Ontwikkelingspsychologie: de wetenschappelijke studie naar patronen van groei, verandering en
stabiliteit die zich voordoen bij toenemende leeftijd (ook wel levenslooppsychologie)
De meeste aandacht gaat uit naar de periode waarin veranderingen elkaar het snelst
opvolgen = de periode van geboorte – adolescentie
Ontwikkelingspsychologie richt zicht op de menselijke ontwikkeling
Houden zich bezig met groei en verandering in mensen
Stabiliteit in het leven van kinderen, adolescenten en volwassenen
Op welke gebieden/welke perioden in het leven mensen veranderen/groeien
De reikwijdte van het vakgebied
Thematische gebieden binnen de ontwikkelingspsychologie:
3 centrale thema’s:
- Fysieke ontwikkeling: psycholoog kijkt naar de invloed van het lichaam op ons gedrag
(hersenen, zenuwen, spieren)
Onderzoeken naar effecten van ondervoeding op het groeitempo van de kinderen
- Cognitieve ontwikkeling: psycholoog probeert te begrijpen hoe het gedrag van mensen
wordt beïnvloed door groei en veranderingen
- Sociale en persoonlijkheidsontwikkeling: kijken naar interacties van mensen en de groei van
sociale relaties
Oriëntatie Kenmerken Voorbeelden vraagstukken
Fysieke ontwikkeling Kijkt naar invloed van de
hersenen, zenuwstelsel,
spieren/zintuigen
Cognitieve ontwikkeling Kijkt naar intellectuele
vermogens, waaronder
leren/geheugen, oplossen van
problemen
Sociale ontwikkeling en Kijkt naar de ontwikkeling en
persoonlijkheidsontwikkeling de verandering van sociale
relaties/interacties
,Ontwikkeling = continu proces
Leeftijdsgroepen en individuele verschillen
- Prenatale periode: de periode van conceptie tot geboorte
- Baby- en peutertijd: geboorte – 3 jaar
- Kleutertijd: 3 – 6 jaar
- Schooltijd: 6 – 12 jaar
- Adolescentie: 12 – 20 jaar
Afgebakende grens: babytijd begint bij geboorte en peutertijd eindigt als kind naar basisschool gaat
De leeftijd waarop een kind de adolescentie bereikt, kan per persoon verschillen
Oorzaken:
- Biologische oorzaak: ene is sneller volgroeid dan de andere
- Omgevingsfactoren
BELANGRIJK: als ontwikkelingspsychologen het over leeftijdsgroepen hebben, hebben ze het
over gemiddelden: het tijdstip gemiddeld genomen dat een kind bepaalde mijlpaal bereikt
Hoe ouder kinderen worden = hoe duidelijker de onderlinge diversiteit
De koppeling tussen thema’s en leeftijden
Fysieke, cognitieve en persoonlijkheidsontwikkeling spelen een rol in de kindertijd en adolescentie
De invloed van cohorten op ontwikkeling: ontwikkelen in een sociale wereld
Cohort: een groep mensen die rond dezelfde tijd op dezelfde plek is geboren
Mensen die tot een bepaalde cohort behoren, zij onderhevig aan bepaalde normatieve
gebeurtenissen
Normatieve gebeurtenissen: gebeurtenissen die zich voor de meeste individuen binnen een groep op
dezelfde manier voltrekken
Voorbeeld = het bereiken van de puberteit (het overkomt iedereen in dezelfde periode)
,Leeftijdgebonden invloeden: biologische en omgevingsinvloeden die gelijk zijn voor mensen in een
bepaalde leeftijdsgroep (de puberteit en de overgang)
Normatieve invloeden: invloeden die leiden tot gelijkvormigheid (omdat men de gevolgen van
afwijkend gedrag vreest)
Niet-normatieve invloeden: specifieke gebeurtenissen die plaatsvinden in het leven van een specifiek
persoon op een tijdstip dat zulke gebeurtenissen de meeste andere mensen niet overkomen
1.2 Kinderen: verleden, heden en toekomst
De kindertijd wordt tegenwoordig heel anders gezien dan in de middeleeuwen
Kinderen werden vóór de middeleeuwen gezien als miniatuurvolwassenen.
Ze droegen dezelfde kleding als volwassenen en kregen geen speciale behandeling
De kindertijd was hetzelfde als volwassenheid
Babybiografieën: de eerste geschriften waarin kinderen methodisch werden bestudeerd
Door Darwin kreeg de observatie van kinderen een systematisch karakter
Darwin: hij was ervan overtuigd dat ontwikkeling van individuen binnen een soort
aanwijzingen bevatte over de ontwikkeling van de soort zelf
Nature; erfelijkheid
Nurture; omgevingsinvloeden
Focus op de kindertijd: kinderen waren niet meer nodig als goedkope arbeidskrachten doordat
onderwijs universeler werd en kinderen gescheiden werden van volwassenen
Er kwamen wetten die kinderen beschermden;
Leraren zochten naar betere manieren om kinderen onderwijs te geven
Mensen werden zich bewust van het feit dat gebeurtenissen tijdens hun jeugd van invloed
waren op de rest van hun leven
Ontwikkelingspsychologie als discipline
- Alfred Binet; deed onderzoek naar het geheugen en hoofdrekenen en intelligentie van
kinderen
- Stanley Hall: onderzocht het denken en het gedrag van kinderen mbv vragenlijsten
, Artikel Beemen
Grondlegger van het cognitieve ontwikkelingsmodel = Jean Piaget
Belangrijkste uitgangspunten:
- Het gedrag van kinderen in een bepaalde leeftijdsfase = een weerspiegeling van hun denk- en
kennisniveau
Intelligentie = een levensfunctie van de mens die hem in staat stelt zich aan de eisen van de
omgeving aan te passen
Bouwstenen van intelligenties zijn de schema’s
Functie van intelligentie:
- Organiseren van de beschikbare schema’s in samenhangende, complexere systemen
- De adaptatie of aanpassing aan de omgeving (komt tot stand door assimilatie en
accommodatie)
o Assimilatie: het proces waarin nieuwe ervaringen worden geïnterpreteerd op basis
van de bestaande schema’s.
o Accommodatie: het proces waarin onze schema’s worden veranderd door nieuwe
ervaringen
o Doel adaptatie: evenwicht te handhaven/te herstellen
Accommodatie en assimilatie = nodig voor het kind om de wereld beter te begrijpen
Piaget:
- Heeft zich voornamelijk beziggehouden met de ontwikkeling van het
denken/probleemoplossend vermogen van kinderen
- Cognitieve ontwikkeling = proces waarin duidelijk te onderscheiden stadia elkaar opvolgen
4 stadia van cognitieve ontwikkeling
1. Sensomotorische stadium:
- Denken ontstaat door doen
- Van reflex naar reflectie (reflex = aangeboren reactie op prikkel waarin nauwelijks variatie
optreedt)
- Overgang naar preoperationele = door komst van mentale representaties (kind probeert
ergens een voorstelling van te maken)
o Zien we terug in verschillende gedragingen: taalverwerving, fantasiespel, indirecte
imitatie, objectpermanentie
2. Preoperationele stadium
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur melissamohlmann. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €4,49. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.