in deze samenvatting staat de gehele evolutie van de vertebraten. Verder vinden we de anatomie van de wervelkolom en schedel terug. alles staat met tussentitels beschreven in beknopte puntjes, het is zo overzichtelijk mogelijk gemaakt.
H5: ontstaan en evolutie van de vertebraten
A. Positie van de gewervelden in het dierenrijk
Vertebraten/ gewervelden = monofyletische tak in onderstam van chordata
Invertebraten/ ongewervelden 97% diersoorten
Chordata + echinodermata + hemichordata = deuterostomia (nieuwmondigen)
o 1e holte = anus
Andre bilaterale dieren = protostomia
o 1e holte = mond
B. De chordata
1. Specifieke kenmerken van de chordata
De notochord
o Rigide, semi-elastische staaf ondersteunende structuur rug
Vertebraten uitgegroeid tot wervelkolom
o Aanhechting spieren (golfsgewijze/ undulerende beweging zonder inkorting)
o Belangrijk larvale/ embryonale ontwikkeling reguleren ontwikkelingsprocessen
Het centraal zenuwstelsel ontstaat uit een dorsale, holle buis
o Niet-chordata strengvormig
o Centraal kanaal oblitereren door ontwikkeling zenuwweefsel
Streng ruggenmerg
Centraal ependymkanaal
Verwijde voorzijde hersenen
Faryngeale zakjes of kieuwspleten
o Verwijde keel spleetvormige openingen
o Filteren (passief) voedselpartikels
o Geëvolueerd tot inwendige kieuwen zuurstofopname
Een endostyle of schildklier
o Ventraal in farynx
o Productie kleverig slijm (bedekt kieuwbogen)
o Geëvolueerd tot schildklier
Productie joodhoudende hormonen reguleren basaalmetabolisme
,2. Overige typische kenmerken bij de chordata
Gesloten bloedsomloop = bloed stroomt steeds door bloedvaten, niet tussen weefsels
o Vaatstelsel: ventraal hart/ pompende structuur kieuwboogarteriën faryngeale
spleten dorsale aorta
Cefalisatie = sensoriële input zintuigen geconcentreerd op kop
3. Basisindeling van de chordata
Subphylum urochordata
o Tunicata = manteldieren filtervoederend
o Zakvormig lichaam + in-/ uitstroomopening (=sifon)
o 5 kenmerken aanwezig larvaal stadium
Verliezen notochord, staart & zenuwstelsel
o Sessiel = verankerd aan zeebodem/ rotsformatie
Subphylum cephalochordata (= schedelozen)
o Langwerpige, mariene, filtervoederende dieren
Notchord aanwezig adult staium
o Lancetvis (proefdier ontwikkelingsbiologie)
Mesvormig, semitransparant/wit, flapvormige staartvin, 6cm
Ingraven zachte bodem monddelen boven oppervlak
Plankton + voedselpartikels
Sybphylum vertebrata (= gewervelden)
o Wervelkolom = vervanging notochord
o Nieuwe morfologische/ functionele kenmerken
Fylogenie reconstrueren + classificatie gemeenschappelijke afstamming
o Schedel = oerkenmerk subphylum van de craniata (= schedeldieren)
Correcter sommige vertebraten geen wervelkolom
C. Mijlpalen in de evolutie van de vertebraten(sterk
vereenvoudigde weergave)
1. Verwerven van schedel
Schedel
o Duidelijke kop
o Schedel = losse/ kraakbenige elementen bescherming hersenen + zintuigen
Hersenen = 3 hersenblaasjes 5
o Kieuwbogen kraakbenig ondersteund (faryngaele skelet)
o Geen schedeldak + neuraalbuis beschermt door bindweefselplaat
Neurale kammen
o Embryonale weefseltype complexe structuren
o Gepaarde ectodermale placodes bouwstenen organen
Hoger metabolisme hogere voedselbehoefte jagende dieren
o Gespierde farynx beweging monddelen met hoornige tanden
o Voortbeweging W-vormige myomeren (= spiersegmenten)
, o Kieuwen = ademhalingssysteem hemoglobine (zuurstoftransport)
o Hart opgedeeld + hartkleppen (bloedcirculatie)
Afsplitsing Myxini (= slijmprikken)
o Langgerekte/ aalvormige zeedieren
o Kleverig slijm huid afweermechanisme
o Vreten kadavers van binnenuit + polychaeten (= borstelwormen)
2. Ontwikkeling van een wervelkolom
Neuraalbogen dorsale bescherming neurale buis wervelkolom
o Vetebrata
Andere kenmerken
o Onpare vinnen, schedel omsluit volledige hersenen, skelet = kraakbenig, verbeterd
gezichtsvermogen ( hersengebieden visuele stimuli), mediane, 3 e oog, laterale lijn
Afsplitsing petromyzontida
o Prikken/ steenzuigers
o Ronde kaakloze mond vasthechten andere organismen (= parasiet)
3. Aanleg van stevige kaken
1e 2 kieuwbogen kaakstructuren
o Prooien vastgrijpen
Afsplitsing gnathostomata/ kaakdieren
o Wervellichaam, Schouder-/ bekkengordel, Gepaarde borst-/ buikvinnen, Verbening
schubben (verloren wel nog tanden)
4. Loskoppelen van de kaken van het kieuwapparaat
Afsplitsing teleostomi
o Kaken ook 2e kieuwboog + aparte, bewegelijke structuren vooraan kop
o Operculum/ kieuwdeksel afschermen kieuwopeningen
o Dorsaal faryngael divertikel zwemblaas (/ longen)
o Beenderig/ verbeend skelet
Afsplitsing actinopterygii/ straalvinnigen
o Bewegelijke, intrekbare vinnen ondersteund door vinstralen
o Onparige vinnen beenderige tussenstukken = pterugioforen
o Parige vinnen schouder-/ bekkengordel
o Staartvin = homoceraal (= symmetrisch dorsale lob = ventrale lob)
Geen uitloping wervelkolom
5. Ontwikkelen van gespierde, parige aanhangsels
Afsplitsing sarcopterygii/ kwastvinnigen
o Voortbeweging over bodem
o Longvissen/ dipnoi + coelacanth
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur imaniguyssens. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €5,99. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
