Dit is een samenvatting van het vak administratief recht in de Hogeschool Gent, richting rechtspraktijk. Dit vak krijg je in je eerste semester van het 2e jaar van Sofie Van Waeyenberghe. alle lessen en PowerPoints zijn hierin opgenomen alsook de lesopnames die nog beschikbaar waren. Dit is alle te...
,4 lokale besturen .......................................................................................................... 24
4.1 de gemeenteraad en het OCMW ........................................................................................ 24
4.1.1 Hoe komt een gemeenteraad tot stand? ........................................................................... 24
4.1.2 Hoe wordt een gemeente bestuurd? ................................................................................. 25
4.1.3 Wat zijn de spelregels? ....................................................................................................... 25
4.1.4 oefening .............................................................................................................................. 31
4.2 politiek organisatie en bevoegdheden van de bestuursorganen ....................................... 31
4.2.1 De gemeente en het OCMW ............................................................................................... 32
4.2.2 De provincie ........................................................................................................................ 34
6 goederen van de overheid .......................................................................................... 52
6.1 openbaar en privaat eigendom .......................................................................................... 52
6.1.1 Openbaar domein voorwaarden (cumulatief) .................................................................... 52
6.1.2 Privaat domein .................................................................................................................... 52
6.1.3 Affectatie en desaffectatie.................................................................................................. 53
6.1.4 Eigen rechtsregime voor goederen in het openbaar domein............................................. 53
6.1.5 Vestiging zakelijke rechten mogelijk? ................................................................................. 54
6.1.6 Vestiging gebruiksrechten mogelijk? .................................................................................. 55
6.2 Onteigening......................................................................................................................... 55
6.2.1 Wat is onteigening? ............................................................................................................ 55
6.2.2 grondwettelijke onteigeningsvoorwaarden ....................................................................... 56
6.2.3 Welke overheid heeft de bevoegdheid om tot onteigening over te gaan?........................ 57
6.2.4 Federale onteigeningsprocedure ........................................................................................ 57
6.2.5 Vlaamse procedure tot onteigening ................................................................................... 59
6.2.6 Rechterlijk toezicht op de wettigheid van de onteigeningsprocedure ............................... 62
6.3 erfdienstbaarheid tot algemeen nut................................................................................... 63
6.4 opeising ............................................................................................................................... 63
7 Ruimtelijke ordening .................................................................................................. 64
7.1 wat houdt ruimtelijke ordening in ...................................................................................... 64
7.1.1 Wat betekent ruimtelijke ordening? .................................................................................. 64
7.1.2 Ruimtelijke ordening via wetgeving.................................................................................... 64
7.1.3 Belang van gedrag ............................................................................................................... 65
7.2 Wie staat in voor het beleid van de ruimtelijke ordening .................................................. 65
7.2.1 algemeen ............................................................................................................................ 65
7.2.2 Wetgevende macht............................................................................................................. 65
7.2.3 Uitvoerende macht ............................................................................................................. 65
,7.3 overzicht historiek wetgeving rond ruimtelijke ordening................................................... 67
7.4 planningsinstrumenten ....................................................................................................... 70
7.4.1 Onderscheid tussen bestemmingsplannen en beleidsplannen .......................................... 70
7.4.2 Evolutie in de planningsinstrumenten door de jaren heen ................................................ 70
7.5 Van uitsluitende bestemmingsplanning ............................................................................. 71
7.5.1 Overzicht van alle plannen van aanleg ............................................................................... 71
7.5.2 Gewestplan ......................................................................................................................... 72
7.5.3 APA (algemeen plan van aanleg) ........................................................................................ 73
7.5.4 BPA (beperkt plan van aanleg)............................................................................................ 73
7.6 Naar structuurplannen........................................................................................................ 74
7.6.1 Ruimtelijk structuurplan ..................................................................................................... 74
7.7 Om te eindigen bij beleidsplannen ..................................................................................... 75
7.7.1 Ruimtelijk beleidsplan ......................................................................................................... 75
7.8 Die moet worden uitgevoerd via een ruimtelijk uitvoeringsplan (RUP) ............................. 77
7.8.1 Wat is een RUP.................................................................................................................... 77
7.8.2 Wat is de inhoud van een RUP............................................................................................ 77
7.8.3 Op welk bestuursniveau kan een RUP worden opgemaakt................................................ 78
