Introductie – kaart en oriëntatievaardigheid
Inleiding: wereldoriëntatie
Vooral thematisch, soms cursorisch
Thematisch aanpak: werken met thema’s en projecten die de werkelijkheid vanuit diverse
bestaansdimensies belichten
Cursorische aanpak: les of thema dat zich zo goed als volledige binnen één bestaansdimensie
bevindt
aangewezen voor inhoud die opbouw met bep. Volgorde vereisen (vb. kaartbegrip)
Wat is ‘mens en ruimte’?
Aspecten van oriëntatie op de ruimte
Ruimtebeleving
- Beïnvloedende factoren vd beleefde ruimte
of je er graag bent, soort activiteit dat er wordt uitgevoerd (vb. ziekenhuis), kleuren, geur…
- Subjectiviteit vd beleefde ruimte
- Persoonlijke ruimte
- bepalen van positie
o t.o.v mezelf
o betreffende elementen onderling
- bepalen van richting
- bepalen van afstand
De ruimte voorstellen
3D naar 2D voorstelling
Een kaart begrijpen en gebruiken
kaart = gesymboliseerde verkleinde weergave, meestal op een plat vlak van een selectie v.
materiele of abstracte kenmerken vd werkelijkheid gerelateerd ah aardoppervlak
1
, MENS EN RUIMTE
Kaartbegrip
Veronderstelt 3 abstracties vd werkelijkheid:
- Perspectiefverandering: horizontale kijkrichting met bewegende positie op de grond wordt
vervangen door verticale, vaste kijkrichting vanuit de lucht
- Schaalreductie
- Legende: de symbolen
Kaartvaardigheid
Aantal technische vaardigheden beheersen:
- Positioneren: een rooster, geografische coördinaten
- Oriënteren: windroos, kompas
- Schaal kunnen gebruiken
- Legende kunnen interpreteren
- Hoogteligging kunnen bepalen
Beginnende geografisch besef
Geografie = studie vd ruimtelijke differentiatie vh aardoppervlak en het menselijk gedrag in de
ruimte
Drie probleem stellende vragen:
- Wat? Waar?
hoe zijn de verschijnselen geordend?
- Waarom daar?
verklaring vd spreiding, beïnvloedende factoren
- Welke rol speelt de mens daarbij?
Mobiliteit
Geografische zienswijze en multiperspectiviteit
De geografische zienswijze – geografische vierslag (voorbeeld p. 12, 14-15)
Fase 1: inventariseren
waarnemen en beschrijven: je leert systematisch naar de wereld om je heen kijken, je gaat dus uit vd
waarnemingen -> wat je waarneemt (vb. bij gesteenten) zal je beschrijven (taal!)
Fase 2: interpreteren
- Verklaren – waarom is dat juist hier?
zoeken naar samenhang tss wat je waarneemt met andere zaken/verschijnselen die je op die
plaats waarneemt
- Generaliseren = herkennen en toepassen
o Waar komt dat nog voor? Hoe ziet het er daar uit?
- Waarderen
formuleren van eigen mening, maar ook zich kunnen verplaatsen in mening van ander.
2
, MENS EN RUIMTE
Bekijken vh onderwerp vanuit eigen standpunt, maar ook standpunt van andere
belanghebbende
o Hoe vind ik dat? Waarom? Wat betekent dat voor mij?
o Hoe vinden anderen dat? Wat betekent dat voor anderen?
Geografische Geografische vierslag Geografische vragen
vaardigheid
Inventariseren 1. Waarnemen en beschrijven - Wat zie je?
- Hoe ziet dat eruit?
- Waar zie je dat
Interpreteren 2. Verklaren - Waarom is dat daar?
- Waarom ziet het er daar zo
uit?
- Wat wordt hierdoor
beïnvloedt?
3. Generaliseren = herkennen - Waar heb je dat nog
en toepassen gezien?
- zie je dat ook wel eens
ergens anders?
- Hoe ziet het er daar uit?
4. Waarderen - Wat betekent dat voor mij?
NIET ‘hoe voel ik mij hierbij’
- Wat betekent dat voor
andere mensen?
- Kan het ook anders?
- Denk ik er ook zo over?
Multiperspectiviteit
Verschijnselen worden zowel door natuurlijke als door menselijke factoren beïnvloedt
Veranderingen ontstaat door natuurlijke Veranderingen ontstaan door de daden van de
processen mens
Vb. ontstaan vulkanen omdat twee platen Vb. steenlawine kan ontstaan omdat mensen het
botsen of uit elkaar drijven bos op de helling hebben gekapt
Onderverdeling:
- Economische factoren
geld verdienen (werk, armoede en rijkdom)
- Culturele factoren
taal, godsdienst, gewoonten en gesch.
- Demografische factoren
bevolkingsaantallen en dichtheid en
samenstelling v bevolking (jong/oud…)
- Politieke factoren
bestuur, wetten en regels
3
, MENS EN RUIMTE
Meervoudig bronnengebruik
- Meest concrete bron: eigen omgeving
o Landschap met dingen die daarin voorkomen of gebeuren
- Minder concreet: beelden op dvd, internet…
- Abstract: kaarten en teksten veel inzicht
Kaart- en oriëntatievaardigheid
De kaart
Wat is een kaart?
= een verkleinde en vereenvoudigde weergave van de wereld of een deel ervan op een plat vlak
Kaarteigenschappen die lln. moeten begrijpen:
Perspectiefverandering: plat vlak Een kaart heeft het aanzicht van bovenaf (2D)
Verkleining (schaal) Op een kaart wordt de werkelijkheid sterk verkleind ->
uitgedrukt in kaartschaal
Vereenvoudiging: generalisatie Generalisatie: werkelijkheid wordt sterk vereenvoudigd ->
en symbolen (legende) symbolen gebruikt -> legende om te begrijpen
Oriëntatie Richting wordt weergegeven met behulp v een noordpijl of
windroos
Coördinaten en gradennet Met behulp v geografische coördinaten (breedte- en
lengteligging) kan men elke plaats op de aardbol of kaart
situeren
Schaal
Expanding horizon: van dichtbij naar veraf
Schaalniveaus:
- Lokaal: straat, wijk, gemeente, stad
- Regionaal: regio, provincie, landsdeel
- Nationaal: land
- Continentaal: meer dan één land, werelddeel
- Mondiaal: meer dan één werelddeel, de wereld
Schaal op de kaart
Schaal = de verhouding tussen de afstand op een kaart en de afstand in werkelijkheid
- Breukschaal
vb. 1:100 = 1cm op de kaart is 100 cm in de werkelijkheid
- Lijnschaal
- Op kleinschalige kaart is de werkelijkheid zeer sterk verkleind (vb. wereldkaart)
4
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur keylaacke. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €2,99. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.