Crowd Management
1. Drama’s op evenementen
Heizeldrama (29 mei 1985) : In Brussel komen 39 mensen om het leven tijdens de Europa-cup
finale tussen Juventus en Liverpool door crowd-crushing.
Love Parade (24 juli 2010): in Duisburg komen 21 mensen om het leven en 625 raken gewond.
Doordat de tunnel te smal was voor de enorme mensenmassa, ontstond al vroeg op de dag een
opstopping, nog voor de tunnelingang.
Pukkelpop (18 augustus 2011): in Kiewit (Hasselt) komen 5 mensen om het leven. Een storm
raasde over het festival.
Wensen en eisen van promotors1 zijn vaak in strijd met de veiligheidseisen. Denk maar aan het
plaatsen van merchandisingstands vlak bij de ingang van het evenement.
2. Probleemomschrijving
Laatste jaren een groei in aantal commerciële evenementen (grote fuiven, optredens,
sportmanifestaties, festivals in de grootste Belgische evenementenhallen)
Een evenement is wanneer aan de ene kant een publiek staat en aan de andere kant een
artiest
Grote evenementen → veel publiek in beperkte ruimte. Gevolg → onveilige, en
publieksonvriendelijke situaties
Oorzaken onveiligheid en publieksonvriendelijkheid
De onlogische indeling van het gebouw → kassa, infobalie aan publieksdoorgang of
slechte plaatsing van de toiletten en vestiaires
Gebrekkige bewegwijzering publiek is → publiek kan niet bekend zijn met gebouw en
structuur
Infrastructuurproblemen → onvoldoende toiletten, vestiaires en parkeergelegenheid
Beperkte wettelijke bepalingen → geen echte wetgeving, niet bepaald hoeveel
hulpdiensten, ed…
Duurdere artiesten prijzen van artiesten stijgen waardoor er meer publiek op dezelfde
ruimte moet
Gevolgen
Langere wachtrijen voor toiletten, vestiaire of foyer
Ongevallen
o Crowd-crushing
o Moshing
o Crowd surfing
o Andere ongevallen
1
Promotor = diegene die het concert heeft aangekocht en organiseert. Hij of zijn zorgt voor de promotie en de
verkoop van de toegangsbewijzen voor het concert. Hij is ook verantwoordelijk voor de veiligheid van het
publiek bij een evenement.
1
,Crowd-crushing
Publiek begint achteraan en aan de zijkanten te
duwen
Mensen worden geplet, verpletterd, vertrapt
Moshing
Wild heen en weer springen en met de armen
zwaaien
Crowd-surfing
Iemand springt vanaf het podium op de
mensenmassa of kruipt via enkele vrienden tot
boven de hoofden
Andere ongevallen
Twee categorieën
Ongevallen eigen aan het samenbrengen van een grote groep mensen
o Massa – eigen ongevallen (desoriëntatie, flauwvallen en oververhitting)
Ongevallen te wijten aan het gedrag van het publiek
o Te veel of te weinig gedronken, drugsmisbruik, te weinig gegeten
Niet te onderschatten → terrorisme
o Raak niets verdacht aan, maar verwittig de politie
o Zie verder in de cursus
3. Geschiedenis
2
,4. Risk management, crowd management, crowd control
Risk management
Onderzoeken en analyseren van risico’s
Betrekking op gezondheid en commerciële risico’s
Wat kan een risico zijn?
o Mensen: Lichamelijke verwondingen of de dood
o Eigendommen: Financieel verlies of schade
o Financiën: Verminderde inkomsten
Crowd management
Alle aspecten relevant voor het managen van groepen mensen
Systematisch plannen, organiseren en managen van grote groepen mensen
Doel: bijeenkomst veilig en geordend te laten plaatsvinden en de menigte zich veilig te laten
verplaatsen
Crowd control
Analyseren van, anticiperen op, wegnemen van de risico’s
Gericht op het beperken van het groepsgedrag
Kan een onderdeel zijn van het crowd management plan
Crowd management → preventief
Crowd control → repressief (Dienend om te onderdrukken)
4.1 Typische event risicofactoren
Activiteiten
o Gevaarlijke activiteiten en attracties
o Voedselveiligheid en dienst van alcohol
o Programma, uitvoerders, deelnemers
Toeschouwers
o Achtergrond, geschiedenis, verschillende conflicten
o Grootte en dichtheid
o Gedragingen
Communicatie
o Onervaren of onvoldoende communicatie
o Ontbreken van een commandocentrum
o Onvoldoende materiaal en signalen
Vergunningen
o Normale bewijzen, licenties, goedkeuringen
o Illegale activiteiten
o Onvoldoende samenwerking met de autoriteiten
Onvoorzienigheden
o Geen crisisplan
o Ontbreken van een noodverantwoordelijke
o Gebrekkige rampenplannen
3
, Omgeving
o Luchtstoringen, weerafhankelijkheid
o Terrein, fauna, flora
o Nabijheid van gevaren
Event planning
o Onbekwaam management
o Onbewust voor externe toestanden
o Gebrek aan beleid en procedures
Event type en doel
o 1ste maal, eenmalig, betwistend event
o Gebrek aan toegangscontrole
o Verkeerde reclame voorstelling
Financiën
o Onvoldoende fondsen, onvoldoende verzekeringen
o Onjuiste toepassingen van de middelen
o Kwetsbare kassa, procedures en omgeving
Personeel
o Onvoldoende staff
o Ongetrainde/onervaren personeel
o Verkeerde opstelling van het personeel
Infrastructuur
o Onvoldoende elektriciteit, techniek en voorzieningen
o Onvoldoende sanitair en wasfaciliteiten
o Onvoldoende verkeer- en parkeermogelijkheden
Werkzaamheden
o Uitrusting, decor, speciale effecten
o Installatie van tribunes, ed.
o Gezondheid en veiligheid
Organisatie
o Onduidelijke structuur van het gezag
o Ongestraft leiderschap en nemen van beslissingen
o Onvoldoende veiligheidspersoneel
Plaats
o Niet uitgeprobeerde plaats van het tijdelijk gebeuren
o Ongepaste lay-out, onvoldoende verlichting
o Tijdelijke structuur en stellages
Leveranciers
o Specialisten, geschoold, vakbond
o Gebrek aan contact en controle van de leveranciers
o Kwaliteitscontrole, overeenkomst en verzekering
Tijd
o Onvoldoende planning en beslissingstijd
o Begin en einde van het event, duur
o Manieren van aankomst en vertrek
4