Resume
Samenvatting Bvj Thema 4: Evolutie.
- Cours
- Établissement
Dit is een korte en duidelijke samenvatting van Thema 4: evolutie. ISBN
[Montrer plus]
Vendeur
S'abonner
SophiaV
Avis reçus
Aperçu du contenu
Biologie Havo 4Thema 4: evolutie
Basisstof 1: indeling van de levende natuur.
Organische stoffen:
- Meestal afkomstig van organismen;
- Relatief grote, ingewikkeld gebouwde moleculen;
- De moleculen bevatten een of meer atomen koolstof (C), waterstof (H) en zuurstof
(O);
- Voorbeelden: glucose, zetmeel, eiwitten en vetten.
Anorganische stoffen:
- Komen voor in organismen en in de levenloze natuur;
- Kleine, eenvoudig gebouwde moleculen;
- Voorbeelden: koolstofdioxide, water, keukenzout en zuurstof.
Autotrofe organismen:
- Kunnen organische stoffen maken uit alleen anorganische stoffen;
- Nemen anorganische stoffen op uit hun milieu.
Heterotrofe organismen:
- Hebben andere organismen nodig als voedsel;
- Nemen organische en anorganische stoffen op uit hun milieu.
Prokaryoten: hebben wel ribosomen, maar geen celkern of andere organellen DNA ligt los
in het cytoplasma. Ook zijn ze eencellig.
Bij eukaryoten: organismen met cellen met celkern, dubbele membranen en celorganellen.
DNA ligt in de celkern.
Afbeelding 1: cellen.
Drie domeinen: bacteriën, archaea en eukaryoten.
Indeling in steeds kleinere taxa (groepen):
- Achtereenvolgens rijken, stammen, klassen, orden, families, geslachten en soorten.
Verwante organismen hebben een gemeenschappelijke voorouder.
Binaire naamgeving:
1. Geslachtsnaam: voorop met hoofdletter;
2. Soortaanduiding: met kleine letter;
3. Soms nog de naam (afgekort) van de naamgever.
Basisstof 2: prokaryoten.
Prokaryoten: bacteriën en archaea.
- De chromosomen liggen los in het cytoplasma.
- Veel soorten hebben slechts één groot circulair chromosoom. Bij sommige soorten
komen ook kleine, circulaire plasmiden voor.
- De chromosomen bestaan alleen uit DNA geen eiwitmoleculen.
, Biologie Havo 4
Thema 4: evolutie
Prokaryoten kunnen een of meerdere zweepstaart (en) hebben voor de voortbeweging.
Prokaryoten planten zich vooral voort door deling. Hierbij zijn de chromosomen vastgehecht
aan het celmembraan.
Celwanden van bacteriën bestaan uit peptidoglycaan.
Bacteriën kunnen ziekten veroorzaken en voedsel bederven.
Bacteriën worden door de mens gebruikt bij:
- De productie van voedingsmiddelen yoghurt, zuurkool;
- De productie van geneesmiddelen en hormonen;
- De afvalwaterzuivering en de productie van wasmiddelenenzymen.
Bij genetische modificatie wordt het DNA van een organisme verandert door de mens.
Virussen zijn geen organismen.
- Bacteriofagen: virussoorten die bacteriën als gastheer gebruiken.
Basisstof 3: eukaryoten.
Schimmels zijn heterotroof: ze voeden zich met dode resten van organismen.
- Gisten: eencellige schimmels.
Meercellige schimmels planten zich voort door sporten, die kunnen ontstaan:
- Aan het uiteinde van schimmeldraden (hyfen) die omhoog groeien;
- In paddenstoelen.
Ze worden gebruikt door de mens bij:
- De bereiding van voedingsmiddelen kaas, brood en alcohol;
- De productie van penicilline (een antibioticum).
Planten zijn autotroof: ze hebben chloroplasten (met chlorofyl) in hun cellen.
- De celwanden van planten bevatten cellulose.
Tot de planten behoren de wieren, mossen, paardenstaarten, varens en zaadplanten.
- Vaatplanten hebben houtvaten en bastvaten waardoorheen stoffen worden
vervoerd in de plant.
Dieren zijn heterotroof, ze hebben geen chlorofyl en celwanden.
- Tot de dieren behoren de sponzen, holtedieren, platwormen, rondwormen,
ringwormen, weekdieren, geleedpotigen, stekelhuidigen en de gewervelden.
Trilharen zorgen voor de voortbeweging en het transport van voedsel naar de celmond.
Geleedpotigen:
- Larve: de vorm waarin het insect het ei verlaat.
- Metamorfose: gedaanteverwisseling.
- Imago: een volwassen insect.
Basisstof 4: de evolutietheorie.
Evolutie is de ontwikkeling van het leven op aarde, waarbij soorten ontstaan, veranderen
en/of verdwijnen.
- Evolutietheorie van De Lamarck: soorten veranderen geleidelijk door voortdurende
handelingen en dit werd doorgegeven aan de volgende generatie. Er was toen nog
niet bekend dat tijdens het leven verworven eigenschappen de genetische
eigenschappen niet veranderen.
- De neodarwinistische evolutietheorie gaat uit van genetische variatie, natuurlijke
selectie en soortvorming door reproductieve isolatie.
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur SophiaV. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €2,99. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
Peut-on faire confiance à Stuvia ?
4.6 étoiles sur Google & Trustpilot (+1000 avis)
72841 résumés ont été vendus ces 30 derniers jours
Fondée en 2010, la référence pour acheter des résumés depuis déjà 14 ans