Hoofdstuk 1: Dimensie 1: de objectiveerbare feiten (de buitenkant)
Relatie Het is een verbinding tussen jou en mij. Deze relatie ontstaat en
wordt onderhouden door ons, elk van ons. Hij is niet statisch. Je
kan hem niet vastpakken. Wel maken of breken
Gelaagd kijken Alle theorieën zijn indachtig. Kijken naar de 4 dimensies samen
Intergenerationele kijk Je gaat werken met ouders en meerdere generaties want die
hebben een invloed hoe de cliënt in het leven staat.
De dimensies Respect voor heel het cliëntsysteem (over minstens 3
generaties), elke theorie over het menselijk functioneren past er
in, helpt om veel informatie te verzamelen over de cliënt en om
lege gaten te vullen, gemeenschappelijke taal in de
hulpverlening
D1: de feiten Alles wat objectiveerbaar is dus geen beleving, interpretaties,….
Alles in het leven wat zwart/wit is
Biologisch/medisch Geslacht, leeftijd, geboorte, dood, zwangerschap, huidskleur,
kader genetische kaart, erfelijke ziekte, lichamelijke ziekte, fysisch
gestel, huidige lichamelijke toestand, (para)medische hulpverling
[Een psychiatrische diagnose OF psychopathologie is GEEN feit!
Maar een veronderstelling]
Financieel kader (gezins)inkomen, schulden, onderwijs, arbeid en tewerkstelling,
armoede, huisvesting, mobiliteitsmogelijkheden
Wettelijk/juridisch Getrouwd/ wettelijk samenwonend/ alleenstaande/ weduwe,
kader wettelijke kinderen, nationaliteit, veroordelingen
Economisch/ecologisch Hoog/laag conjunctuur, socio-economische status
kader Milieuomstandigheden, natuurrampen
Sociologisch/cultureel Relatie/samenlevingsvorm, klasse, gender, ras
kader
Historisch kader Macro: gebeurtenissen in de wereld
Micro: life-events/gebeurtenissen
Religieus/spiritueel Geloof, godsdienst
kader
Onrecht Gebeurtenissen/omstandigheden die een beschadigend effect
hebben op het leven van een mens (verdelend, vergeldend)
*Verdelend onrecht Het lot, niemand is verantwoordelijk vb overstromingen, ziekte
[Verdelend onrecht kan makkelijk vergeldend onrecht worden]
*Vergeldend onrecht Door mensen aangedaan (iemand heeft schuld) vb oorlog,
slavernij
Genogram Manier om feiten te verzamelen over families. Het is een soort
stamboom. Een stafkaart van familierelaties
Methodieken dimensie - Genogram
1 - Levenslijn/tijdslijn
- Foto’s
- Google maps/ earth
, Hoofdstuk 2: Dimensie 2: Psychologie (de binnenkant)
D2: De psychologie Het gaat over het subjectieve, het intrapsychische, het
psychodynamisch innerlijke van het individu. Niet de feiten
staan hier centraal, maar de manier waarop het individu deze
feiten waarneemt, ervaart, aanvoelt, beleeft, interpreteert,
kadert in zijn belevingswereld.
Diagnoses Worden altijd gezien op dimensie 2 want ze zijn
‘veranderbaar’ en ook afhankelijk van de tijdsgeest.
Aanmeldingsvraag Het zijn symptomen van een onderliggend probleem.
Oorzakelijk denken Mensen denken vaak dat het probleem bij zichzelf ligt
Psychodynamische - Veel van het psychisch leven is onbewust (daarom:
theorie reflecteren)
Freud, Jung, Winnicot, - Ervaringen uit je kindertijd kunnen je vormen als
Lacan volwassene
- Gedrag en (lichamelijke) symptomen worden vaak
gestuurd door het onderbewuste
- Lichaam en geest hangen samen
- Overdracht & tegenoverdracht
*Overdracht De manier waarop je cliënt over je denkt, beïnvloed zijn
handelen.
*Tegenoverdracht De manier waarop jij over je cliënt denkt, beïnvloed jouw
handelen.
Humanistische theorie - Mensen hebben verschillende behoeften en deze in
en therapie ordening plaatsen (behoeftepiramide van maslow)
Maslow, Rogers, - Begeleider begeleidt zijn cliënten met authenticiteit,
Gestalttherapie van Perls uniekheid, empathie, onvoorwaardelijkheid, respect en
tolerantie (Rogeriaans grondhouding)
- De weerstand van de cliënt is een belangrijk
aandachtspunt in de begeleiding
- Dat je kan leren om bewust te zijn wat er hier en nu
met je gevoelens, gedachten en gedrag gebeurt. En dat
ze verbonden zijn met het verleden. DUS als je het
heden aanpakt, je ook het verleden aanpakt
- METHODIEK: metaforen
(Cognitieve)leer- en - Gedachten kunnen veranderen
gedragstheorie - We hebben denkkronkels (irrationeel denken)
Pavlov, Thorndike, - De intrapsyché verschilt bij elke persoon
Skinner - METHODIEK: mindfulnisstraining
Algemene - Gehechtheid (Bowbly)
ontwikkelingspsychologie - Objectrelatietheorie (Fairnbairn)
- Ontwikkelingsfasen (Piaget, Erickson)
Diagnostiek en - Cognitieve testen
psychopathologie - intelligentietesten
N.I.V.E.A Niet Invullen Voor een Ander
Interactie Kijken naar wat er tussen mensen gebeurt in het hier en nu.
Methodieken dimensie 2 - droomanalyse, associatie (psycho-analyse)