VANLEERBERGHE
OUDERENZORG: VAN FOCUS NAAR TEKORTEN, NAAR FOCUS OP COMPETENTIES
- Vergrijzing stijgende levensverwachting + dalende geboortecijfers
o Steeds meer aandacht op betaalbaarheid zorg
- OUDER WORDEN
o Vroeger (segregatie)
Deficitair denken opeenstapeling tekorten en gebreken
Disengagement theorie uit samenleving onttrekken
Institutionele zorg zorg in instituten
o Nu (integratie)
Ageing in place
Activiteitstheorie
Actief blijven door verlies van bepaalde rollen te compenseren met nieuwe
activiteiten of rollen = engagement
Continuïteitstheorie
Niet zo zeer zoeken naar nieuwe rollen, maar wel patroon en levensstijl uit
vroegere leven voortzetten = activiteiten liggen in verlengde
o Parallel met sector voor personen met beperking?
WAARDIGHEID
Opkomst van het begrip
- Na WO 2 naar aanleiding van mens-onwaardige situaties
o Verdrag Verenigde Naties
- Universele verklaring van de rechten van de mens
o Alle mensen worden vrij en gelijk in waardigheid en rechten geboren
- Grondrechten van de EU
o De menselijke waardigheid is onschendbaar
- Ook in de zorg
o Residentiële ouderenzorg = een echte thuis voor kwetsbare ouderen
Menswaardig en respectvolle zorg
, o Vlaams ouderenbeleidsplan
Waardigheid
- Vaag begrip
- Gebruikt in situaties waar waardigheid geschonden wordt
- Intrede in gezondheidszorg, minder in ouderenzorg
o Hier vaker: moreel goed handelen
Onderzoek rond waardigheid
- Ouderen, familieleden en zorgverleners inzoomen op situaties in voorzieningen
- Weinig op situaties in thuiscontext
- Zowel leven in voorziening als zieke, kwetsbaarheid of verminderd functioneren als bedreiging voor
waardigheid
- Belangrijk gevoel regie te hebben
Betekenis waardigheid in (ouderen)zorg
- Eens weg kunnen gaan.
- Kunnen kiezen wat te doen.
- Kunnen kiezen hoe iets te doen.
- Kunnen kiezen wat en wanneer te eten.
- Kunnen kiezen met wie omgegaan wordt.
- Op zelf gekozen tijdstippen naar het toilet kunnen gaan.
- Weten wat er te gebeuren staat.
- Weten wanneer iemand langskomt.
- Iets nuttigs kunnen doen.
“Ga met anderen om, zoals je wilt dat er met jou wordt omgegaan” klopt dit? NEEN
- Waardigheid = subjectieve waardering
- Waardige zorg = met aandacht en interesse voor de persoon
Dit wordt opgesomd als er gevraagd werd welke situatie de waardigheid in het gedrang zou brengen:
- De aanwezigheid van een negatief ouderdomsbeeld en/of leeftijdsdiscriminatie
- Niet gezien worden en anoniem of niet gekend zijn
- Niet gezien worden als een persoon met een eigen identiteit, een eigen verleden en eigen relaties
- Niet met respect bejegend worden
- Op kinderlijke, betuttelende of onvriendelijke wijze aangesproken worden
- Een gebrek aan betekenisvolle relaties ervaren (als personeelsleden bijvoorbeeld fysiek aanwezig zijn,
maar emotioneel niet betrokken zijn)
- Niet voor zichzelf kunnen zorgen
- Gevoel anderen tot last te zijn of hun leven te belemmeren
- Geen goede verzorging ontvangen of een aangetast uiterlijk hebben
- Lichamelijk afhankelijk zijn en fysiek aftakelen, waarbij vaak het gevoel ontstaat dat men een lichaam
heeft waarin men zich niet meer herkent
- Cognitieve vermogens verliezen of decorumverlies
- Inperking van de persoonlijke vrijheid of het gevoel hebben dat die ingeperkt wordt.
- Aantasting van privacy doordat bijvoorbeeld een kamer gedeeld wordt met een medebewoner.
Mensen die een kamer met anderen delen, kunnen immers een plek missen waar ze alleen kunnen
, zijn. Daarbij moet echter de kanttekening gemaakt worden dat een aantal mensen het juist prettig
vindt om een kamergenoot te hebben. Het voelt bijvoorbeeld veiliger aan, zeker ’s nachts. Het delen
van een kamer hoeft dus niet noodzakelijk het gevoel van waardigheid te belemmeren.
- Aantasting van lichamelijke en psychische integriteit (openbaarheid van vertrouwelijke informatie,
naaktheid, minder zeggenschap over kleding,…)
- Geen verantwoordelijkheid voor anderen kunnen opnemen of waarmaken
- Een gebrek aan betekenisvolle activiteiten of een gevoel van verveling. Er zijn aanwijzingen dat
mensen ondanks kwetsbaarheid, afhankelijkheid en dementie een waardig leven kunnen
leiden door bijvoorbeeld betekenisvolle activiteiten uit te voeren. Een betekenis vinden in het leven
kan bijdragen aan welbevinden en waardigheid.
- De afwezigheid van een huiselijke omgeving
- Geen perspectief dat de gezondheid en het leven nog kunnen verbeteren. Daarbij mag echter niet
vergeten worden dat ouderen, wiens gezondheid uitgedaagd wordt, vaak kunnen terugkijken op een
waardevol leven waarin ze goede dingen bereikt hebben. Die goede dingen hebben nog steeds een
invloed op hun gevoel van eigenwaarde en waardigheid.
ELDERSPEAK
COMMUNICATIE MET OUDEREN
- Aspecten driehoek:
o Levenskwaliteit
o Tevredenheid
o Levensduur
o Beschermend (fysiek en psychisch) effect
- Communicatie met ouderen
o Kwantiteit ontoereikend
o Kwaliteit ontoereikend
Focus op zorg
Elderspeak
WAT IS ELDERSPEAK
Elderspeak =
- a simplified speech register with exaggerated pitch and intonation, simplified grammar, limited
vocabulary and slow rate of delivery.” (Kemper et al., 1998)
- a common intergenerational speech style used by younger persons in communication with older
adults in a variety of community and health care settings. Based on negative stereotypes of older
adults as less competent communicators, younger speakers (in this case nursing home staff) modify
their communication with nursing home residents by simplifying the vocabulary and grammar and by
adding clarifications such as repetitions and altered prosody.” (Williams, 2011)
- commonly heard in communication between young and older adults and frequently occurs in settings
in which health care is provided to older adults. […] This style of speech may be indistinguishable from
baby talk and features a slower rate of speech, exaggerated intonation, elevated pitch and volume,
greater repetitions, and simpler vocabulary and grammar than normal adult speech.” (Williams et al.,
2004)
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur femkedebleye1. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €4,49. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.