🎯 LPA: psychofarmacologie
Enkele inleidende begrippen
Neuronen, receptoren, neurotransmitters
• De hersenen worden gevormd door neuronen die zich verbinden met andere neuronen.
Daarbij worden tijdens de adolescentie ook neuronen geëlimineerd.
• Neuronen worden gestimuleerd door activiteit. Te weinig activiteit leidt tot te weinig groei.
• Tijdens de zwangerschap en de jeugd kan één en ander mislopen. Gebrekkige stimulatie,
verkeerde eliminatie van neuronen. Ook later kunnen de neuronen afsterven, genetisch,
door psychische stoornissen, door toxiciteit. (alcohol bv) Ze kunnen ook op een verkeerde
manier gebonden worden.
• BDNF (brain derived neurotropic factor) is een groeifactor noodzakelijk voor de groei van
neuronen. Ook deze factor is onderhevig aan schommelingen zodat de groei van neuronen
kan vertraagd worden of gestimuleerd worden.
Als we 6 jaar zijn, zijn er teveel verbindingen,
maar tijdens de adolescentie worden de
verkeerde neuronen geelimineerd en de juiste
bevorderd als alles goed loopt.
Door de BDNF factor kunnen onontwikkelde
neuronen zich vertakken en verbindingen
maken met anderen.
Er zijn allerlei mogelijke
ziektetoestanden. Een normaal
neuron verbindt en vertakt zich,
maar door ziekte kan dit
verminderen. Dit kan ook door een
probleem tijdens de jeugd, gebrek
aan stimulatie onvoldoende
ontwikkeld worden
, Dendrieten worden verminderd, afgesneden, de fouten worden eruit
geselecteerd
Er zijn gewone en defecte neuronen,
normaal worden de defecten eruit
geselecteerd. Bij sommige pathologiën
gebeurt dit niet correct. Je ziet
onmiddellijk dat als dit gebeurt tijdens de
adolescentie als de banen niet correct zijn dat het heel moeilijk is om nog iets aan die ziekte te doen
want je kunt de neuronen niet naar ‘goed’ verleggen (bv. Bij schizofrenie). We kunnen dan hoogstens
de symptomen beperken.
Er kan sprake zijn van goede of slechte
migratie van neuronen – ook verkeerde
verbinding is mogelijk
Een voorbeeld van celdood: te veel calcium komt de cel
binnen en de cel explodeert. Dit kan bij acute psychose of
acute manie
de gele bolletjes is calcium bij een normale neurotransmissie/
normale prikkeling. Als we bv. Luisteren naar iets komt calcium
de cellen binnen zodat de neuronen geactiveerd worden en we in
staat zijn om dingen te begrijpen.
, Bij overexcitatie door zieke toestand of
toxiciteit (bv drugs) komt er teveel calcium de
cel binnen en wordt het ionkanaal te groot en
gaat de cel uiteindelijk kapot
Neuronen en synapsen
Een schematische afbeelding van een neuron met de presynaps en de postsynaps. In werkelijkheid is
dit een veel complexer gebeuren
Enzymes
Enzymes (en receptoren) worden aangemaakt in de cel
(dynamisch gegeven) vanuit het genetisch materiaal in
de nucleus van de cel
Enzymen staan in voor de aanmaak of afbraak van
neurotransmitters
• Acetylcholinesterase
• MAO
• COMT
• Men kan die enzymes inhiberen, men kan ze
ook sneller doen werken
Neurotransmitters
Neurotransmitters worden aangemaakt in de neuronen, meestal uit aminozuren die in het neuron
worden opgenomen.
• GABA, Glutamaat, Noradrenaline, Serotonine, Dopamine, Melatonine, Acetylcholine,
Histamine, Endorfines, cannabinoïden, ….zijn ook neurotransmittersystemen
(neuropeptiden). Ze hebben geen heropnamesysteem.
