Inhoud
4. taalbeschouwing (in- en uitzoomen).....................................................................................................................1
1) wat is taalbeschouwing?...................................................................................................................................2
Voorbeelden..........................................................................................................................................................3
2) waarom inzetten op taalbeschouwing?............................................................................................................7
3) hoe leren leerlingen taal beschouwen?............................................................................................................8
A. HOUD REKENING MET DE BEGINSITUATIE....................................................................................................9
B. VANUIT DOELEN VERTREKKEN....................................................................................................................10
C. KIES DOODRDACHTE DIACTIEK....................................................................................................................10
D. TAALBESCHOUWELIJKE ACTIVITEITEN ONTWERPEN..................................................................................15
Ontwerp je activiteit................................................................................................................................................17
oriëntatiefase......................................................................................................................................................17
verwervingsfase..................................................................................................................................................17
verwerkingsfase (1).............................................................................................................................................17
verwerkingsfase (2).............................................................................................................................................18
afrondingsfase.....................................................................................................................................................18
Oefening: LVB bekijken en volgende vragen beantwoorden..............................................................................18
4) mythes en misverstanden...............................................................................................................................19
4. TAALBESCHOUWING (IN- EN UITZOOMEN)
1
,1) WAT IS TAALBESCHOUWING?
Taalbeschouwing = stilstaan bij zinsstructuur, nadenken over betekenis van bepaalde woorden, nadenken
welke schrijfstrategie ik gebruik
-> Je verwacht dat er ‘dan’ staat
Kinderen zijn van nature ‘taalbeschouwers’: denken spontaan na over fascinerende fenomeen (dat
taal is)
Onderstaande voorbeeldzinnen laten zien dat kinderen alle aspecten van taal onderzoeken: de vorm –
hoe taal gebruiken – wanneer + waarom sommige dingen beter niet zeggen, …
VB: ‘Doe de groentjes aan je werk, mama!’, ‘Kijk, dat is de letter van mijn naam’, …
Geleidelijk aan: kinderen steeds bewuster van aspecten + verwerven ook meer en meer begrippen die
helpen om taaluitingen te beschrijven
Taalaspecten die we beschouwen
1. Taalsysteem
= Meest concrete domein dat ook het makkelijkst ‘meetbaar’ is
= Gaat over: letters + klanken – woordsoorten – hoe zinnen gebouwd worden – wat zinsdelen
zijn – hoe tekst in elkaar zit, … -> bewust nadenken
= Gebruikt om: ‘iets’ doen met taal
2. Taalgebruik + taalgedrag
= Taal ontstaat pas als er een bedoeling is (meestal communicatie: taalgebruik)
= Gebruikt niet steeds dezelfde woorden + zinsbouw (in verschillende gesprekken): bewaken
ons taalgebruik + taalgedrag voortdurend bijsturen
= Onderscheid: zijn respectievelijk verbonden met vragen hoe mensen taal gebruiken +
waarom ze dat doen
Taalbeschouwing concreet – relevant – functioneel – boeiend maken: taalsysteem – taalgebruik – taalgedrag
tijdens taalbeschouwelijke momenten met elkaar verbinden
Lln krijgen meer inzichten in taalgedrag van individuen + groepen
Lln begrijpen talige nuances beter
Lln ontwikkelen taalgevoel -> meer grip krijgen op concept ‘taal
Taalbeschouwing is nadenken over/beschouwen van:
2
, 1. Taalsysteem
Klanken (fonologie)
-> Standaardnederlands, dialect, thuistaal
-> VB: klanken in het Nederlands vergelijken met vreemde talen
Woorden (morfologie)
-> Woordsoort en woordopbouw (samenstelling, afleiding, voor- en achtervoegsel)
Woordenschat (lexicologie)
-> de wetenschap van de woordenschat, onderzoek naar de woordenschat van taal
2. Taalgebruik en taalgedrag
o Taalgebruik: hoe iemand taal gebruikt…
o Taalgedrag: … waarom iemand dat doet en binnen welke communicatieve context
Nadenken over het eigen taalgebruik: bewust bepaalde spreek-, luister-, lees- en
schrijfstrategieën inzetten en daarop reflecteren, en nadenken over het taalgebruik van anderen
Nadenken over taalgedrag : Wie zegt/schrijft iets? Wat? Aan wie? Waarom? Met welke
bedoeling? Hoe? In welke context? Via welke weg/middelen? Met welk effect?
-> 9 vragen van het communicatiemodel
Verschillen en gelijkenissen tussen talen en taalvariëteiten
-> Standaardtaal, dialect, … (ook ‘taalsysteem’ en ‘taalgedrag’)
VOORBEELDEN
1. Taalsysteem: Onomatopee = ik verzin en maak een taal, een klanknabootsing
3
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur louisedemey10. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €9,79. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.