Samenvatting borstvoeding
1.Aanlegproblemen
1.2Zuigstoornissen
Zuigen van de baby:
- Korte, snelle zuigbewegingen tot toeschietreflex stimulatie-zuigpatroon
- Vervolgens 1-2 zuigbewegingen/slikken, 1x/seconde (nutritief zuigen)
- Bewegingen tussen oren-slapen zichtbaar
Stoornissen:
- 1ste signaal = tepelpijn!
- Oorzaken achterhalen:
o Grondige anamnese
o Voeding observeren
Aanleggen, verloop voeding, toestand tepel na voeding
- Oorzaken:
o Factoren eigen aan bevalling
o Inbakeren – minimaal huid op huid contact
o Middelengebruik moeder
o Fopspeen – tepelhoedje
o Luie baby
o Slaperige baby
o Afwijkingen aan de mond (bv schisis)
o Tongriempje
o Orale infectie
- Factoren bij baby:
o Luie baby/slaperige baby
Wektechnieken (gedimd licht aan, haal dekens weg, uitkleden, praten, oogcontact, baby
rechtop houden)
Verhoog stimulatie (melkdruppels op lippen, wrijf ruggetje, lichte klopjes rug)
o Zwakke zuigkracht:
Drinkt <5min actief zuig-slikpatroon
Morst melk tijdens drinken
Verslikt zich makkelijk aan borst
Moeite met aanhappen + aan borst blijven
o Afwijkingen aan de mond
Gespleten lip/gehemelte
Te kort tongriempje
Minder goed borst vasthouden, onvoldoende aankomen, onrustig drinken, tepelkloven
Baby kan niet met tong voorbij onderste tandenboog problemen positioneren borst
1.3Borstweigering
Onrust Borstweigeren
Baby <1week oud Baby <1week oud
- Afwijking? - Geboortetrauma
- Verkeerd aanhappen/aanleggen - Verkeerd aanleggen en aanhappen
- Interventies - Medicatie tijdens partus
- Trage toeschietreflex - >2d/ sterke / trage toeschietreflex
Baby >1week oud Baby >1week oud
- Tepelspeen verwarring - Spruw
- Spruw - Tepelspeen verwarring
- Overgevoeligheid voedingsmiddel - Verandering van smaak
Tijdens willekeurige fase Tijdens willekeurige fase
- Verkoudheid - acuut vaak tussen 3-8 maanden
- Oorontsteking - klaar om gespeend te worden
- Tandjes krijgen
- Verminderde melkproductie
- Krachtige toeschietreflex
- Spruw
- Gevoeligheid voeding
- reflux
1
, Tips:
- empathie afwijzing
- geduld! (cave uitdroging)
- verschillende voedingshoudingen
- voeden tijdens slaap (bij 1ste hongersignalen)
- extra aandacht
- extra skin-to-skin (stimuleren zintuigelijke input)
- voeden in beweging
- kolven
Vraagjes van Gitte:
- Wat zijn jullie 3 observatiepunten bij een mama die borstvoeding geeft? aanleg, verloop, conditie tepel
- Wat ga je doen bij een mama die pijn ervaart voor en na voeding: Anamnese: wanneer is de pijn er, hoe ervaart ze die pijn, observatie: hoe ligt
baby aan, conditie baby,
- Meest voorkomend probleem van de pijn? onzorgvuldig aanleggen
- De baby weigert de borst, wat doe je? geduld, spreken we over borst weigeren?, anamnese, observeren
- Je ziet dat baby de borst weigert, wat doe je? massage borst, warmte borst, skinnen, wisselhoudingen, voeden in bewegen, melkproductie op
gang? (kolven)
2.Borst- en tepelproblemen
Pijn mag NIET! Gevoeligheid kan wel.
2.1Verschillende tepelproblemen
- Mechanische pijn
o Pijn bij aanvang voeding aanhappen
o Belang van vorm en aspect van tepel na voeding
Bovenkant tepel aanlegprobleem/tong
Basis tepel lip naar binnen gekruld
Top tepel (horizontale streep) borst niet ver genoeg naar achter/ duwen tong/ tongriempje
Hele tepel sterke zuigkracht en aanlegprobleem
o Tepel afgevlakt, rood, gebarsten, licht van kleur, beschadigd,…
o Oorzaken:
Niet goed aanleggen, inadequaat zuigen
Inadequaat zuigen omv anatomische kenmerken bij moeder of kind
Gebruik van hulpmiddelen
o Aanpak pijn: observatie, aanleg, oorzaak
o Aanpak wondjes: moedermelk, warmte; borstschelpen
- Pijn door infectie
o Schimmelinfectie (candida albicans)
o Bacteriële infectie
o Virale infectie (vaakst)
o Parasitaire infectie
- Pijn door dermatologische conditie
o Exzeem
o Psoriasis
o Andere huidaandoeningen
- Pijn door vaatkramp
o = fenomeen van Raynaud
o Door onvoldoende doorbloeding tepel
o Ernstige pijn
o Tepel wordt wit, soms blauw of rood vooraleer normale kleur terugkomt
o Kan zowel tijdens als tussen voedingen gebeuren
o Vaak voorafgegaan door blootstelling aan koude
o DD: kloven, tepeltrauma, candida albicans (vaak denkt men dat het een schimmelinfectie is maar het is
een vaatkramp)
o Tips:
Warme douche of warme compressen
Ibuprofen als pijnstiller
Massage borstspier bij pijn of na BV
Tepels niet laten drogen aan lucht (koude!)
2