICF
= weergave van het menselijk functioneren en
eventuele problemen die hiermee gepaard gaan in
een ruimere context
4
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur trog0405. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €5,49. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
Peut-on faire confiance à Stuvia ?
4.6 étoiles sur Google & Trustpilot (+1000 avis)
79373 résumés ont été vendus ces 30 derniers jours
Fondée en 2010, la référence pour acheter des résumés depuis déjà 14 ans