Dit is een samenvatting voor het onderdeel controleleer in het vak controleleer en deontologie gegeven door Dries Schockaert. De samenvatting is geschreven in het academiejaar en bevat alle te kennen leerstof voor dit jaar. De samenvatting is gebaseerd op de hoorcolleges en de te kennen delen van ...
2021 - 2022
Handboek: International standards on auditing: an institutional driver for audit quality
Auteur: Dries Schockaert
Docent: Dries Schockaert
, Inhoudsopgave
Controleleer (Prof. Dries Schockaert) ...........................................................................................................................1
HOC 1: Geschiedenis, stramien en opbouw van de ISA’s .........................................................................................1
1. Geschiedenis van de international standards on auditing (ISA’s) ................................................................1
2. Triptiek van de doelstellingen ......................................................................................................................4
3. Stramien .......................................................................................................................................................7
4. Commissarismandaat ...................................................................................................................................9
HOC 2, 3 & 4: Het commissarisverslag ...................................................................................................................10
1. Normatief kader .........................................................................................................................................10
2. Structuur van het commissarisverslag........................................................................................................11
3. Oordeelsparagraaf: Soorten oordelen........................................................................................................12
4. Paragraaf ter benadrukking van bepaalde aangelegenheden ...................................................................18
5. Paragraaf inzake overige aangelegenheden (OM) .....................................................................................19
6. Continuïteit en discontinuïteit....................................................................................................................20
7. Overzicht .....................................................................................................................................................30
8. ISA 580: Representation letter ...................................................................................................................31
9. Oefeningen .................................................................................................................................................32
HOC 5: Subsequent events, het auditproces en fraude .........................................................................................35
1. ISA 560: Gebeurtenissen na de einddatum van de verslagperiode, subsequent events ...........................35
2. Controlerisico, audit risk .............................................................................................................................36
3. Componenten van de interne beheersing, interne controle .....................................................................39
4. Inspelen op ingeschatte risico’s..................................................................................................................40
5. Controledoelstellingen, financial statement assertions .............................................................................41
6. Auditproces.................................................................................................................................................42
7. Fraude .........................................................................................................................................................43
HOC 6 & 7: Auditkwaliteit .......................................................................................................................................45
1. Theoretical foundations of the audit function and audit service quality ...................................................45
2. Drie functies van standaarden in het algemeen.........................................................................................49
3. Definities van audit quality .........................................................................................................................50
4. Optimal level of audit quality .....................................................................................................................51
5. Audit standaarden ......................................................................................................................................53
6. Audit risk en audit expectation gap ............................................................................................................56
7. Conclusies hoofdstuk 1 (boek p78-85) .......................................................................................................58
8. Inspecties ....................................................................................................................................................60
9. ISQM1 .........................................................................................................................................................61
Handboek................................................................................................................................................................62
1. De-facto auditing standard-setters ............................................................................................................62
, 2. Mogelijke gevolgen van een volgende high-profile audit failure ...............................................................64
HOC 8: Voorbeeldexamen ......................................................................................................................................66
,Controleleer (Prof. Dries Schockaert)
HOC 1: Geschiedenis, stramien en opbouw van de ISA’s
1. Geschiedenis van de international standards on auditing (ISA’s)
Jaren 1970
− In de jaren 1970 kwam de institutionele basis voor het opstellen van de standaarden tot stand.
− Landen wereldwijd kregen te maken met een crisis door de prijsstijging van de energieproducten. De overheid
moest ingrijpen, maar daarvoor waren middelen vereist. Er was een basis nodig om belastingen op te
berekenen. Men baseert zich hiervoor op het boekhoudkundig resultaat, waarna er aanpassingen gemaakt
worden. Zo wordt er een verschil gecreëerd tussen het boekhoudkundig en fiscaal resultaat.
− 1972: International Coordination Committee for the Accountancy Profession (ICCAP)
o Organiseren van internationale congressen.
− 1973: ICCAP richt de International Accounting Standards Committee (IASC) op.
− 1975: boekhoudwet
− 1976: boekhoudkundig KB
IFAC en IAPC
Rond 1978 werden de eerste stappen voor de auditstandaarden gezet.
− 1977: International Federation of Accountants (IFAC) werd opgericht door de ICCAP.
o Het Instituut van de Bedrijfsrevisoren was 1 van de oprichters van de IFAC, samen met de grote
auditkantoren van dat moment, in zover die op dat moment al begonnen.
o De IFAC neemt de taken van de ICCAP over.
o Doel: Creëren van wereldwijde standaarden, guidelines.
− 1977: IFAC creëert het International Auditing Practices Committee (IAPC)
o De IAPC creëert International Auditing Guidelines (IAG’s). Deze werden gepubliceerd vanaf 1980.
o De IAG’s vertegenwoordigen de ‘best practice’ binnen de grote Big N netwerken.
o De allereerste IAG ging over het doel van de controle.
o IAG’s zijn richtlijnen. De verschillende landen moesten op basis van deze richtlijnen hun eigen
auditstandaarden opstellen.
