GGZ: Gesprekstechnieken, groepsprocessen en agressieve patiënten
1. Het EVA model
1.1 Inleiding
Communicatie met patiënten = relatie-gerichte begeleiding
- Ervaringen
- Wat zijn belangrijke aandachtspunten voor een professioneel gesprek
- Wat ken de oorzaak zijn dat een gesprek goed/minder goed verloopt?
- Wat verstaan jullie onder krachtig werken?
Waarom is een goede/professionele relatie belangrijk?
- Alleen op deze manier kan je krachtgericht werken.
- Cliënten/patiënten zo snel mogelijk terug in hun eigen kracht zetten.
- Een stabiele relatie is hierbij zeer belangrijk, er moet veiligheid en vertrouwen zijn. Dit
versnelt het proces van zelfregie en vergroot het oplossend vermogen.
Een cliënt/patiënt heeft baat bij een begeleider (IB) die:
- Goede adviezen geeft als de tijd rijp is
- Helpt om inzicht te krijgen in de problemen en om deze te begrijpen = ziekte-inzicht
- Empathisch is en begrip heeft
- ‘Tijd’ heeft
- Ondersteunend en troostend is
Cliëntenkenmerken:
- Hij is in staat om naar zich zelf te kijken
- Hoe kijkt hij naar zijn aandeel in de situatie?
- Hij heeft zich op eigen mogelijkheden
- Hij gelooft in eigen kwaliteiten
- Hij is gemotiveerd?
- Hij kan en wil autonoom kan/wil zijn
Dit kan een proces zijn waar patiënt/cliënt moet in groeien
,1.2 E.V.A
1.2.1 Inleiding
De schrijvers van het model zijn De Bruin en Vulker
Het model is niet zo zeer curatief, maar wil wel een veranderingsproces teweegbrengen
Het is spiraalvormig
o Het kan dat er een stap moet terug worden gezet naar de vorige fase
o Vb. van de verdiepingsfase even terug naar de exploratie fase omdat er nieuwe
elementen zijn opgedoken en deze verder moeten geëxploreerd worden
De visie
o Uniek: elke mens is uniek en heeft zijn eigen authenticiteit en beleefd zijn wereld op
zijn manier
o Belevingswereld-/ objectieve werkelijkheid: De belevingswereld is belangrijker dan
de objectieve wereld voor de mens. Iedereen handelt naar hoe hij dingen ervaart.
o Behoeften: gedrag is gericht als de bevrediging van de behoeftes
1.2.2 Exploratiefase
1.2.2.1 Inleiding
We gaan exploreren door actief te luisteren, vragen te stellen,… om zo een totaalbeeld te verkrijgen.
Het is de bedoeling in deze fase dat de patiënt zelf zicht krijgt op zijn problemen en dus een
zelfonderzoek onder begeleiding doet.
Het is onze taak om ons nog niet blind te staren op 1 probleem maar een totaal beeld te krijgen van
de patiënt. Dit door te exploreren door samenvatten, ordenen en terugkoppelen.
Er zijn 2 soorten vaardigheden die een zorgverlener kan gebruiken:
- Ordenen van het gesprek:
o Openen van het gesprek en het begincontact
o Terugkoppelen naar begindoelen
o Situatie verduidelijken
o Hardop denken
o Afsluiten van het gesprek
- Inhoud gebonden vaardigheden:
o Relatie bevorderen
Tonen van empathie, warmte, respect, …
Gesprek structureren door verduidelijken van doel, de duur en de grenzen
van de mogelijkheden van de hulpverlening
Uit de weg ruimen van misverstanden
Door te handelen en te denken uit het referentiekader van de cliënt
o Relatie schaden
Persoonlijke ruimten niet respecteren
De cliënt uitdaagt voor discussie
De cliënt veelvuldig prijst
Beloften doen en die niet nakomen
Meedoet met kritiek die de cliënt heeft over collega’s
Ongevraagd ingaat op aspecten van het leven van de cliënt die gevoelig
liggen
1.2.2.2 Concretiseren
Hier gaan we het gedrag van de patiënt in kaart brengen. Het is makkelijker voor de cliënt om zijn
beleving te koppelen aan gevoelens/gedachten die hij op dat moment voelde. Zo maakt het de
beschrijving concreter en levendiger.
2
, Wij kunnen de cliënt daar bij helpen door naar de oorzaak te vragen waarom ze zich zo voelen
‘slecht’. Dit is zeer subjectief.
- We kunnen het bespreekbaar maken
o Open vragen te stellen
o Herhalen
- Eventueel de situatie verduidelijken
1.2.2.3 Luisteren
Gericht en niet gericht luisteren
o Gericht luisteren
Hulpverlener zeeft bepaalde belangrijke aspecten uit het verhaal en legt een
aantal accenten op zaken die hij belangrijk vindt.
o Niet gericht luisteren
Hulpverlener zal weinig invloed uitoefenen op het verhaal, hij reageert
vooral met aandacht te geven, te knikken,…
Actief en passief luisteren
o Actief
Vragen stellen tijdens het gesprek. Vb. bij een intake gesprek
o Passief
Meer luisteren. Vb. bij een ventilerend gesprek
Wanneer gericht of niet gericht luisteren?
1.2.2.4 Aandacht gevend gedrag
Non-verbaal gedrag
o Oogcontact
Te veel: Kan bij cliënt angst en onzekerheid ontwikkelen
Te weinig: Kan bij cliënt leiden tot een gevoel dat hij denkt dat jij niet
betrokken voelt.
o Houding
Open spontane ontspannen houding geeft de indruk dat je aandacht geeft
o Persoonlijke ruimte respecteren van de patiënt
o Confrontatie en discrepantie (tegenstijdigheid) met verbaal gedrag benoemen
Verbaal gedrag
o Cliënt stimuleren in zijn uitdrukking
o Let op parataal
Het gebruik van tussenwerpsels zoals ‘ja, ja’, ‘hm, hm’.
Erg stimulerend voor de cliënt en het zorgt er voor dat de cliënt verder gaat
met zijn verhaal zonder dat wij er al te veel inbreng in moeten geven.
Hierdoor licht de verantwoordelijkheid bij hem zelf om te praten.
o Neutraal
o Confrontatie en discrepantie (tegenstrijdigheid) met non-verbaal gedrag benoemen
1.2.2.5 Stiltes
Stiltes kunnen verschillende functies hebben:
- Voor sommige hulpverleners voelt dit aan als falen en onderbreken hun stiltes zo snel
mogelijk
- Vaak zijn stiltes zeer functioneel omdat de cliënt kan nadenken over hoe hij zich nu echt
voelt en een doordacht antwoord kan geven. Hij gaat ook nadenken over de inhoud en
emoties.
- Soms worden er stiltes gehanteerd omdat er dan soms de afweermechanismen van de
patiënt zichtbaar wordt.
3
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur janamartens. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €4,09. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
