In deze samenvatting komen alle notities van de hoorcolleges aan bod + aangevuld met cursus. Het bevat dus alle leerstof te kennen voor het examen van het vak Strafuitvoeringsbeleid, gedoceerd aan de Hogeschool Gent, academiejaar . Geslaagd eerste zit: 14/20
Strafrecht omvat materiaal als formeel strafreccht.
1) materieel strafrecht = geheel van rechtsregels waardoor menselijke gedragingen strafbaar worden gesteld
en gesanctioneerd.
het bepaald de inhoud van het strafrecht:
met andere woorden:
Omschrijft strabare gedragingen + toepasselijke straf / maatregel
Geeft algemene beginselen aan:
o Strafbaarheid van feit en dader
o De strafmeting
o De modaliteiten
Voorbeeld: aanranding van de eerbaarheid, algemene regels over daderschap, poging, deelneming …
Richt zich op burgers in de vorm van verbodsbepalingen.
Het bestraft normenschendingen.
2) formeel strafrecht = geheel van procedurele spelregels volgens welke het materieel strafrecht wordt
toegepast
vorm waarin strafrecht wordt toegepast.
met andere woorden:
bepaalt de regelen die moeten worden nageleefd om materieel strafrecht te doen functioneren
Voorbeeld: welk rechtscollege is bevoegd, binnen welke termijn kan ik beroep aantekenen? …
Richt zich tot de overheid: belast met toepassen van regels van strafprocesrecht.
met andere woorden:
materieel strafrecht = een sociaal controlemechanismen, een middel waarmee de maatschappij sociaal
ongewenste gedragingen controleert.
materieel strafrecht vergelijken met andere regels rond ongewenst gedrag (voorbeeld: deontologische
regels, arbeidsreglementen …)
controlemechanismen uit formeel strafrecht vergelijken met mechanismen verbonden aan vermelde regels
(voorbeeld: gezin, familie, school, kerk …)
1
,HOOFDSTUK 2: BRONNEN VAN HET STRAFRECHT
DE GRONDWET
Grondwet (1830): een reeks bepalingen die het strafrecht (materieel + formeel) aanbelangen.
grondwetsherzieningen (1993, 1994, 20212 en later).
FUNDAMENTELE RECHTEN
Oude grondrechten uit GW (1830) opgesomd in Titel II van GW.
Voorbeeld: het gelijkheidsbeginsel (art. 10) en non-discriminatiebeginel (art. 11), onschendbaarheid van de
woning …
Nieuwe grondrechten (1994) toegevoegd aan lijst
Voorbeeld: recht op menswaardig bestaan, recht op bescherming van een gezond leefmilieu …
BEPALINGEN INZAKE DE RECHTERLIJKE MACHT DIE BELANGRIJK ZIJN VOOR HET STRAFRECHT
Rechterlijke macht uitgeoefend door Hoven en rechtbanken.
Rechterlijke organisatie steunt op grondwettelijke basis.
Voorbeeld: rechtbanken enkel bij wet opgericht
DE WET
BETEKENIS VAN HET BEGRIP WET
Wettelijk = akten die uitgaan van Wetgevende Macht.
hedendaagse federale België: verschillende wetgevers.
elke wetgever mag strafbepalingen uitvoeren.
Federale wetgever door wetten
Gemeenschappen door decreten
Brussels Gewest door ordonnanties.
menselijke gedragingen die niet toelaatbaar zijn, in strafrecht opgenomen via wetten, decreten /
ordonnanties.
strafrecht evolueert en wijzigd + aangepast en aangevuld door maatschappelijke veranderingen.
Voorbeeld: de niet opgeloste moordaanslagen van De Bende van Nijvel, de zaak Dutroux-Nihoul …
Maatschappelijke veranderingen leidde tot wijziging organisatie van vooronderzoek in strafzaken.
Doel: verbeteren rechtspositie en slachtoffer + grote openheid in fase van vooronderzoek tot stand brengen.
Wijzigingen doorgevoerd ‘Wet van 12 maart 1998’: verbetering van strafrechtspleging in stadium
opsporingsonderzoek en gerechtelijk onderzoek.
Wet Franchimont (5 maart 1998) uitwerken van voorstellen.
Twee nieuwe wetten: Potpourri I en II
wijziging betrekking tot burgerlijke procesrecht en rechtelijke organisatie (Potpourri I) + strafrecht en
strafvordering (Potpourri II).
wet PotPourri I: procedures binnen burgerlijke procesrecht te versnelle
2
, door goedkeuring kunnen ook speurder in onderzoek Bende van Nijvel tien jaar langer aan de slag kunnen.
deze opleiding: Potpuorri II belangrijk (1 mei 2016).
