DIDACTIEK
DE LERAAR ALS DIDACTICUS: DIDACTISCHE PRINCIPES BIJ AANBOD EN DAGSCHEMA
INLEIDING
Didactische principes:
Grondbeginselen of algemene voorschriften in verband met didactisch handelen.
Zeer algemene principes die men in acht moet nemen.
Geen concrete, directe aanduidingen die verband houden met één of andere methode.
DIDACTSICHE PRINCIPES
BELANGSTELLINGSPRINCIPES
Aansluiten bij de beginsituatie van:
De kleuters
De klas
De school
De omgeving van de school
MOTIVATIE
Het leerproces versterkt + versnelt
Motiveren kan intrinsiek (= Omdat je het zelf graag wil) en extrinsiek (= Omdat er een beloning aan vasthangt)
RODE DRAAD
Zorgt voor extra motivatie bij de kleuters
Plaats (deel)doelen en activiteiten in een logische volgorde Verbanden leggen Kinderen kunnen
makkelijker een transfer maken
START- EN SLOTMOMENT VOOR BC EN DAG
Polsen naar de belangstelling en de voorkennis van de kleuters
Maak de kleuters warm voor wat zal komen die dag Op het einde van de dag de kleuters nieuwsgierig
maken voor de volgende dag.
ACTIVITEITEN EN MATERIAALAANBOD
Trek de aandacht van de kleuters, wek hun interesse, motiveer hen om goed op te letten, vooraleer je nieuwe
materialen boven haalt of aan een speluitleg begint.
AANSCHOUWELIJKHEID
Inzichtelijk leren vertrekt vanuit de concrete realiteit.
Gebruik zoveel mogelijk concrete, levensechte materialen in de klas
Camille De Roeck 1 EBAKO B
,Als de kleuters voldoende zicht hebben op wat het onderwerp inhoudt Overschakelen naar een meer
schematische voorstelling Abstracte voorstellingen.
IMPRESSIE, EXPRESSIE EN INOEFENEN
“Elke interessante of ingrijpende ervaring drijft een mens naar handelingen waarin die ervaring tot uitdrukking
kan worden gebracht;”
Impressie:
Alles wat je heeft geraakt, wat je met grote betrokkenheid ondergaan hebt, wat jouw zintuigen tot het uiterste
heeft geprikkeld, …
Expressie:
De opgedane indrukken naar buiten brengen door ze ‘extern’ te ‘representeren’ door gebruik te maken van
hulpmiddelen, instrumenten, een medium.
Twee belangrijke ordeningsprincipes:
Van impressie naar expressie
o Je neemt bijvoorbeeld eerst een konijn waar en nadien ga je een konijn knutselen.
Van impressie naar inoefenen
o Je neemt eerst de soorten schoenen waar met hun respectievelijke sluitingen en nadien bied
je in een ontdekhoek allerlei sluitingen aan waarmee de kinderen kunnen oefenen.
Kan door elkaar lopen
Impressie kan rechtstreeks gebeuren of onrechtstreeks. Rechtstreekse impressie wil zeggen dat het object
driedimensionaal aanwezig is in de klas. Bij onrechtstreekse impressie doen de kleuters indrukken op via
prenten, filmmateriaal, enz.
ACTIVITEITSPRINCIPE
Jonge kinderen hebben een grote activiteitsdrang Situaties creëren waarin we hun spel en hun activiteit
stimuleren.
Kleuters gaan zelf aan het werk
Ze doen dat op een intensieve manier
Zelfwerkzaamheid is zoveel mogelijk ‘aan den lijve ondervinden’. Dat houdt onder meer de volgende zaken in:
Binnen een gekozen BC kiezen voor die activiteiten die veel mogelijkheden bieden om actief om te
gaan met de werkelijkheid, bijvoorbeeld huisdieren verzorgen, de speeltuin ontdekken of
experimenteren met water.
Bij de uitwerking van alle activiteiten op de eerste plaats nadenken over wat de kleuters binnen de
activiteit zouden kunnen doen (doe-werkwoorden zoeken).
Regelmatig met de kleuters naar buiten gaan om rechtstreeks de natuur te exploreren.
Een verscheidenheid aan materialen in de klas brengen en de kleuters regelmatig zelf mee laten
beslissen wat ze ermee zullen doen.
Camille De Roeck 1 EBAKO B
, Kiezen voor materialen die aanzetten tot actief bezig zijn: echte, concrete materialen, eerder
driedimensionale dan tweedimensionale materialen.
Speelwerkbladen zoveel mogelijk vertalen in leuke activiteiten met ‘echte’ materialen.
Kleuters aanzetten en aanmoedigen om (eigen) redeneringen uit te proberen met materialen uit de
werkelijkheid.
STRUCTUUR: ZORGEN VOOR HERKENINNINGSPUNTEN
Zorg voor minimum aan duidelijkheid
Door goede afspraken te maken
Door complexiteit van volle werkelijkheid reduceren tot iets beheersbaars
Zo scheppen we ruimte voor vastzetten, integreren, verwerken van opgedane ervaringen
We kunnen een duidlelijke structuur onder meer aangeven door te zorgen voor herkenningspunten:
Rituelen
Stiltemomenten
Keuzemomenten
Herhaling
VARIATIE: ZORGEN VOOR AFWISSELING
Variatie in leergebied
o Gelijkaardige activiteiten worden – in de mate van het mogelijke – best niet op dezelfde dag
gelegd. Zo proberen we te vermijden op eenzelfde dag een poppenspel, verhaal en versje te
plaatsen, omdat er zo een sterk talig aanbod is dat minder taalvaardige kleuters zal
overdonderen.
Variatie in werkvorm
(klassikaal/SWP, luisteren/spreken, ondergaan/doen, samen/alleen, …)
Variatie in inspanning en ontspanning
GELEIDELIJKHEID
Van concreet naar abstract
Van gemakkelijk naar moeilijk
Van bekend naar nieuw (~transfer)
Van globaal naar details … en omgekeerd!
DIFFRENTIATIEPRINCIPE
Bij goed kleuteronerwijs staat de voortdurende zorg centraal om aan te sluiten bij de individuele ontwikkeling
van de kleuters.
Zorgen voor verschillende uiteenlopende activiteiten binnen 1 BC
Aanbod op verschillende ontwikkelingsniveaus binnen 1 activiteit
FLEXEBILITEIT EN SOEPELHEID
Aanbod aanpassen aan reacties kleuters
Andere klemtonen leggen, activiteiten laten wegvallen, activiteiten vervangen, …
!Flexibiliteit en differentiatie gaan vaak hand in hand!
Camille De Roeck 1 EBAKO B
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur camillederoeck. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €5,49. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.