Insulaire Kunst (Begin 5de eeuw – 8ste eeuw)
• vooral in Ierland
• Begin 5de eeuw
• Geïsoleerde eilandjes en afgelegen gebieden voor de noordelijke kunst van Brittannië
• De bouwkunst lag op dit moment in W-EU niet stil -> kloosters!!
• Dit was overgekomen vanuit de woestijnen in Syrië en Egypte (kluizenaars en heremieten)
• Begin van de primitieve kloosters
• Geïsoleerde kunst = verluchte handschriften
• Los van de Klassieke invloed
• Insulair = Kelten
• Kloosters waren een plek voor Europese geleerden
• Ierse monniken waar ook gedeeltelijk verantwoordelijk voor het verspreiden van het Christendom
Book of Kells Vroege 9de eeuw
Book of Durrow Late 7de eeuw
Codex Amiantus Begin 8ste eeuw
Evangelarium van Echternach Einde 7de eeuw
Lindisfarne Gospels Begin 8ste eeuw
Schat van Sutton Hoo 6de eeuw
Karolingische Renaissance (8ste eeuw – 9de eeuw)
• voor het maken van transcripties -> nieuw lettertype = Karolingische minuskel
• Karel de Grote ondersteunde sterk de “Romeinse Renaissance”
• Bloeiperiode van wetenschap, kunsten en letteren in de 8ste-9de eeuw
• Hij bepaalde het kerkelijk organisme en bepaalde het culturele en artistieke beeld van EU
• Kunst = Keizerlijke aangelegenheid = hofkunst
• Kunstwerken ter ere van God
• Antieke en werken stonden model
• Aken = nieuwe hoofdstad -> Roma Secunda
• Veel buitenlandse geleerden en kunstenaars aan zijn hof = symbiose van vele culturen
Na enkele jaren gingen ze dan weer naar huis
Daar werden ze door Karel beloond met kerkelijke titels
Hierdoor bleef de band met Aken gegarandeerd
• Ontstaan van nieuwe culturele centra
• Kerk en keizer drukten hun macht uit via kunst
• Kunstenaars haalden hun inspiratie uit de vroege glans van Rome en de Klassieke Oudheid
Veel verluchte manuscripten -> educatie was belangrijk voor hem
• rijkdom van de materialen weerspiegelen de rijkdom van het woord (de Bijbel)
• Het woord was een autoriteit
• Op purper gekleurd perkament = kleur geassocieerd met de keizer
• Woord behoorde de kerk en de keizer toe
• Slechts enkelen konden lezen en schrijven (bevoorrechten en ingewijden)
De kloosters waren heel belangrijk in het onder controle houden van zijn landgoed
Ook waren ze centra van kunst en educatie -> elk klooster had een school (onderlinge connectie)
Vele monniken werden een pro in een bepaalde kunstvorm
-> ze moesten de Benedictijnenregel volgen van Karel de Grote
Evangelarium van Losch Begin 9de eeuw
De 4 Evangelisten (Aken) /
Ruiterstandbeeld /
, Codex Aureus (er zijn er 7) Einde 9de eeuw
Gouden Band van Lindau Einde 9de eeuw
Kroningsevangelarium Einde 8ste eeuw
Vivianusbijbel van Ebbo Einde 9de eeuw
Crypte van St-Germain in Auxeue Midden 9de eeuw
Ottoonse Kunst (Rond het jaar 1000)
- Na het uiteenvallen van Heilige Roomse Rijk viel het Noordelijke gedeelte onder de Ottoonse
dynastie dat een hecht keizerrijk werd
- De centra van kunst en cultuur was niet langer meer het keizerlijke hof
- Door de bedevaartcentra kwam er een soort van stabiliteit in EU door de velen
pelgrimswegen -> deze waren ook handelsroutes en werden dus veiliger
- Relieken vormden een houvast
- Ottoonse dynastie = Otto I, Otto II en Otto III -> hadden banden met Byzantium door huwelijk
Kenmerken Ottoonse miniatuurkunst
• schilderkunst = vlakker
Ruimtelijke effecten verdwenen
Figuren kregen meer expressie -> ledematen werden verkort of verlengd
• Niet ruimtelijke weergave <=> Karolingische Renaissance
• Achtergrond = strakke vlakken (soms goudkleurig -> Byzantijns)
• Kleuren spelen een grotere rol
Perikopenboeken = teksten op volgorde volgens ‘liturgie’ -> geen plaats voor portretten van
evangelisten, nu ook passages uit het leven van Christus
Bronzen poort van Hildesheim Begin 11de eeuw
Zuil van Bernward Begin 11de eeuw
Gospel Book van Otto III Begin 11de eeuw
Perikopenboek van Hendrikk II Begin 11de eeuw
Romaanse Kunst (na 1050 – ca 1200)
- Na het uiteenvallen van het Karolingische Rijk -> In het zuiden = Romaanse kunst
- Romaanse kunst voor en door pelgrims -> heel Katholiek georiënteerd
- Kloosters speelden hier een enorme rol -> ze namen dan ook serieus toe in rijkdom (Abdij
van Cluny)
- Vooral de bouwkunsten floreerden in deze periode!!!
