Aardrijskunde samenvatting systeem aarde
Hoofdstuk 1 Paragraaf 1: Planeet Aarde
Hoe wordt de ouderdom van de aarde gemeten?
- De aarde is ongeveer 4.6 miljoen uit. Op een geologische tijdsschaal wordt onderscheid
gemaakt in verschillende geologische periodes (blz 238 atlas).
Hoe is de aarde opgebouwd?
- De aardkern: ijzer (chemische samenstelling) + vaste binnenkern en vloeibare buitenkern
(fysische samenstelling)
- De aardmantel: magnesium en ijzer (chemische samenstelling) + vaste binnen mantel,
daaromheen een vloeibare buitenmantel: asthenosfeer, het buitenste deel van de vloeibare
buitenmantel is vast en vormt met de aardkost de lithosfeer (fysische samenstelling)
De aardkorst: graniet en basalt (chemische samenstelling) vaste steenlaag, delen van de
aardkorst verschuiven door stroming in de buitenmantel: convectiestromen. (fysische
samenstelling)
-
De aardkorst (lithosfeer) bestaat uit losse korstdelen:
- Continentale korsten: deze zijn onregelmatig van dikte (35 - 40 km) en opgebouwd uit de
steensoort graniet.
- Oceanische korst: regelmatiger van dikte (7 – 10 km) en bestaat uit basalt.
- Graniet is lichter dan basalt continentale korst lichter dan oceanische korst. Ook is de
continentale korst vaak ouder dan de oceanische korst.
Begrippen:
- Actualiteitsprincipe: het principe dat ervan uitgaat dat natuurwetten in het verleden en het
heden hetzelfde zijn in de lagen aarde kun je sporen van het verleden vinden.
Onderzoekers gaan er van uit dat de processen die de aarde nu vorm geven ook vroeger zo
hebben gewerkt.
- Geologische tijdsschaal: indeling van de 4.6 miljard jaren omvattende geologische
geschiedenis van de aarde.
- Lithosfeer: de buitenste schil van de aarde, bestaande uit de aardkorst, en het vaste,
buitenste gedeelte van de aardmantel.
, - Graniet: stollingsgesteente met zichtbare kristallen dat ontstaat bij langzame afkoeling van
magma.
- Basalt: stollingsgesteente dat ontstaat door snelle afkoeling van lava bij een
vulkaanuitbarsting.
Hoofdstuk 1 Paragraaf 2; drijvende continenten
Wat is het principe van het actualiteitsbeginsel?
- Processen herhalen zich gedurende de tijd. Een gletsjer die in lange tijd een V-vormig dal
heeft uitgeschuurd tot een U-vormig dal, zal dat vroeger onder gelijke omstandigheden dan
ook gedaan hebben.
Welke bewijzen zijn er voor het bewegen van aardplaten?
- De aardkorst bestaat uit losse platen die ten opzichte van elkaar bewegen, dit is
platentektoniek. Platen bewegen ten opzichte van elkaar door convectiestromen in de
buitenste aardmantel. Magma stroomt in de buitenmantel horizontaal langs de korst en
weer diepte in naar de kern.
- De aanwijzingen voor schuivende continenten: de continenten passen als puzzelstukken in
elkaar + overeenkomst gesteentevorming continenten + geleidelijke vergletsjering + het
paleomagnetisme (de aarde is een magneet)
De begrippen:
- actualiteitsbeginsel: het principe dat ervan uitgaat dat natuurwetten in het verleden en het
heden hetzelfde zijn.
Hoofdstuk 1 Paragraaf 3; bewegingen van platen
Welke drie bewegingen maken de platen?
- Convergerende beweging: twee aardkorst platen bewegen naar elkaar toe en botsen.
1. Continentale tegen continentale korst (beide korsten bestaan uit graniet) er ontstaat
een ontplooiingsgebergte. Er vindt geen subductie plaats. Er ontstaan geen vulkanen, wel
komen er heftige aardbevingen voor.
2. Continentale korst (graniet) tegen oceanische korst (basalt) de oceanische korst is
zwaarder en duikt onder de continentale korst. Door de subductie ontstaan troggen,
gebergten, vulkanen en aardbevingen.
3. Oceanische korst tegen oceanische korst (basalt) de oude korst is zwaarder en duikt
onder de jongere korst. Er ontstaat subductie en daardoor een vulkanische eilandenboog en
aardbevingen.
- Divergerende beweging: twee aardkorst platen bewegen van elkaar af.
1. Oceanische korst: er ontstaan onderzeese gebergtes: een midoceanische rug. Magma
stroomt uit en vormt onderzeese vulkanen. Lichte aardbevingen.
2. Continentale korst: vorming diepe meren en ontstaan breukgebergte met horsten en
slenken. Langs deze breuken kan magma uitstromen, vulkanen. Lichte aardbevingen.
- Transversale beweging: twee aardkorst platen bewegen langs elkaar. Er duikt niets onder,
dus er ontstaan geen vulkanen. Wel vinden er hevige aardbevingen plaats.
Begrippen:
- convectiestromen: stroming van vloeibaar en plastisch gesteente die in de mantel opwelt.
onder de lithosfeer afkoelt, zijdelings wegstroomt en uiteindelijk weer daalt.
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur estelhaverkate. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €3,49. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.