7.9 stedenbouwkundige verordening ....................................................................................... 79
7.9.1 Wat is de stedenbouwkundige verordening? ..................................................................... 79
7.9.2 Wat is de inhoud van een stedenbouwkundige verordening? ........................................... 79
7.9.3 Op welk bestuursniveau kan een stedenbouwkundige verordening worden opgemaakt?79
7.10 De omgevingsvergunning ................................................................................................... 80
7.10.1 Wat is de omgevingsvergunning ......................................................................................... 80
7.10.2 Algemene inleiding omtrent de omgevingsvergunning...................................................... 80
7.11 Is een omgevingsvergunning vereist voor de handeling .................................................... 81
7.11.1 Inleiding............................................................................................................................... 81
7.11.2 Stap 1: is het een principieel vergunningsplichtige handeling? ......................................... 82
7.11.3 Stap 2: is de handeling vrijgesteld ...................................................................................... 82
7.11.4 stap 3: volstaat de melding van de handeling .................................................................... 82
7.11.5 Is er bijstand van een architect nodig voor de stedenbouwkundige handeling? ............... 83
7.12 beoordelingsgronden.......................................................................................................... 83
7.12.1 Wettigheidstoets ................................................................................................................ 83
7.12.2 opportuniteitstoets ............................................................................................................. 84
7.13 afwijken op normale bestemmings- en stedenbouwkundige voorschriften ...................... 84
7.14 Procedure van de omgevingsvergunningsaanvraag ........................................................... 84
7.14.1 Vergunningverlenende overheid en soorten procedures .................................................. 84
7.14.2 Verloop van de procedures................................................................................................. 85
7.15 Rechtsbescherming binnen de ruimtelijke ordening .......................................................... 86
7.15.1 juridische betwistingen inzake ruimtelijke ordening en de bevoegde organen ................. 86
7.15.2 Betwistingen over een (weigering of inwilliging van een) omgevingsvergunning ............. 86
7.16 Verval van omgevingsvergunning ....................................................................................... 87
7.16.1 Algemeen ............................................................................................................................ 88
7.17 Regularisatie ....................................................................................................................... 88
8 preventieve rechtsbescherming .................................................................................. 89
8.1 Preventieve rechtsbescherming tegen het bestuur ........................................................... 89
8.1.1 openbaarheid van het bestuur ........................................................................................... 89
8.1.2 communicatie overheid-burger .......................................................................................... 99
8.1.3 klachten en ombudsdienst (lokaal bestuur) ....................................................................... 99
9 besluitvorming in een lokaal bestuur ........................................................................ 101
,9.1 besluitvormingsproces ...................................................................................................... 101
9.1.1 Wat is een besluit?............................................................................................................ 101
9.1.2 Wat is de functie van een besluit? .................................................................................... 101
9.1.3 begrippen .......................................................................................................................... 101
9.2 Soorten besluiten .............................................................................................................. 102
9.3 structuur van een besluit .................................................................................................. 102
9.4 onderdelen van een besluit .............................................................................................. 104
9.4.1 opschrift ............................................................................................................................ 104
9.4.2 aanhef ............................................................................................................................... 105
9.4.3 beschikkend deel .............................................................................................................. 109
9.5 (voor) wie maakt (men) een besluit? ................................................................................ 110
9.6 actieve openbaarheid van bestuur ................................................................................... 110
9.7 LBLOD, semantisch zoeken, Al… ....................................................................................... 111
9.8 het besluit als instrument voor participatie ..................................................................... 112
• Algemeen
• Een uitzonderingsrecht
• Beheerst uitvoerbare beslissingen
• En administratieve sancties
• En legt eisen op voor bestuurshandelen
0.1 ALGEMEEN
Principe: scheiding der machten:
• WM (=parlementen) -> controlemechanisme: grondwettelijk hof
• UM (=regeringen) -> controlemechanisme: Raad van State (administratief rechtscollege)
• RM (=hoven en rechtbanken = juridische instellingen) -> controlemechanisme: Hof van
Cassatie
Raad van state: zorgt voor bescherming tegen handelen van de overheid
- Beslissingen/verordeningen moeten door juiste bestuur genomen worden
- Er wordt niet beslist over de morele orde -> wel materiële openbare orde
Middel = argument
RvS (is zelf ook UM) controleert de UM (in eerste plaats administratieve rechtscolleges, daarna RvS)
Bv. raad voor vreemdelingenbetwistingen
→ Zorgen voor bescherming tegen handelingen van de overheid
0.1.1 WAT DOET HET ADMINISTRATIEF RECHT?
1. Organiseert het Openbaar Bestuur (OB) (=alles wat niet tot de WM en RM behoord -> UM en
daarin zit het openbaar bestuur)
- Vb. van openbaar bestuur: regering, Bpost, DeLijn.