- Vooral in Frankrijk
Kenmerken Romaanse beeldhouwkunst
• verbonden met de architectuur
Op het timpaan en kapiteel
Werd mogelijk door een homogene bouwstijl
Hoe voller hoe beter
• Formeel en inhoudelijk
Plechtige starre vormen
Inhoudelijk ontelbare symbolen en figuren
• “anonieme” kunst?
Geen bewuste anonimiteit
Kunstenaars aanvankelijk beschouwd als handwerkslieden
Namen met een toevoeging van “fecit” = de opdrachtgever
• Didactische kunst
Het onderrichten van de ongeletterden
• een “realistische” kunst?
Kaderwet = houding en uitzicht van de menselijke figuur hangt af van de plaats van de sculptuur
, De wet van inwendige schema’s = symmetrie
Ornamenteel perspectief = figuren die boven elkaar staan => staan achter elkaar
Hiërarchische perspectief = hoger/lager of links/rechts => waardeschaal -> menselijke
aanwezigheid wordt geminimaliseerd
Heel fantasierijk
Schilderkunst -> geen plotselinge ontwikkelingen
Muurschilderkunst = belangrijkst
Thema’s
• Christus als majesteit
• Maria als zetel van de wijsheid
• Leven van de Heiligen
2 stijlgroepen
Naturalistische groep
• toepassing van zandtinten
• Heldere achtergrond
• Expressieve en levendige gebaren
• Gebrek aan ruimtelijke weergave
• Houdingen hebben iets natuurlijk
Montecassino-groep
• Meer Byzantijns
• Heldere warme donkere kleuren
• Donkerdere achtergronden
Linteel St-Genis-des-Fontaines Begin 11de eeuw
Moissac Begin 12de eeuw
Sculpturen Cluny III Begin 12de eeuw
Westportaal van Autun Eerste helft 12de eeuw
Beaulieu sur Dordogne Eerste helft 12de eeuw
Fresco’s st-Savin-sur-Gartempe Begin 12de eeuw
Majestas Domini Eerste helft 12de eeuw
Gotische beeldhouwkunst in Frankrijk rond 1100
Origine van de gotische stijl in Frankrijk
Kwam op in Île de France tussen 1137-44 door Abt Suger van St-Denis
-> Hij breidde de 8ste eeuwse Karolingische kerk St-Denis uit waardoor het het spirituele centrum
van Frankrijk werd
Typerend voor de gotische kathedralen zijn de glasramen
-> het glas werd in de nodige vormen gesneden
-> dan werden ze op een getekend model op hout gelegd
-> en details werden er met zwarte glazuur opgetekend
-> daarna wordt alles aan elkaar gezet
In Saint-Denis was het de intentie van Suger om Gods aanwezigheid weer te geven door de
lichtreflecties van de ramen in de kerk
Kathedralen
• statussymbool van de abt en de stad
• Het bouwen van een kathedraal was de grootste economische onderneming in deze tijd
• Enorme tewerkstelling
• Eens klaar -> enorm veel pelgrims
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur helenadcl. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €5,99. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.