DEEL 1: Koken met kleuters
Koken en ZILL
Ontw. velden die gestimuleerd worden tijdens kookactiviteit
belangrijk!
Socio-emotionele ontw Samenwerken
Motorische zintuigelijke ontw. Proeven
Roeren, mengen, kloppen
Orientatie op de wereld Waarvan komen de groenten
Wiskundig denken Hoeveelheiden
Ontw. Initiatief en Plannen
verantwoordelijkheid
Ontw. Innerlijke kompas Delen, helpen
Taalontw. Ervaringen delen
Organisatie van kookactiviteit
Voorwaarden
A. Aansluiten bij thema
B. Beperken ecologische voetafdruk: seizoensgebonden, lokale
producten
geen transport, afval sorteren, verpakkingen vermijden, plantaardig
eten, herbruikbaar materiaal, opletten met voedselverspilling
(restjes)
C. Vanuit basisproducten vertrekken: uit welke ingredienten is gerecht
gemaakt
D. Gezond
E. Niet alleen technisch handelen
laat ze eerst nadenken over rol ingredienten, op zoek gaan naar variaties
van recept, laat gedaante/smaakverwisseling ondergaan, gerecht moet
leiden tot overlegmomenten
onderzoek
ook rekening houden
met de kleuters (leeftijd, allergieën, thuisculturen)
praktische zaken (tijd, budget, materialen)
Organisatie:
Hoe pak je een kookactiviteit organisatorisch aan?
Afhankelijk van leeftijd:
Peuter, 1ste kleuter voortonen
geboeid door handelingen lkr, proeven
basisbroducten
, geen groepswerk: klasmilieu en ondersteuning
bepalen actief handelen van kleuters tijdens
kookactiviteit
opsplitsen kleutergroep verhoogt betrokkenheid
2de kkl Rijper en zelfstandiger om dingen zelf te doen
3de kkl In staat om in groep te werken
Begrijpen opdrachten en zijn taakbewuster
Bied gevarieerdere kookactiviteiten
Arbeidsproces mag niet ingewikkeld zijn
De opbouw
Je kan het op verschillende manieren opbouwen waarbij groepsgebeuren
belangrijk is
Inleiding: klassikale voorstelling
1. Voorstelling gerecht + producten + materiaal Vb. via
waarnemingsactiviteit
2. Nadenken over wat je eet en waar het vandaan komt vb.
leerwandeling naar boerderij (bij oudste: tijd en ruimte koppelen vb.
oorsprong ingredienten)
Midden: verschillende gradaties mogelijk; organisatievormen
Demonstratieacti - Bij jongere kleuters
viteit door leidster - Kunnen in beperkte mate helpen bij eenvoudige
opdrachten vb. zak opendoen, pot op vuur plaatsen
- Neemt minder tijd in beslag
- Opstelling kiezen waar alle kleuters kunnen
waarnemen
Alle kleuters - Kleuters worden door lkr in groepen verdeelt
koken via - Elk groepje heeft verschillende aandeel in bereiden
complementair gerecht
groepswerk
Enkele kleuters Doorschuifsysteem: Er wordt tijdens vrij spel een
koken via kookactiviteit aangeboden naast de andere
doorschuifsystee activiteiten, waarbij een klein groepje voor kiest. Na
een tijdje (10min) verwisselen de koks zodat iedereen
m of
aan beurt is gekomen (doorschuiven)
beurtensysteem
Beurtsysteem: Doorschuifsysteem gespreid over
langere periodes
Voordelen werken met kleine groepen:
samen overleggen (mondige taalgebruik)
inbreng kleueters is groter,
actieve betrokkenheid is groter,
bied intensere ervaringen
Alle kleuters - Kleuters verdeeld in groepje
koken in parallel - Elke kleuter krijgt zelfde opdracht
groepswerk - Elk groep bereid gehele gerecht
- Best werken met friezen omdat je niet bij elk
groepje tegelijk verbale uitleg kan geven
, Voordelen? Goed overzicht over klasgebeuren, jaloezie
wordt voorkomen omdat ze allemaal hetzelfde hebben
gedaan, ze werken op eigen tempo
Nadeel? Alle kleuters hebben zelfde materiaal op
zelfde tijdstip nodig = alle materialen dubbel
Slot
Sluit af in groepsgebeuren: Laat elke kleuter proeven, ervaringen
verwoorden, stappen van bereiding herhalen, werk van koks bewonderen,
reflectie op werkproces en resultaat
Hyghiene en veiligheid
Tips:
1. handen wassen
2. veilig snijden met mes (snijplank, scherp mes voor verkleinen risico
wegslippen mes, zaagbewegingen maken, in richting weg van
lichaam snijden)
3. veilig blik openen
4. veilig bakken en braden (steel van pan van je wegdraaien voor
vermijden hapering)
5. inrichting ruimte
Duidelijke afspraken! Pre-borden (pictogrammen)
- met gemaakte afspraken (verkeersborden voor voorbereiding
verkeer)
- 4 soorten: let op voor (driehoek met rode rand), je mag niet (rond
met blauwe rand) je moet (rond en blauw), je kan/mag(rechthoekig
en blauw)
Kookfries
Wat? Visuele stappenplan kookactiviteit voor kleuters. Stappen staan in
volgorde.
Ontwerp:
Op voorblad eindresultaat afgebeeld: extra stimulans voor beginnen
bereiding
Na voorblad: herinnering hyghiene
Daarna: ingredienten en benodigdheden: vermelden voor hoeveel kleuters
ingredienten voldoende zijn
Daarna: handelingen kookactiviteit via foto’s: handen en onderarm in
beeld!
• Paginanummering via kwadraatbeeld.
• Zwart voor handelingen die door kleuters worden uitgevoerd, blauw
voor handelingen die door hen wordt uitgevoerd maar met hulp lkr,
rood voor handeling die door lkr wordt uitgevoerd
• Naast tekst soms uitroepteken: gevaarlijk materiaal + lkr zeil in oog
houden
• Naast foto’s staan mannetjes met kleur schort -> kleuter met zelfde
kleur schort voert die handeling uit.
, • Stippen bovenaan als handelingen meerdere keren moet worden
uitgevoerd vb. 2 eetlepels suiker
• Gelijktijdige handelingen worden op zelfde pagina gedrukt
• Kleuters moeten ingredienten, producten en materialen kunnen
herkennen tijdens handelingen op foto’s
Einde kookfries: eindresultaat
Gericht op: samenwerken, wiskundig denken, zelfstandigheid,
motorische ontw.
Deel 2: De wereld in je klas
Wereld is een dorp?
‘De wereld is een dorp geworden’?
Goederen, mensen, ideeen, kapitaal, culturen verplaatsen zich letterlijk of
virtueel over de nationale grenzen
De wereld is verbonden met elkaar
Leven met de wereld rondom ons heen, met meerdere culturen samen in
stad, dorp of kleuterklas..
WERELDBURGERSCHAP = MONDIALE VORMING
= Je beseft dat je verbonden bent met wereld dichtbij en ver weg, met
andere hier en buiten landsgrenzen, waarbij je respect en empathie
toont en bereid bent om zelf stappen te nemen om samen te werken
aan duurzaamheid, eerlijke verdeling van rijkdommen, vrede
duurzaamheid (ZIE DEEL 3) + openstaan voor diversiteit
3H’s: