Bewegingsstelsel 1 - BA3 SEM2
Bewegingsstelsel
Inhoud
1. Inleiding ___________________________________________________________________________ 1
2. Anamnese en klinisch onderzoek bij musculoskeletale aandoeningen ___________________________ 1
3. Basis biomechanica en perifere gewrichtsdysfunctie _______________________________________ 11
4. Epidemiologie, pathofysiologie en genetica ______________________________________________ 29
5. Polyarticulaire pathologie en systeemziekten: artritis _______________________________________ 39
6. Medicatie, infiltratie, bandagist, beweging en revalidatie, voorschriften ________________________ 49
7. Radiologische beeldvorming __________________________________________________________ 56
8. Bewegen als therapie - blessurepreventie ________________________________________________ 98
9. Infiltratietechnieken ________________________________________________________________ 106
10. multidisciplinair team - paramedici ___________________________________________________ 112
11. Artrose klinisch vignet- statiekafwijkingen van de wervelzuil _______________________________ 115
12. Osteoporose _____________________________________________________________________ 132
13. Botmetabolisme en Ziekte van Paget__________________________________________________ 137
14. Osteoarthritis (epidemiologie) _______________________________________________________ 144
15. Poly-articulaire pathologieën en systeemziekten: vasculitis ________________________________ 161
16. Poly-articulaire pathologieën en systeemziekten: systeemziekten ___________________________ 166
16. Poly-articulaire pathologieën en systeemziekten: musculoskeletale problemen ________________ 183
17. Poly-articulaire pathologieën en systeemziekten: sclerodermie en myositis ___________________ 197
18. Casuïstiek _______________________________________________________________________ 203
1. Inleiding
examen: schriftelijk, open vragen (radiologie: MCQ)
Textbook of Ortopaedics,Trauma and Rheumatology (Luqmani,p.3-39) “zinvol om te leren”
Physical examination of the spine and extremities (Stanley Hoppenfeld) =de bijbel !!!
2. Anamnese en klinisch onderzoek bij musculoskeletale
aandoeningen
Dr G. Vyncke
1
,Bewegingsstelsel 1 - BA3 SEM2
arthron= samenstelling pure anatomische gewricht met de ligamenten, pezen, … errond
⤷ materie heeft invloeden van bv zenuwstelsel
⤷ bv. iem met elleboogpijn: breder kijken dan enkel elleboog zelf
SCHEMATISCH ONDERZOEK
1. Anamnese en Inspectie
2. Bewegingsonderzoek (A/P)
3. Palpatie
4. Gewrichtstesten
5. Spiertesten
6. Neurologische testen
7. Aanvullende onderzoeken
1. Anamnese en Inspectie
• Huidige klachten
• Ziektegeschiedenis
• Sociale anamnese
• Medische anamnese
• Familiale anamnese
→ niet allemaal even in detail bevragen
2
,Bewegingsstelsel 1 - BA3 SEM2
Anamnese
1.1 Huidige klachten
• Lokalisatie van de pijn of functiestoornis
• Tijd, wanneer traden de klachten op
• karakter vd klacht
• invloed, waardoor ontstaat de klacht
• associatie, welke symptomen vergezellen de klacht
1.2 Ziektegeschiedenis
• waarmee is de klacht tot hiertoe behandeld?
• waardoor verminderen de klachten of nemen ze toe?
• Hoe zijn de levensfuncties (eten, drinken, stoelgang, wateren, slaap, …)
• wanneer heeft men gelijkaardige symptomen doorgemaakt
• Welke andere klachten heeft men nog?
1.3 Sociale anamnese
• beroep
• sport/hobby
• ongevallen
• operatie
• thuissituatie
1.4 Medische anamnese
• Bekkenorganen: gynaecologisch, urologisch, …
• buikorganen: Darm, lever, Maag, …
• borstorganen: Hart, longen, …
• hoofd: ogen, oren, tanden, …
• psyche
1.5 Familiale anamnese
• leeftijd ouders
• chronische ziektebeelden van de ouders
• chronische ziektebeelden van de kinderen
• erfelijke familiale ziektebeelden oa. RH, suikerziekten
Wat is volgens de patiënt de oorzaak van het probleem? → altijd vragen
ALTIJD NAVRAGEN bij musculoskeletale problematiek:
- Nachtelijke pijn? (inflammatoir?)
⤷ nachtelijke pijn wijst vaak op een inflammatoir probleem
- Pijntoename bij hoesten, niezen en persen? (duraal?)
⤷ wijst vaak op intraspinale drukstijging; durale problemen
- Pijntoename bij langdurig aanhouden van dezelfde houding (lang staan, lang zitten, lang
liggen)? Beter in beweging? (ligamentair?)
⤷ als dat zo is: bijna patognomonisch voor ligamentaire pijn
Inspectie
• Gewoontebewegingen (ADL): gaan, staan, zitten, uitkleden....
3
, Bewegingsstelsel 1 - BA3 SEM2
• Houding: gewoonte-, antalgische houding (= houding waarbij pijn het minst gevoeld w) ...
• Vorm: veranderingen van de normale contouren
⤷ vb. zwellingen, hypotrofie, deformaties...
• Huid: kleur, littekens, eczeem, bindweefselzones....
• Hulpmiddelen: wandelstok, steunapparaat, korset, prothese....
2. Bewegingsonderzoek (A/P)
→ Actieve bewegingen
→ Geleid actieve bewegingen
→ Passieve bewegingen (alleen nodig indien actief beperkt)
als passieve beweging wel in orde (hierbij zet pat zijn eigen contractiele systemen niet in)
→ dan laten de contractiele sytemen het afweten
passief ook niet in orde
→ niet-contractiele structuur die zorgt vr bewegingsbeperking
⤷ bv bursa subacromialis in schouder
Vb: abductie van de schouder in frontaal vlak
⤷ bestaat uit 3 fasen
1. ingezet door supraspinatus en deltoideus tot ong 60°
2. scapularotatie naar buiten en voor door trapezius pars
superior en serratus anterior
3. errector trunci voor volledige abductie
voor goede volledige functie van schouder ook goede functie van
wervelkolom nodig
4