Journalistieke
nieuwsgaring en -
productie
Academiejaar 2020/2021
Britt Moens, Astrid P.S. & Marie De Rick
PROF. SARAH VAN LEUVEN & KRISTIN VAN DAMME
,INTRODUCTIE
Week 2
1. Inleidende les
2. Van massa- naar netwerkmaatschappij
Week 3
1. Journalistiek als beroep
2. Groepswerk toelichting
Week 4
1. Journalistiek als beroep: statuut
2. Journalistiek als beroep: profiel
Week 5
1. Journalistiek als beroep: deontologie: zelfmoord case
2. Nieuwsproductie: de werking van de redactie
Week 6 /
Week 7: nieuwsproductie
1. Nieuwwsselectie
2. Brongebruik
Week 8
1. Nieuwsproductie
2. Businessmodellen
Week 9
1. Het publiek als nieuwsconsument
2. Het publiek als nieuwsproducent
Week 10: actueel debat: fake news
week 11: groepswerken tonen
1
,INLEIDING VAN MASSA-NAAR
NETWERKMAATSCHAPPIJ
1.1. INLEIDING
In dit hoofdstuk staat de overgang van massa maatschappij naar de netwerkmaatschappij centraal en meer
specifiek de implicaties daarvan voor het journalistieke landschap. Journalistiek is immers altijd een kind van
haar tijd in gebed in de heersende maatschappij. Nieuws is bijgevolg een product van de historische,
technologische, politieke, economische en culturele factoren die typisch zijn voor een samenleving op een
bepaald moment
Technologische innovaties = katalysator voor veranderingen
• Telkens wanneer een nieuwe technologie geïntroduceerd, is er veel bezorgdheid over de gevolgen voor
de nieuwsorganisaties zelf maar ook voor het publiek
o Vb. Bij de introductie van de radio werden vragen gesteld over de effecten van nieuws op het
publiek (propaganda)
o Vb. De beeldcultuur die gepaard ging met de introductie van de televisietoestellen werd dan
weer geassocieerd met een dalende kwaliteit van het nieuws
De eerste technologische innovaties hadden dan wel hun impact op diverse actoren en organisaties in de
maatschappij maar veranderde deze samenleving niet essentieel.
• Digitale technologieën de samenleving echter wel op zijn kop met als gevolg dat nieuwe productie en
verspreiding aan grote veranderingen onderhevig zijn → disruptie op de nieuwsmarkt
• De klassieke hiërarchische organisatie van informatieverspreiding valt weg
o Elektronische informatie die netwerken worden informatiestromen gedecentraliseerd, Multi -
lineair en veel interactiever `
o Het aantal informatie verspreiden vermenigvuldig waardoor de dominante positie van
traditionele nieuwsorganisaties worden uitgedaagd
Nieuwsorganisaties kunnen in dergelijke situatie heel defensief te reageren of trachten zich zo goed mogelijk aan
te passen aan de veranderde context
2
, • Het eerste geval zetten we vooral in op commercialisering van nieuwsproductie
• En er wordt nagedacht over een structurele transformatie richting netwerkjournalistiek
JOURNALISTIEK: EEN KIND VAN HAAR TIJD
Journalistiek in de massamaatschappij → de netwerkmaatschappij
1. Nieuws is een product van zijn tijd (politiek (kiesrecht,
schoolplicht), economie (afschaffing zegelbelasting),
cultuur, technologie…)
o Politiek: begin massamaatschappij op politiek
vlak aantal veranderingen (invoering schoolplicht,
kiesplicht) --> grotere interesse in nieuws en
kranten
o Cultureel: journalisten worden meer gevoelig om bepaalde thema’s wel of niet te bespreken
(bv: gehandicapt, mindervaliden, andersvaliden, beperking → terminologie om over bepaalde
groepen te bespreken veranderd)
o Technologische verandering: transitie naar netwerkmaatschappij is een belangrijke factor
2. Status quo van een maatschappij uitgedaagd door technologische vernieuwingen
o Impact (radio en televisie) versus disruptie (internet) en introductie netwerkmaatschappij
1.2. MASSAMAATSCHAPPIJ: DEFINIËRING
Journalism studies = jonge discipline + onderdeel van de CW
• Die disciplines op haar beurt ontstaan met de opkomst van de massamedia op het einde van de 19e en
begin 20e eeuw
o Eind 19de eeuw evolutie van kranten tot massamedium en in de loop van de 20ste eeuw radio
en televisie
• De eerste communicatie wetenschappelijke studie ontstonden uit de bezorgdheid over de impact van
deze massamedia op het grote publiek
• Die eerste studies hebben u als gemene deler dat ze trachten het verloop van de effecten van massa
communicatie in kaart te brengen
o = massa maatschappijtheorie, al is er van een echte theorie geen sprake eerder van een
collectie van gelijkaardig denken en onderzoek naar massamedia
3
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur mariederick1. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €8,39. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.