Samenvatting van de lessen Organisatie en Management, gegeven door Alain Guiette. Bespreekt onder andere perspectieven e.a. op managementrollen, organisatiecultuur, de vele paradoxen waar het management mee moet omgaan en agility.
1. Algemene inleiding tot management en organisatie(s) .......................................................................................................................... 3
Inleiding tot het vakgebied van management en organisatie(s) ..................................................................................................................... 3
Pilaar 1: een paradoxaal perspectief .......................................................................................................................................................... 3
Pilaar 2: Ontwaken....ontdekken wie je bent ............................................................................................................................................. 3
Pilaar 3: Onzekerheid omarmen ................................................................................................................................................................ 3
Gezondheid van organisaties .......................................................................................................................................................................... 4
3 pijlers voor een gezonde organisatie ...................................................................................................................................................... 4
McKinsey: 9 Building Blocks of Organizational Health ............................................................................................................................... 5
2. Organisaties en organiseren .................................................................................................................................................................. 6
Wat is een organisatie? ................................................................................................................................................................................... 6
Purpose / doelstelling van organisaties .......................................................................................................................................................... 6
De eigenschappen van een purpose .......................................................................................................................................................... 7
Waarom veel purposes niet autenthiek zijn… ............................................................................................................................................ 7
Opstellen van een purpose ........................................................................................................................................................................ 8
Structuur van een organisatie .................................................................................................................................................................... 9
Evolutie van het organisatiedenken ................................................................................................................................................................ 9
De organisatie van de toekomst.................................................................................................................................................................... 11
3 vragen en 9 organisatorische vereisten zullen future-ready bedrijven onderscheiden van de rest ..................................................... 11
3. Management & Managing ................................................................................................................................................................... 12
Wat is management? .................................................................................................................................................................................... 12
Verschillende perspectieven op management ......................................................................................................................................... 13
De rollen van een manager ........................................................................................................................................................................... 14
De evolutie van management-denken en management modellen.......................................................................................................... 14
Klassieke visie ........................................................................................................................................................................................... 15
Minzberg’s visie ........................................................................................................................................................................................ 15
Top versus middelmanagement ............................................................................................................................................................... 16
Managementvaardigheden........................................................................................................................................................................... 16
“Well roundend” managing ..................................................................................................................................................................... 17
Mindsets of a manager ................................................................................................................................................................................. 18
The 5 minds of a manager - Mintzberg .................................................................................................................................................... 18
Google case .............................................................................................................................................................................................. 18
4. Organisatiestructuren en agility .......................................................................................................................................................... 19
Basiselementen van de organisatorische structuur ...................................................................................................................................... 19
From bureaucracy to meritocracy to adhocracy ........................................................................................................................................... 21
Adhocratie ................................................................................................................................................................................................ 22
Organizational agility .................................................................................................................................................................................... 22
Wat is agility / wendbaarheid? ................................................................................................................................................................ 22
Agility bij ING ............................................................................................................................................................................................ 23
Agiliity en mindset shifts .......................................................................................................................................................................... 24
Agility bij Zalando ..................................................................................................................................................................................... 26
Agility bij Zalando ..................................................................................................................................................................................... 27
5. Kennis en leerprocessen in organisaties .............................................................................................................................................. 28
Tacit versus explicit knowledge (knowledge creation process) ..................................................................................................................... 28
The learning organization ............................................................................................................................................................................. 29
3 building blocks ....................................................................................................................................................................................... 29
Psychological safety – leren en falen............................................................................................................................................................. 31
6. Organisatieverandering ....................................................................................................................................................................... 33
Het belang en de betekenis van organisatieverandering .............................................................................................................................. 33
Veranderingstypologieën en weerstand op verandering .............................................................................................................................. 33