− 1984/1985: eerste auditstandaard in België
o Op dit moment was er nog geen toezichthoudend orgaan. De Hoge Raad is pas ontstaan in 1985.
o Al in 1977 waren er algemene controlenormen gepubliceerd, gebaseerd op de Amerikaanse
standaarden. Deze algemene normen en principes werden verder uitgewerkt, gebaseerd op de IAG’s.
− 1991/1992: ISA’s
o De IAG’s werden internationaal onder de loep genomen. Na 11 jaar wilde men afstappen van de
guidelines. Het doel van IFAC was om standaarden te creëren, maar tot dan toe waren er enkel
guidelines.
o Vanaf 1991, begin 1992 is het IFAC overgestapt van guidelines naar standaarden.
▪ Van IAG naar ISA.
▪ Dit zijn professionele standaarden voor het controleren van financiële informatie van een entiteit.
o De IAPC is de audit standaard setter geworden op de internationale markt
Aanpassing nummering, thematische indeling (1994)
De ISA’s kregen een nieuwe thematische indeling volgende de logische volgorden van het uitvoeren van een
audit. Dit brengt een volgorde van de standaarden met zich mee. De standaarden werden ondergebracht in
groepen.
→ Standaard 200 betekent niet dat het de 200ste standaard is. Je begint in die categorie vanaf 200 te tellen.
1
Controleleer: HOC 1
, Categorieën van standaarden:
− 100: niet meer van toepassing
− 200: verantwoordelijkheden van de auditor in het algemeen
o Vb 210: schrijven van een opdrachtbrief
o Vb 230: hoe moet de documentatie van de audit in orde gebracht worden
− 300 & 400: controlerisico (audit risk) en hoe daarmee moet worden omgegaan
o In de jaren 1990 en 2000 zijn er wijzigingen in de ISA’s tot stand gekomen. Men wilde af van een
procedure based aanpak voor de standaarden. Elke entiteit is anders. Er zijn kleine en grote entiteiten.
Men wilde een benadering die rekening houdt met het type entiteit: aard, sector, specifieke risico’s.
− 500: audit evidence
− 600: gebruikmaken van werkzaamheden van anderen
o Vb 600: groepsaudit
o Vb 610: mag je gebruikmaken van de werkzaamheden van de interne auditors in een entiteit?
o Vb 620: gebruikmaken van de expertise van mensen in zaken waar je zelf geen expertise in hebt, zoals
vastgoed. De gemiddelde auditor kan de waarde van een gebouw niet schatten en moet daarvoor een
beroep doen op deskundigen.
− 700: general purpose reporting, het commissarisverslag
o Dit is het audit report of de controleverklaring.
o We vinden de commissarisverslagen raadplegen in de balanscentrale op de website van de NBB.
− 800: special purpose reporting, speciale vormen van rapportering
o Audits die buiten de wettelijke controle vallen. Het rapport wordt niet gepubliceerd bij de
balanscentrale, maar wordt gericht naar een specifieke groep van gebruikers.
− 900: niet meer van toepassing
Bold vs gray
Naast de vernieuwde indeling zijn er 2 soorten paragrafen gecreëerd. Sommige zaken zijn belangrijker dan
andere. Er werd een onderscheid gemaakt tussen essentie en detail.
Bold
− Algemene principes en essentiële procedures
− Belangrijke werkzaamheden
− ‘Should’: wat je geacht wordt te doen
Gray
− Verdere uitleg en guidance over in welke omstandigheden met welke zaken rekening moet worden gehouden
bij het streven naar de naleving van het zwart- of vetgedrukte beginsel of de procedure.
− De toepassing in de praktijk
− Geschreven in tegenwoordige tijd
→ De bold tekst stond tussen de grey tekst. Elke standaard moest in zijn geheel gelezen worden.
Problemen
Sommige grey paragrafen waren geschreven alsof het om impliciete requirements ging.
→ Vb generally, the auditor performs…
→ Dit is iets dat men in de meeste gevallen geacht wordt te doen. Dit zou dus eerder in bold moeten staan.
In 1994 werd dus het eerste onderscheid gemaakt tussen wat belangrijk en minder belangrijk is, maar dit is niet
goed gelukt. De ontwerpverdragen werden ernstig bekritiseerd door de International Organization of Securities
Commissions (IOSCO).
In 1992 publiceerde de IOSCO een resolutie waarbij de ISA's op de kapitaalmarkten werden erkend als een
aanvaardbaar alternatief voor de nationale standaarden voor audits in het kader van grensoverschrijdende
2
Controleleer: HOC 1
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur kirstends. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €5,49. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.