Inhoudsopgave : Algemene Psychologie
1 Kennismaking met de psychologie...................................................................3
1.1 Definitie van psychologie................................................................................3
1.2 Wetenschappelijke psychologie en intuïtieve mensenkennis................................3
1.2.1 Verschillen in de verzameling van gegevens................................................3
1.2.2 Verschillen in het zoeken naar samenhang..................................................4
1.3 Geschiedenis van de psychologie.....................................................................6
1.3.1 De verre voorgeschiedenis........................................................................6
1.3.2 De meer directe voorgeschiedenis.............................................................6
1.3.3 De psychologie als wetenschap van het bewustzijn......................................7
1.3.4 De behavioristische revolutie....................................................................7
1.3.5 Nieuwe klemtonen in Europa.....................................................................7
1.3.6 Amerika en de herontdekking van het innerlijke..........................................8
1.3.7 Hedendaagse stromingen in de psychologie................................................8
2 Het zenuwstelsel............................................................................................10
2.1 De bouwstenen van het zenuwstelsel.............................................................10
2.1.1 Structuur van de neuronen.....................................................................10
2.1.2 De signaalgeleiding................................................................................10
2.2 Structuur van het zenuwstelsel.....................................................................13
2.2.1 Het zenuwstelsel in zijn geheel................................................................13
2.2.2 Verdere indeling van de hersenen............................................................13
2.3 Functionele gebieden op de cerebrale cortex...................................................15
2.3.1 Soorten cortexgebieden..........................................................................16
2.3.2 Primaire zones......................................................................................16
2.3.3 Associatiezones.....................................................................................17
2.3.4 Hemisfeerspecialisatie............................................................................18
3 De waarneming..............................................................................................20
3.1 Het waarnemingsproces in vogelvlucht...........................................................20
3.1.1 De lange weg van prikkel tot waarneming.................................................20
3.1.2 Drie psychologische activiteiten...............................................................21
3.2 Waarnemen is selecteren..............................................................................21
3.2.1 De verschillende zintuigen......................................................................21
3.2.2 Het waarneembare spectrum..................................................................22
3.2.3 De minimumintensiteit van de prikkels.....................................................22
3.2.4 De differentiële gevoeligheid...................................................................23
3.2.5 De selectieve aandacht...........................................................................23
3.3 Waarnemen is structureren...........................................................................24
3.3.1 Figuur en achtergrond............................................................................24
3.3.2 Structureringsfactoren............................................................................24
3.3.3 Herkennen van gestalten........................................................................26
3.3.4 Waarnemingsconstanties........................................................................26
3.3.5 Waarnemingsillusies...............................................................................27
3.3.6 Culturele verschillen in het structureringsproces........................................28
3.4 Waarnemen is interpreteren..........................................................................28
3.4.1 De rol van vroegere ervaringen...............................................................29
3.4.2 De dynamisch-affectieve ingesteldheid.....................................................29
3.4.3 Invloed vanuit de bredere situatie............................................................29
1
,4 Het geheugen.................................................................................................30
4.1 De vele betekenissen van het woord ‘geheugen’..............................................30
4.1.1 Automatische en bewuste nawerking van geheugeninhouden......................30
4.1.2 Verschillen in tijdsduur en capaciteit........................................................31
4.2 De inprenting..............................................................................................34
4.2.1 Structurering van het materiaal...............................................................34
4.2.2 Passende cues of ophaalaanwijzingen.......................................................35
4.3 De latentieperiode.......................................................................................36
4.3.1 Beschrijving van het vergeetproces..........................................................36
4.3.2 Waardoor vergeten we?..........................................................................37
4.4 De reproductie............................................................................................37
4.4.1 Het oproepen van herinneringen..............................................................37
4.4.2 Geheugenvervormingen..........................................................................38
5 Leerprocessen................................................................................................38
5.1 Soorten leerpocessen...................................................................................38
5.2 Klassieke conditionering...............................................................................38
5.2.1 Het eigenlijke conditioneringsproces.........................................................38
5.2.2 Bijkomende processen............................................................................39
5.2.3 Een cognitieve interpretatie van klassieke conditionering............................40
5.2.4 Toepassingen van klassieke condtionering................................................41
5.3 Operante conditionering...............................................................................42
5.3.1 Leren door gissen en missen...................................................................42
5.3.2 Een cognitieve interpretatie van operant leren...........................................42
5.3.3 Operante conditioneringsmechanismen.....................................................43
5.3.4 Toepassingen van operante conditionering................................................44
5.4 Modeling....................................................................................................45
5.5 Priming......................................................................................................45
8 Emoties..........................................................................................................46
8.1 De plaats van emoties in het gedrag..............................................................46
8.1.1 Emoties, gevoelens en stemmingen.........................................................46
8.1.2 Op het snijpunt tussen cognitie en motivatie.............................................47
8.2 Autonome lichaamsveranderingen bij emoties.................................................47
8.2.1 De belangrijkste lichaamsveranderingen...................................................47
8.2.2 Biologisch nut van autonome lichaamsveranderingen.................................48
8.3 De psychologische aspecten van emoties........................................................49
8.3.1 Het belevingsaspect van emoties.............................................................49
8.3.2 Expressie van emoties............................................................................50
8.4 Theorieën over emoties................................................................................50
8.4.1 De perifere en centrale theorie van de emoties..........................................50
8.4.2 Cognitieve theorieën..............................................................................51
2
,1 Kennismaking met de psychologie
1.1 Definitie van psychologie
= wetenschappelijke studie van het gedrag en de mentale activiteiten van het
individu.