Perspectief 1 op verandering: Planned change ............................................................................................................................................. 34
1
, Problemen met "geplande verandering" ................................................................................................................................................. 37
Perspectief 2 op verandering: Emergent change .......................................................................................................................................... 38
7. Besluitvorming in organisaties ............................................................................................................................................................ 39
Besluitvormingsprocessen ............................................................................................................................................................................. 39
Processen van rationale besluitvorming ....................................................................................................................................................... 39
Intuïtieve besluitvormingsmodellen .............................................................................................................................................................. 40
Bounded rationality, heuristieken en cognitieve bias.................................................................................................................................... 41
8. Organisatiecultuur .............................................................................................................................................................................. 42
Wat is organisatiecultuur .............................................................................................................................................................................. 42
De rol en het belang van organisatiecultuur ................................................................................................................................................. 43
9. Leiderschap in organisaties ................................................................................................................................................................. 46
Wat is leiderschap? ....................................................................................................................................................................................... 46
Typologie van leiderschapstheorieën ............................................................................................................................................................ 47
Persoonlijke kenmerken theorieën .......................................................................................................................................................... 47
Gedragstheorieën .................................................................................................................................................................................... 48
Situationele leiderschapstheorie (SLT) ..................................................................................................................................................... 48
Paradoxale leiderschapstheorieën ................................................................................................................................................................ 49
Ambidextrous leiderschap ....................................................................................................................................................................... 49
Michigan Model van leiderschap ............................................................................................................................................................. 50
10. Motivatie in organisaties ................................................................................................................................................................... 51
Waarom? ...................................................................................................................................................................................................... 51
Wat is motivatie? ..................................................................................................................................................................................... 51
Klassieke motivatietheorieën ........................................................................................................................................................................ 51
De behoeftehiërarchie van Maslow ......................................................................................................................................................... 51
De XY-theorie van McGregor ................................................................................................................................................................... 52
De tweefactorentheorie van Herzberg .................................................................................................................................................... 52
Hedendaagse motivatietheorieën ................................................................................................................................................................. 52
Eigenschappen van de persoon – Driebehoeftentheorie (McClelland) ................................................................................................... 52
Inhoud en taak – Creëren van motiverend werk (Hackman en Oldham)................................................................................................. 53
Stellen van doelstellingen – Doelstellingtheorie (Bandura) ..................................................................................................................... 53
Stellen van doelstellingen – Bekrachtigingstheorie (Skinner) .................................................................................................................. 54
Verwachtingen over opbrengsten – Rechtvaardigheidstheorie (Adams) ................................................................................................ 54
Verwachtingen over opbrengsten – Verwachtingstheorie (Vroom) ........................................................................................................ 54
Motivatie in de praktijk – take 1 ................................................................................................................................................................... 54
Four-drive theory van Nohria ................................................................................................................................................................... 55
Motivatie in de praktijk – take 2 ................................................................................................................................................................... 55
Vraag 1 ..................................................................................................................................................................................................... 55
Vraag 2 ..................................................................................................................................................................................................... 56
Vraag 3 ..................................................................................................................................................................................................... 56
11. Communicatie en teams .................................................................................................................................................................... 57
Communication processes in organizations .................................................................................................................................................. 57
Why is communication difficult? ................................................................................................................................................................... 57
Giving feedback ............................................................................................................................................................................................. 58
How to successfully work in teams? .............................................................................................................................................................. 59
Groepsprocessen: conflicthantering ........................................................................................................................................................ 60
Groepen en teams .................................................................................................................................................................................... 60
Teaming ........................................................................................................................................................................................................ 62
2
,1. Algemene inleiding tot management en organisatie(s)
Inleiding tot het vakgebied van management en organisatie(s)
Waarom is management zo moeilijk? à Er zijn altijd verschillende perspectieven om naar iets te kijken.
