H1: Situering van de afdeling
intensieve zorg
Intensieve zorgen… een evolutie
Een stukje geschiedenis (ter info, lezen)
Evolutie doorheen de jaren: meer en meer high-tech zorg en steeds nieuwe technologie rond het
bed van de pt
1625: eerste meting van parameters
1707: pulse watch
1852: temperatuur, pols en ademhalingsfrequentie
1896: Riva Rocci
1900: bloeddruk tijdens operaties
1903: ECG
1923: eerste neurochirurgische IZ
Na WOII: recovery rooms
’60: critical care als specialiteit ontwikkeld door:
Verbeterde outcome van pt die intensieve zorgen kreeg
Vooruitgang in postoperatieve reanimatie en monitoring
Wens van chirurgen om meer complexe operaties uit te voeren
’70: bijna elk ziekenhuis in VS had 1 IZ-afdeling
1990: computer based patient monitors
’92: pulseoxymeter
Intensieve zorgen – tendensen voor de toekomst
Guidelines for intensive care unit design
Patien care zone
Patiëntenkamers en aanpalende ruimte
1 persoonskamer (privacy, veiligheid, slaapkwaliteit) VS meerpersoonskamer
‘vrije’ ruimte
‘Technische balk’
Natuurlijk licht -> raam, adviezen kunstlicht…
Klok, kalender, magneetbord/whiteboard, horizontale planken waar pt kan zien (foto’s)
Natuurlijke elementen
Zone voor bezoek van huisdieren?
Clinical support zone
Functies nauw verbonden met directe patiëntenzorg
Interdisciplinair team center
Centrale monitoring, direct zicht op patiënten
Reanimatiekamer, transportkar
Unit support zone
Administratie, materiaal, leslokaal…
Personeelslounge
,Family support zone
Voor familie en bezoekers
Healing environment
= helende omgeving = fysieke omgeving en organisatiecultuur die patiënten en gezinnen ondersteunt
door stress die wordt opgelegd door ziekte, ziekenhuisopname, medische bezoeken, het
genezingsproces en soms rouwverwerking
Kenmerken van de zorgontvanger op IZ
Grote diversiteit aan gezondheidsproblemen
Vaak levensbedreigende situatie waarin 1 of meer vitale functies
bewaakt/ondersteund/overgenomen zijn
Afhankelijk van zorgverleners en apparatuur
Kritieke en onzekere situatie -> patiënt en naasten onder grote druk!
Ernstig ziek + communicatieve beperkingen + veranderd bewustzijn -> pt kan zelf zorgvraag
niet stellen
Wettelijk kader van IZ
Eisenkader van intensieve zorg
Niet medisch personeel
Medisch personeel
Infrastructuur
Kwaliteitsbewaking
Dossier
Pijnbeleid
Ziekenhuishygiëne en handhygiëne
Patiëntidentificatie
Zorgoverdracht
DNR-code / code beperking therapie (CBT)
Verpleegkundige in een multidisciplinair team op IZ
Verpleegkundige op IZ
19 april 2007: 50% van verpleegkundigen op IZ moet drager zijn van bijzondere beroepstitel in
intensieve zorg en spoedgevallenzorg
Vroeger: BaNaBa
Nu: postgraduaat (geen financiering meer vanuit overheid)
Multidisciplinaire team
Verantwoordelijke arts, vpk, arts in consult (bv. microbioloog), kinesitherapeut, logo, diëtist,
psycholoog, ergotherapeut, sociale dienst, pastoraal medewerker, apotheek…
Dossier op IZ
= 4 luik
1) Identificatie + reden van opname
2) Parameters (ABCDE, vochtbalans)
3) Katheters
4) Registratie MVG/zorgplanning/scores
Eventueel aparte documenten: wondzorg, bloedgas, standing orders…
,Medische therapiecodering op IZ
DNR 0 Geen therapiebeperking
DNR 1 Niet meer reanimeren (en/of intuberen): pt krijgt alle zorgen, maar in geval van
circulatie- of ademhalingsstilstand worden geen reanimatiemaatregelen getroffen
DNR 2 Niet meer reanimeren
Geen uitbreiding van bestaande medische zorgen: gespecificeerd welke medische
zorgen niet meer zinvol acht en dus niet meer zal toedienen (bv. dialyse, operatieve
ingrepen, chemo…)
DNR 3 DNR 2
Afbouw van bestaande medische zorgen in kader van nakend en onafwendbaar
levenseind – comfortzorg
Ongeacht DNR-code wordt in elke omstandigheid gestreefd naar maximale comforttherapie
Do Not Reanimate ≠ Do Not Care
