Neurologie
De ziekte van Parkinson
Persoon met ziekte van Parkinson moet doelbewust bewegingen uitvoeren, terwijl bij
gezonde personen dit automatisch gebeurt.
Grote gevolgen dagelijks leven patiënt: in begin weinig klachten, later stadium ernstige
functiebeperkingen door tremoren, loopstoornissen en slikstoornissen.
Ook gevolgen emotionele leven en sociaal functioneren.
James Parkinson: ziekte behoort tot groep neurodegeneratieve ziekten. Deze omvatten
verschillende aandoeningen die gekenmerkt worden door progressieve dysfunctie of door
afsterven zenuwcellen. Vb. ziekte van Alzheimer, ALS,…
Degeneratieve aandoeningen veroorzaken typisch traag, progressief verlies van
onafhankelijkheid. Pt. Moet geholpen worden om evenwicht te vinden tussen onafhankelijke
zelfzorg en directe hulp. Pt en familie moeten zich continu aanpassen aan veranderingen
gzh-toestand. Manier waarop ze ermee omgaan vaak belangrijk als somatische uitdagingen
van ziekteproces. Vpk: gefocust op educatie en ondersteuning, door kennis ziektebeeld en
geeft bijzondere aandacht aan quality-of-life kwesties.
Zorg voornamelijk thuiszorg: focust op symptoommanagement en ondersteunen van
onafhankelijkheid. Dit vraagt interdisciplinaire benadering.
Definiëring
= Chronische progressieve neurodegeneratieve aandoening, gekenmerkt door aanwezigheid
van predominante motorische symptomen. Wordt geassocieerd met diversiteit aan non-
motorische symptomen die samen met gevorderde motorische symptomen een van de
moeilijkste uitdagingen zijn die artsen moeten aangaan bij behandeling van patiënten die de
ziekte langdurig hebben.
Prevalentie en etiologie
Na ziekte van Alzheimer belangrijkste oorzaak van neurologische invaliditeit bij pt boven 50
jaar. 1% bij mensen ouder dan 60 jaar.
Meestal oorzaak onbekend: men vermoedt dat zwarte celkernen hun eigen celdood
programmeren. In afstervende cellen worden bij microscopisch onderzoek: ‘Lewy bodies’
aangetroffen, die het eiwit alfasynucleïne bevatten, waarmee bij de ziekte van Parkinson
kennelijk iets mis gaat.
5-10%: erfelijk. Momenteel 6 genen die ziekte van Parkinson kunnen veroorzaken. Erfelijke
vormen beginnen meestal jonger en verlopen langzamer of juist sneller. Bij kleine
minderheid zou het gaat om vergiftiging met bepaalde stoffen: pesticides, mangaan en
andere zware metalen.
Kans op krijgen aandoening op oudere leeftijd wordt groter.
Pathofysiologisch: er is een afsterven van de dopaminerge neuronen in de substania nigra.
Deze behoort tot de basale ganglia: groep hersenstructuren die betrokken is bij controle van
bewegingen. Zij vormen samen een regelsysteem dat een rol speelt bij:
- Verrichten van automatische bewegingen
- Aansturen spontane bewegingen
, - Expressie van emotie
- Integratie van houding en motoriek.
Door dit afsterven ontstaat er een tekort aan de neurotransmitter dopamine. Bij gezonde
mensen: evenwicht dopamine en acetylcholine. Bij ziekte van Parkinson is evenwicht dus
verstoord. Het is dit gebrek aan dopamine dat leidt tot specifieke symptomen.
Symptomen
Klinische manifestaties treden meestal pas op als 70% van betreffende neuronen vernietigd
zijn. Ziekte begint sluipend en vordert traag dat de persoon zich zelfden begin kan
herinneren. Zwakke tremor is veel voorkomend eerste teken.
1 lange préklinische fase gaat ziekte vooraf. Gekenmerkt door vage klachten van
vermoeidheid, lam gevoel in extremiteiten, pijn, neeslachtigheid, concentratiestoornissen en
geheugenzwakte.
4 hoofd(primaire-)symptomen:
Tremor
Rigiditeit
Akinesie/bradykinsesie
Posturale instabiliteit
Soms ingedeeld naar aard van ernst symptomen. Beginnen bij 50% pt aan één zijde van
lichaam.
Primaire symptomen:
Tremor Rigiditeit Akinesie Posturale
(bewegingsarmoede)/bradykinesie instabiliteit
(bewegingstraagheid)
= meest gekend en = rust: spierspanning normaal, = traagheid bij willekeurige = moeite met
minst invaliderend neemt toe bij starten van beweging bewegingen, afname of evenwicht
symptoom = spanning spieren is verhoogd verminderen van automatische en = verandering in
= bij bijna alle pt = spieren voelen stijf en vergen geassocieerde bewegingen: armen lopen: neiging
= minder erg bij grote inspanning bewegen niet mee bij lopen. lopen op toppen
bewuste = kan ongemak of pijn veroorzaken = lopen gaat met kleine pasjes en tenen
handelingen, Tandradfenomeen/ schuifelend. = armen deels
rusttremor: afwezig tandradrigiditeit= typische = startproblemen bewegen, gebogen en
tijdens slaap. weerstand bij passief bewegen van eenmaal op gang moeilijk stoppen bewegen niet
= langzame tremor gewricht. Met horten en stoten. (propulsie) mee
5 tot 6 per sec = draaien moeilijk = als pt
= aan handen: = meest invaliderend symptoom: evenwicht
pillen rollen of geld belemmert ADL-functie, vatbaar verliest kan deze
tellen maar ook voor complicaties zoals dit niet zelf
aan hoofd en constipatie,.. herstellen
benen
= bij spanning,
emotie,
vermoeidheid
neemt ernst toe
, Secundaire symptomen:
= belangrijke invloed op QOL
= zwak en vermoeid en hebben toenemende problemen met ADL-functies.
= oudere pt: onthouden minder goed, moeilijkheden met oplossen problemen en problemen
met ruimtelijk inzicht.
= cognitieve aftakeling NIET bij alle pt
Uiterlijk Autonome stoornissen Spraak
= verlies gelaatsexpressie = constipatie = zwakke stem
= ogen staren recht vooruit = pollakisurie door hypertone blaas = dysarthrie
= afname knipperen ogen = orthostatische hypotensie = monotoon
= dysfagie = moeilijkheden met starten en
= kwijlen vinden van woorden
= zalfgelaat
Zicht Cognitief/gedrag Fijne motoriek
= wazig zicht = depressie = micrographie: kleiner worden
= onwillekeurig verlengd sluiten = vertraagde respons handschrift
oogleden = problemen geheugen = verminderde handigheid
= problemen ruimtelijk zicht = verminderde mogelijkheid ADL-
= dementie activiteit
= freezing
Psychische verschijnselen
Depressie
Psychotische verschijnselen door medicatie: hallucinaties, wanen
Angststoornissen door medicatie of om afhankelijk te worden of om geïsoleerd te
worden
Cognitieve stoornissen: bradyfrenie = pt reageert langzamer -> moelijk 2 dingen
tegelijk te doen
Geheugenproblemen
Concentratiestoornissen
Dementieel beeld: 15-30% van pt
Sociale aspecten
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur justinevanderstraeten11. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €3,09. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.