Cfr. manager, CEO, klanten, leveranciers… (voorbeeld afbeeldingen: je kan beide zien, maar niet tegelijk)
• Management is nooit zwart/wit
• Het gaat over mensen à niet rationeel
• Invloed van verschillende processen: sociaal, cognitief, affectief
• Complexe omgeving die continu verandert
• Paradoxaal
• Interdependent
• Macht en politiek
• …
Pilaar 1: een paradoxaal perspectief
Paradox / dialectical thinking: Tegenstrijdige maar onderling samenhangende elementen die gelijktijdig bestaan
en in de loop van de tijd blijven bestaan. Dergelijke elementen lijken logisch wanneer zij afzonderlijk worden
beschouwd, maar irrationeel, inconsistent, zelfs absurd, wanneer zij naast elkaar worden geplaatst.
Beslissingsdoel: een ‘both/and’ oplossing identificeren die
synergieën en onderscheidingen van de tegenstrijdige elementen
benut.
è juiste balans vinden tussen schijnlijk tegengestelden
"De test van een eersteklas intelligentie is het vermogen om twee
tegengestelde ideeën in gedachten te houden op hetzelfde moment
en nog steeds de vermogen om te functioneren. " - F. Scott
Fitzgerald
Intrinsieke zaken: social rewards, kans geven tot verdere
opleiding
Extrinsieke zaken: geld
Pilaar 2: Ontwaken....ontdekken wie je bent
Pilaar 3: Onzekerheid omarmen
“Without order nothing can exist. Without chaos nothing can evolve” – Oscar Wilde
3
, Gezondheid van organisaties
Wat is een gezond bedrijf? à Wat is het ultieme doel van elke organisatie? è WAARDE CREËREN
ð Financiële waarde: voor het bedrijf zelf en vooral de aandeelhouders
ð Maatschappelijke waarde: voor stakeholders (werknemers, klanten, (lokale) omgeving, partners,
concurrentie, overheid…)
Tot 20 jaar geleden was de financiële waarde en het belang van de aandeelhouders primair. In de jaren ’90 waren
er echter financiële schandalen en nam het belang van de klimaatcrisis toe. Hierdoor werd het
managementdenken verruimd tot het belang van de stakeholders.
Gezonder organisaties hebben een grotere kans op succes op lange termijn. Financiële presentaties alleen zijn
geen hier geen voorspelling voor. Hoewel het belang van winst niet onderschat mag worden, zijn goede
bedrijfsprocesen die aangepast zijn aan de organisatie vaak belangrijker dan de financiële prestatie.
PARADOX: winst gaat helpen om waarde te kunnen creëren à beide zijn noodzakelijk voor waardecreatie
Organisatorische gezondheid = het vermogen van een organisatie om zich sneller dan de concurrentie af te
stemmen, uit te voeren en te vernieuwen, zodat zij in de loop van de tijd uitzonderlijke prestaties kan blijven
leveren.
3 pijlers voor een gezonde organisatie
1. Een duidelijke visie, strategie en cultuur uitdragen
• Definiëren wie ze zijn
• Definiëren welke bijdrage ze aan de maatschappij willen geven
• Definiëren via welke strategie ze dit gaan doen
2. Uitvoeren met uitmuntendheid:
• Strategie zo goed mogelijk uitvoeren met zo min mogelijk fouten: doel = uitmuntendheid
3. De focus van de organisatie in de loop van de tijd te vernieuwen door in te spelen op de markttrends
• Vernieuwing & veerkracht door te innoveren en zich in de loop van de tijd aan veranderingen
aan te passen
• Continu heruitvinden: niet de markt volgen (dan loop je altijd achter), maar voor een deel de
markt creëren à Wie of wat is de markt? Vraag en aanbod? Concurrenten en klanten
PARADOX: Performance Health
Wat een onderneming doet om de manier te Hoe een organisatie zich uitlijnt, uitmuntend
verbeteren waarop ze grondstoffen aankoopt, er + presteert en zichzelf vernieuwt om de
producten van maakt en ze op de markt verkoopt prestatieaspiraties duurzaam te verwezenlijken.
om financiële en operationele resultaten te
behalen.
Organisaties die zich richten op gezondheid presteren beter dan hun collega’s op elk niveau:
Voorbeelden gezondheidsindexen:
4
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur samivos1. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €6,99. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.