- Wat? Instellingen die georganiseerd worden + hebben taak van openbaar belang
- OPM: als taak een algemeen belang, maar geen OB
2. Administratieve rechtscolleges: behoren tot de UM, maar zijn GEEN OPENBAAR BESTUUR
➔ Regelt taakvervulling van het openbaar bestuur
- Taak: algemeen belang nastreven (wordt ingevuld door bestuur die een beslissing
moet nemen, maar ene bestuur is het andere niet)
o Nemen verschillende beslissingen
▪ Bestuurlijke beslissingen: eenzijdige beslissingen
▪ Beslissingen van wetgevende aard: reglementaire beslissingen
Pagina 1
, ▪ Jurisdictionele beslissingen: geschillen binnen het bestuur opgelost
door de administratieve rechtbanken
- Hoe? Uitvoeren van de wetten
• OPM: Er kunnen wetgevende taken zijn binnen de uitvoerende macht
Conclusie: regelt dus alle handelingen/beslissingen die uitgaan van een administratief orgaan.
OEF: Behoren tot administratief recht?
- Bpost -> ja
- Arrest van Raad van State -> ja
- Raad van bestuur van Kinepolis -> behoord niet tot administratief recht
Openbaar bestuur: alle regeringen uit de grondwet, maar ook openbare diensten bv. stedelijk
zwembad (instelling die door de gemeente is opgericht) NMBS, de Lijn, Bpost → staan allemaal niet
in de grondwet maar hebben wel een belangrijke taak gekregen. (Soms niet openbaar bestuur, is niet
vaak duidelijk)
ADMINISTRATIEVE RECHTSCOLLEGES BEHOREN TOT UITVOERENDE MACHT MAAR DIT IS GEEN
OPENBAAR BESTUUR!!!
0.2 ADMINISTRATIEF RECHT IS EEN UITZONDERINGSRECHT
• Drijfveer: enkel het algemeen belang is van belang (nooit gebruiken om private belangen
nastreven)
• Overheid bevindt zich in een bevoorrechte positie vb.: corona maatregelen
- Privaatrechtelijk techniek gebruiken voor een algemeen belang na te streven ->
verlies van bevoorrechte positie
• Overheid heeft zwaardere verplichtingen vb.: beslissing bekend maken, documenten
openbaar maken
• Overheid heeft eigen rechtsregels (<-> gemeen recht (gemeen recht heeft geen eigen
rechtsregels))
- Ze hebben meer rechten dan een privépersoon: eigen publiekrechtelijke middelen
- Ze hebben zwaardere verplichtingen
- Ze hebben hun eigen terminologie
= administratieve rechtshandelingen (hebben wel rechtsgevolgen) → meerzijdig en eenzijdig (enkel
de eenzijdige zijn uitvoerbaar)
0.3.1 VOORWAARDEN EENZIJDIGE ADMINISTRATIEVE RECHTSHA NDELING
= uitvoerbare beslissing
Wanneer spreekt men van een eenzijdige administratieve rechtshandelingen? -> vervulling van 3
kenmerken (cumulatief)
1. Bestuurlijke overheid moet die beslissing nemen
2. Moet die beslissing eenzijdig nemen (legt die op aan de burger)
3. Het is een rechtshandeling (geen materiële handeling) -> moet rechtsgevolgen met zich
meebrengen
Belang dat deze kenmerken vervuld worden:
1. Ontstaan van voorrechten van bestuur
• Komen eenzijdig tot stand
• Het wordt vermoed wettig te zijn (weerlegbaar) (in overeenstemming met de wet)
• Beslissing genomen en onmiddellijk uitvoerbaar (geen tussenkomst van rechter)
- Bij voorbaat = ten uitvoer zonder voorafgaande erkenning
- Gedwongen mits:
o Wettelijke machtiging (Grondwet moet het toekennen)
o Hoogdringendheid in het algemeen belang
- Niet akkoord: Raad van state (schorsing en vernietiging vragen)
