Samenvatting Scheikunde H1 t/m 13 Chemie Overal havo 4 + havo 5, ISBN: 9789001819743
Tout pour ce livre (23)
École, étude et sujet
Lycée
HAVO
Scheikunde
5
Tous les documents sur ce sujet (868)
Vendeur
S'abonner
nienke312
Avis reçus
Aperçu du contenu
12.1
Scheikunde H12 Chemie van het leven
12.1 Koolhydraten
Koolhydraten of sachariden (suikers) zijn koolstofverbindingen met de algemene formule Cn(H2O)m.
Ze worden in groene planten onder invloed van zonlicht uit koolstofdioxide en water gevormd,
waarbij ook zuurstof ontstaat.
Formule fotosynthese: 6 CO2 (g) + 6 H2O (l) => C6H12O6 (aq) + 6 O2 (g)
De chemische energie die ontstaat komt weer beschikbaar als we koolhydraten als voedsel
gebruiken.
Ringvormige moleculen met 5 of 6 C-atomen en een O-atoom en op alle C-atomen OH-groepen zijn
suikers, die je monosachariden noemt. Ze hebben een zoete smaak en ze zijn heel goed oplosbaar in
water. De OH-groepen kunnen waterstofbruggen vormen met water.
Een disacharide wordt gevormd uit twee monosachariden. Deze ontstaat door een
condensatiereactie van twee monosacharidemoleculen, waarbij water ontstaat:
2 C6H12O6=> C12H22O11 + H2O
Polysachariden zijn polymeren van monosachariden. Drie voorbeelden van biopolymeren van
glucose zijn:
- Zetmeel: door hydrolyse in het lichaam afbreekbaar waarbij weer glucose wordt gevormd.
- Glycogeen: een netwerk van zetmeelmoleculen dat kan ontstaan door de vorming van crosslinks
wanneer een OH-groep uit een polymeerketen reageert met een van de vele OH-groepen uit een
andere polymeerketen.
- Cellulose: een biopolymeer waarbij de glucosemoleculen op een iets andere manier koppelen dan
in zetmeel. Cellulose is verantwoordelijk voor een belangrijk deel van de vezels in onze voeding.
Om koolhydraten te kunnen gebruiken voor onze energieproductie moeten di- en polysachariden
eerst worden afgebroken tot monosachariden. Dit kan met behulp van biokatalysatoren, enzymen,
door middel van hydrolyse:
(C6H10O5)n + n H2O => n C6H12O6
Hierdoor ontstaan monosachariden, glucose en fructose, die in de darmwand worden opgenomen in
het bloed. Een deel van die glucosemoleculen wordt verbrand: C6H12O6 (aq) + 6 O2 (g) => 6 CO2 (g) + 6
H2O (l)
De glucosemoleculen die niet direct nodig zijn worden door je lichaam omgezet in glycogeen = een
vertakt polysacharide dat wordt opgeslagen in de lever en het spierweefsel fungeert als een
soort energiebuffer. Als er snel behoefte is aan glucose, kan het lichaam glycogeen afbreken tot
glucose. Overtollige suikers worden in het lichaam omgezet in vet.
In je lichaam zijn koolhydraten een bouwstof. Cellulose is een polymeer opgebouwd uit monomeer
glucose. Dit komt het meeste voor op aarde en is bouwstoffen voor celwanden in planten en bomen.
De mens kan cellulose niet afbreken, dus je poept het weer uit.
Cellulose wordt moeilijk afgebroken. Zetmeel en glycogeen zijn goed afbreekbaar. Glycogeen is het
reservevoedsel van mens en dier.
12.2 Vetten
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur nienke312. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €5,98. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.