Methodisch werken in de
gezondheidszorg
H1: Inleiding in de gezondheidszorg
Cure, care en gezondheidsbevordering
Activiteiten in de zorgsector → genezing en verzorging
Zorgsector = alle professionele aanbieders van zorg gericht op genezing of op een langdurige zorg of
verzorging
Zorgverleners houden zich bezig met het gezond maken en houden van een mens die ziek is, zich ziek
voelt of een beperking heeft
Cure
→ curatieve zorg
Cure = zorg die gericht is op onderzoeken, diagnosticeren en behandelen van een ziekte of
aandoening met de bedoeling tot genezing te komen
Zowel fysiek als psychisch herstel of verbetering
Federaal → RIZIV (=Rijksinstituut voor ziekte- en invaliditeitsverzekering)
Eerstelijnszorg, de zorg in een algemeen of universitair ziekenhuis, de medisch-specialistische
zorg, zowel ambulant als residentieel
o Ambulant = naar huis
o Residentieel = overnachting
Care
Care = langdurige verzorging en revalidatie, het voorkomen van beperkingen en complicaties van
ziekten of aandoeningen en het ondersteunen van kwaliteit van leven
Regionaal → VSB (=Vlaamse sociale bescherming)
1
,Gezondheidsbevordering
Niet enkel de ziektepreventie maar ook gezondheidspromotie en gezondheidsbescherming
Ziektepreventie
Voorkomen van een ziekte, wordt onderverdeeld naar de fase waarin de ziekte zich bevindt
Primaire preventie
Specifiek(e) gezondheidsprobleem of aandoening te voorkomen
Voorbeelden
o Vaccineren
o Gezondheidsbevordering
o Gezondheidsvoorlichting
Secundaire preventie
De aanwezigheid van een predisponerende conditie = persoon heeft aanleg voor een
bepaalde ziekte of om een aandoening te ontwikkelen of dat er een risico bestaat.
Vroegtijdig ingrijpen
Aandoening of ziekte verhinderen of reduceren of de gevolgen beperken
Tertiaire preventie
De gevolgen van de ziekte, aandoening of stoornis te beperken door de negatieve implicaties
op diverse gebieden zoals sociale, emotionele, cognitieve, perceptuele en motorische
ontwikkeling zoveel mogelijk te voorkomen
Gezondheidspromotie
Gezondheidstoestand verbeteren zonder individuele benadering
Gedragsbeïnvloeding
o Campagnes rond stoppen met roken
o Covid: maskers, afstand en ontsmetting
o Insmeren zonnecrème
Gezondheidsbescherming
FOD = Federale overheidsdienst volksgezondheid
Omhelste te wet- en regelgeving met betrekking tot de verbetering van de
arbeidsomstandigheden en de controles uitgevoerd door de voedings- en milieu-inspectie
2
,Toegankelijkheid van de zorg: xlijnzorg
Echelonnering = organisatie binnen de zorg, in de vorm van zorglijnen. Namelijk de nuldelijnszorg,
eerstelijnszorg, tweedelijnszorg, derdelijnszorg.
Hoe lager de lijn, hoe makkelijker de toegankelijkheid. Van de eerstelijnszorg kunt u doorverwezen
worden naar hoger.
Nuldelijnszorg
Voordat mensen gezondheidsklachten of een hulpvraag hebben
o Kind&Gezin
o CLB
Zorg door vrijwilligers
Zorg door mantelzorgers
o Hulp en ondersteuning geven in de directe omgeving
o Kleine vergoeding
Eerstelijnszorg
Direct toegankelijk in directe omgeving of aan huis
De generalisten (huisarts, vroedvrouw, kinesitherapeut, tandarts, apotheker,
verpleegkundige, verzorgers,…) en de paramedicus (logopedisten, ergotherapeuten,
diëtist,..) en de spoeddiensten
Tweedelijnszorg
Specialistische zorg, meer expertise
Een opname of verblijf
Geneesheer-specialist, algemeen ziekenhuis, psychiatrisch ziekenhuis, polikliniek en
revalidatiecentra (hier kan de logopedist ook geplaatst worden)
Derdelijnszorg
Heel gespecialiseerde behandeling
Universitaire ziekenhuizen
o Verbonden met academische faculteit geneeskunde
o Wetenschappelijk onderzoek, ontwikkelen van nieuwe en innovatieve technologie en
opleiding van artsen, verpleegkundigen,…
Verpleegkundigen, vroedvrouwen, kinésisten, psychologen kunnen op elk echelon tewerkgesteld zijn
Paramedici werken op verwijzing van een arts waardoor er terugbetaling is, anders niet. Maar dus
wel toegankelijk zonder verwijzing.
3
, Organisatie van de zorg
De zorg kan ook ingedeeld worden naar de plaats
Intramurale zorg (of residentiële zorg)
Zorg verleend binnen de muren van een zorginstellen
o Opgenomen in een ziekenhuis, WZC of een zorginstelling voor personen met een
beperking
Er is een multidisciplinaire en interdisciplinaire samenwerking
MDO = multidisciplinair overleg
Intradisciplinair = logopedist neemt deels taak over van de ergotherapeut (bv zithouding)
Ziekenhuizen
Onderscheid tussen algemene, psychiatrische en categorale ziekenhuizen
Er wordt een behandelplan opgesteld
Algemeen ziekenhuis
Minimaal 2 diensten
150 ziekenhuisbedden
Dienst chirurgische diagnose en behandeling en een dienst inwendige geneeskunde
Klinische cliënten: verblijven in het ziekenhuis
Poliklinische cliënten: zijn zowel thuis als in het ziekenhuis gedurende de behandeling
o Samen met daghospitalisatie voorbeeld van ambulante zorgverlening in de
tweedeling
Psychiatrische ziekenhuizen
Behandeling en verzorging aan patiënten met ernstige psychische problemen
Categorale ziekenhuizen
Kleinere ziekenhuizen die zich toespitsen op de zorg van een specifieke doelgroep
Universitaire ziekenhuis
Algemeen ziekenhuis, verbonden aan een medische faculteit geneeskunde
Er is hier ook opleiding voor artsen, verpleegkundigen en andere gezondheidsberoepen
4