2. Bevoegdheid van administratieve rechtscolleges -> kunnen ze zich daarover uitspreken?
3. Algemene beginselen van behoorlijk bestuur van toepassing? (ABBB)
4. Motiveren van administratieve rechtshandeling (openbaarheid is niet voldoende)
OPM:
- Raad van state is geen bestuurlijke overheid, dus kan geen administratieve rechtshandeling
nemen
- Ook geen contract, want dat is niet eenzijdig
Pagina 3
,0.3.2 VERSCHILLENDE SOORTEN EENZIJDIGE ADMINISTRATIEVE RECHTSHANDELINGEN
3 verschillende soorten
• Regelementen vs. Beschikkingen (reglementaire beslissingen vs. Individuele beslissingen)
• Rechtverlenende vs. Niet-rechtverlenende
• Genomen met discretionaire bevoegdheid vs. Gebonden bevoegdheid
Regelementen Beschikkingen
- Van toepassing op iedereen vb.: - Individuele beslissing vb.: vergunning
belastingen
- Ter kennis gebracht
- Bekendmaken aan iedereen
- Formeel en inhoudelijk gemotiveerd
- Niet formeel gemotiveerd, enkel (formele rechtsregels)
inhoudelijk (materiële rechtsregels)
- Kunnen niet worden ingetrokken
- Kunnen worden ingetrokken
- Bekendmaking enkel aan de persoon
- Voorgelegd aan afdeling Wetgeving van zelf
RvS
Rechtverlenende Niet- rechtverlenende
- Kunnen niet worden ingetrokken - Kunnen worden ingetrokken of
(moeilijkere procedure) opgeheven
- Geven een subjectief recht of een - Weigeren een subjectief recht of een
subjectieve gunst subjectieve gunst
Pagina 4
, Discretionaire bevoegdheid Gebonden bevoegdheid
- Ruimte - Geen ruimte
- Voorbeeld: voor een credit moet je - Voorbeeld: voor een credit moet je
12/20 behalen van een bepaalde 10/20 behalen
docent
- Geen beleidsvrijheid
- Beleidsvrijheid
- Rechter kijkt of de wet juist is toegepast
- Rechter kan niet beoordelen of het de
juiste beslissing was - De formele motivering van de beslissing
moet formeler zijn
MAAR: Wanneer ingrijpen in discretionaire bevoegdheid: manifest, kennelijk onredelijk
Gevolg: Onmiddellijk uitvoerbaar (omdat er een vermoeden van wettigheid is)
Indien je niet akkoord gaat met deze beslissing → in beroep gaan bij de RvS of administratief RC
0.4 ADMINISTRATIEVE SANCTIES
➔ Ook eenzijdige administratieve rechtshandeling/ uitvoerbare beslissing
= bestuurlijke overheid treedt zelf op tegen de inbreuken op haar publiekrechtelijke rechtsregels
• Kenmerken (voorwaarden):
- Krachtens een wet (wettelijke basis)
- Opgelegd door bestuur
- Ter bestraffing van inbreuk op een rechtsnorm
• Administratieve uitvoerbare beslissing? Ja, het is door de overheid opgelegd, eenzijdig en
een rechtshandeling
• Vaak geldboete of tuchtsanctie (nooit vrijheidsstraf) → strafsanctie is een veel te lang proces
voor zo een kleine zaken, gemeenten moeten ook dingen kunnen afdwingen. De sancties
komen ook niet in je strafregister! Nadeel: non bis in idem is er niet → je kan meerdere
keren gestraft worden.
- Straf =/= sanctie
• ≠ preventieve veiligheidsmaatregel: wil de maatschappij beschermen (je moet eerst een
inbreuk hebben om over een sanctie te spreken) bv. ophokplicht van gevogelte bij
vogelgriep, islamsafari die niet mag doorgaan, …
• Bijzonder: GAS (= gemeentelijke administratieve sanctie) lees Art. 2, 3, 4, 30 en 31 van de
wet betreffende de gemeentelijke administratieve sancties
Art. 2. § 1. De gemeenteraad kan straffen of administratieve sancties bepalen voor de inbreuken op zijn reglementen of
verordeningen, tenzij voor dezelfde inbreuken door of krachtens een wet, een decreet of een ordonnantie, straffen of
administratieve sancties worden bepaald.
Pagina 5
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur rechtenstudent011. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €9,49. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