Psychologie heeft als doel verklaringen te zoeken voor het gedrag van mensen in
de mens zelf of in de omgevingsfactoren.
Psychologie biologie of sociologie
- Onderscheid met biologie zoeken verklaringen in de biologische processen.
- Onderscheid met sociologie zoeken verklaringen in de maatschappelijke
invloeden.
1.2 Wetenschappelijke psychologie en intuïtieve mensenkennis
Intuïtieve mensenkennis (= gezond verstand)
= alle inzichten die we opdoen uit onze eigen ervaringen.
Gebruiken we in onze dagelijkse omgang met mensen.
We denken hier niet over na.
1.2.1 Verschillen in de verzameling van gegevens
Intuïtieve inzichten
toevallig, alledaags, subjectief
Wetenschappelijke inzichten
objectief, systematisch, gecontroleerde situaties
Objectieve vaststellingen
o Moeten herhaald kunnen worden
o Moeten gecontroleerd kunnen worden
in de psychologie is het minder evident om hiervoor instrumenten te
gebruiken.
= OBJECTIVITEITSBEGINSEL
Objectieve vaststellingen
o Sommige gegevens niet mogelijk
mate van overeenkomst tussen verschillende waarnemers.
= INTERSUBJECTIVITEIT
Technieken die door psychologen worden gebruikt:
o Natuurlijke observatie : kijken naar mensen hun gedrag.
o Participerende observatie : je deelt mee aan de observatie bv. mee spelen
met een kind.
o Ongestructureerd interview : een soort spontane babbel waar je
informatie uit bekomt.
o Gestructureerd interview : het gebruik van vooropgestelde vragen om
informatie te bekomen.
o Vragenlijsten : schriftelijke vragenlijsten geven om zo antwoorden te
bekomen.
o Gebruik van databanken : gegevens verkrijgen vanuit databanken van de
overheid of andere instanties.
3
, o Fysiologische metingen : bv. hartslag meten, bloeddruk, hersenscans, …
bestuderen van gedragskenmerken.
o Psychologische tests : een tool om gegevens te verzamelen van een
persoon.
Systematische observaties
= representatitiviteit, toevallige steekproef
Gecontroleerde situaties
= geen storende factoren, vaak laboratoriumomstandigheden
1.2.2 Verschillen in het zoeken naar samenhang
o Kenmerken intuïtief
= oppervlakkig, één keer voorkomen voldoende om verband te zien,
éénvoudig, niet gecontroleerd
o Kenmerken wetenschappelijk
= methodisch onderzoek, inkaderen in een bredere theorie, empirische
toetsing
o Methodisch werken = mogelijkheden om te zoeken naar samenhang.
De begrijpende methode
o er worden geen cijfers gebruikt / kwalitatief
o gevalstudies
o levert vaak hypothesen op die nadien kunnen worden onderzocht.
NADEEL : blijft subjectief, gebaseerd op een beperkt aantal gevallen
De correlationele methode : bij een relatief grote groep individuen een aantal
gegevens verzamelen over de variabelen die men wil onderzoeken.
Variabele (geslacht, leeftijd, inteligentieniveau, …)
Correlatie
Je stelt een verband vast maar je stelt geen causaal verband.
causaal verband is dat wanneer je een oorzaak vaststeld.
o Voorbeeld positieve correlatie
= hoe meer je agressie films je kijkt, hoe agressiever.
o Voorbeeld negatieve correlatie
= hoe meer agressie films je kijkt, hoe minder agressief.
o Voorbeeld nulcorrelatie
= hoe meer agressie films je kijkt, toont geen verband met
hoe agressief je bent.
De experimentele methode
gebaseerd op het systematisch manipuleren van één of meer variabelen
waarvan het effect op een andere variabele wordt nagegaan.
het cijfermateriaal dat hieruit voortkomt wordt statistisch verwerkt
= kwantitatieve methode
4
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur benteoprins. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €5,49. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