DE WET ALS BRON VAN HET MATERIEEL STRAFRECHT
STRAFWETBOEK VAN 1867
Boek 1: algemene beginselen inzake misdrijven en hun bestraffing
Voorbeeld: begrippen zoals opzet, strafbare poging, herhaling … beschreven in dit boek.
Boek 2: opsomming van afzonderlijke misdrijven en hun sanctie
nieuwe strafbepalingen: strafwetboek meerdere keren aangevul met nieuwe strafbepalingen
ingelast in vorm van bis-artikelen.
Voorbeeld: de verzuimsdelicten (art. 391bis familieverlating), terreurdaden (art 442bis stalking).
COMPLEMENTAIRE WETTEN
= wetten ontwikkeld buiten het strafwetboek 1867.
Vullen Strafwetboek aan.
Wetten tot stand onder invloed van positivisme + nieuw sociaal verweer.
Wetboek is hierdoor ‘klassiek’ gebleven.
Wetten buiten Strafwetboek zoeken.
Voorbeeld: wet voorwaardelijke invrijheidstelling, jeugdbeschermingswet, wet bescherming maatschappij …
BIJZONDERE WETTEN
= wetten omvatten strafbeaplingen die niet in Strafwetboek staan.
wetten dateren voor 1867
wetten die technische materies regelen: strafrecht is een middel om overtreding uit andere
rechtstakken te sanctioneren
Voorbeeld: verkeerswetgeving (wegcode)
wetten die zich richten tot bepaalde catgorieën personen
Voorbeeld: militair strafwetboek 1870.
reglementen toepassing op plaatselijke / regionale toestanden (provinciale en gemeentelijke
verordeningen waarin strafbepalingen zijn opgenomen)
Voorbeeld: reglement inzacht ontucht en prostituatie van stad Antwerpen.
DE WET ALS BRON VAN FORMEEL STRAFRECHT
WETBOEK VAN STRAFVORDERING VAN 1808 – HERZIENING IN 1878
= oud wetboek met tal van onnauwkeurigheden + terminologische onduidelijkheden.
Wetboek grondig aangepast in 1998.
door Wet Franchimont.
Opsporingsonderzoek wettelijk geregeld + gerechtelijk onderzoek meer transparent en tegensprekelijk.
3
, Praetoriaanse praktijken (sepot) onderworpen aan duidelijke regels.
Verdachte + slachtoffer worden veel mondiger
met andere woorden:
er zijn een aantal regels die toezien dat vooronderzoek duidelijker wordt voor slachtoffer en dader.
mogelijkheid bij slachtoffer om inzage te hebben in dossiers + bijkomende onderzoeksdaden aan te vragen.
COMPLEMETAIRE WETTEN
gerechtelijk wetboek 1967: regelt organisatie en bevoegdheden van parketten en strafgerechten
wet verzachtende omstandigheden: onderzoeksgerechten + procureur des Konings krijgt mogelijkheid
om verzachtende omstandigheden toepassen via procedures correctioalisering en
contraventionalisering.
BIJZONDERE WETTEN
= regelen bijzondere materies / betrekking op bijzondere categorieën personen.
Voorbeeld: aparte militaire strafrechtspleging (apart rechtscollegs en eigen magistratuur).
HET INTERNATIONAAL RECHT
Geldt voor materieel én formeel strafrecht
HET VOLKENRECHT
Volkenrechtelijke regels = regels inzake immuniteiten en voorrechten.
Twee verdragen opgemaakt in Wenen:
1) de diplomatieke voorrechten en immuniteiten
2) de consulaire voorrechten en immuniteiten.
Personen die geniet van voorrechten = in België niet vervolgd worden / mogelijkheden tot vervolging beperkt.
Voorbeeld: regels gelden ten op zichte van ministers en diplomaten.
DE MENSENRECHTEN
Belangrijke teksten:
Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens en de Fundamentele Vrijheden (EVRM)
Internationaal Pact inzake Burgerlijke en Politieke Rechten (IVBPR)
Conventie inzake de Rechten van het Kind
HET INTERNATIONAAL STRAFRECHT
Regels toepassing in de ruimte en het uitleveringsrecht.
DEEL 2: MATERIEEL STRAFRECHT
4
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur marthayoginismet. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €7,39. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.