Meerwaarde therapiecodering op IZ
Voorkomen dat pt die in medisch uitzichtloze situatie verkeren, nodeloos gereanimeerd
worden
Zinloos medisch handelen tot minimum beperken
Respecteren van naderende levenseinde door niet te interveniëren
Informeren van artsen en andere hulpverleners buiten de routinewerkuren dat medisch en
ethisch ongewenst is levensverlengende behandelingen aan te vatten
Duidelijkheid mbt gemaakte afspraken
Bemerkingen
Pt heeft altijd recht om volledig geïnformeerde wijze zelf af te zien van behandeling, ook al is
deze nog zinvol
In besluitvorming naar DNR kan arts rekening houden met wensen en verwachtingen van pt
en/of (wettelijke) vertegenwoordiger
Arts is niet verplicht om wens of wil van pt en/of zijn familie te volgen om bepaalde therapie
te blijven doorgeven/starten als dit door de arts niet langer als zinvol medisch handelen
beschouwd wordt
Bezoek op IZ
Open VS gesloten bezoekuren
Open bezoekuren = bezoek wordt toegelaten op elk moment van de dag, ongeacht duur van bezoek,
het aantal bezoekers en ongeacht hun relatie tot pt
Weerstand vpk: ↑ infectierisico pt, ↑ workload, ↑ stressniveau pt, ↑ stressniveau
familie/bezoekers, ↑ fysieke en mentale uitputting, schending privacy pt
Gesloten/beperkte bezoekuren = bezoek is begrens door regels inzake tijdstip van de dag, duur en
aantal bezoekers of wie kan bezoeken (‘restricted’)
Flexibele bezoekuren = bezoek wordt toegelaten mits een aantal beperkingen of reglementen, welke
kunnen worden aangepast volgens behoeften, keuze en omstandigheden van pt en familieleden of
bezoekers
, Redenen open bezoekuren invoeren
1) Verbetering van communicatie tussen pt, familie en IZ-personeel
2) Nauwer contact tussen pt en families te vergemakkelijken
3) Omgeving creëren waarin pt en familie centraal staan
4) Verbetering van tevredenheid pt en familie
5) Verbetering van inzicht van familie in aard van ziekte van hun dierbare, waardoor
gezamenlijke besluitvorming over pt zorg wordt bevorderd
6) Vergemakkelijken van aanwezigheid van familie bij reanimatie en procedures, wat
gezinsresultaten kan verbeteren
7) Families met moeilijk werkschema kunnen op bezoek komen
8) Snellere mededeling aan familie van veranderingen in diagnose of therapeutische plannen of
veranderingen in toestand of prognose
9) Erkennen dat familieleden belangrijker zijn voor pt dan clinici
10) Bevorderen van cultuur van respectvol taalgebruik door clinici op IZ
Voor- en nadelen van open bezoekuren
Voordelen Nadelen
Geen invloed op fysiologische parameters Zorg moet meer gepland worden
Geruststelling familie en pt Zelfzorg voor familie
Verbeterde communicatie Verhoogde waakzaamheid
Minder klachten, meer tevredenheid Meer stress voor personeel en artsen
Beter perceptie van gegeven zorg Voor pt geen rustmoment
… …
Open bezoekuren ≠ geen regels en afspraken
Kinderen op bezoek
Argumenten contra bezoek van kinderen:
Psychisch trauma, infectie, toestand van pt, tijdsgebrek, relatie tot pt, overweldigende omgeving
Argumenten pro bezoek van kinderen:
Nauwe relatie, leeftijd, op vraag van ouder, toestand pt
Kinderen bevragen
Willen zelf betrokken worden
Willen geïnformeerd zijn
Willen steun betekenen
Ervaren onzekerheid, angst, stress, frustratie, isolatie, eenzaamheid, gemis
Voelen zich vaak schuldig
Stellen zich zaken vaak erger voor in fantasie
Mogelijke ervaring kinderen: veel wachten, vreemde toestand, alles is wit, voelt soms goed
Belangrijk om juiste inschatting te maken van hun competenties en coping capaciteiten,
begeleiding op IZ-dienst voor, na en tijdens bezoek
Mogelijke aanbevelingen
Voorbereiding
Bezoek op afspraak
Aanwezigheid van ouder tijdens bezoek
Stabiele pt, rustige omgeving
Isolatiemaatregelen respecteren
Ouder/begeleider bevragen
Creëer tijd door afspraken met je collega’s