Samenvatting: Internationale bedrijfsomgeving
Hoofdstuk 1: Inleiding in internationaal ondernemen
1 Internationaal ondernemen
• Internationaal ondernemen : ontwikkeling van internationale economische
activiteiten en/of handelingen om zaken te doen met het buitenland via handel, het
sluiten van internationale samenwerkingsverbanden, uitbesteding van activiteiten,
…voor het realiseren van o.a. loonkostvoordelen, schaalvoordelen, kennisverwerving
e.a. synergiën.
• Globalisering: ver doorgedreven internationalisering met wereldwijde spreiding van
arbeid, kapitaal, kennis binnen ‘global value chains’ waardoor landsgrenzen steeds
meer vervagen.
Het tijdperk van globalisering
2 Het tijdperk van globalisering
Voordelen Nadelen
globalisering globalisering
© 2015 Noordhoff Uitgevers bv
Bruto
Nationaal
Product
Voordelen globalisering:
www.internationaalondernemen.noordhoff.nl 14
1. draagt bij aan hogere economische groei en welvaart
2. Deelt technologische kennis (Search en development)
3. Leidt tot wijd verspreide culturele integratie
4. Meer concurrentie → lagere prijzen (goed voor consument)
Nadelen:
1. Grotere kans op ondermijning van lonen in ontwikkelde landen
2. Toename uitbuiting arbeiders & grondstoffen in minder ontwikkelde landen (sociale
dumping)
3. Geeft multinationals veel macht
4. Milieuvervuiling door transport
BNP: Som van alles wat er in een land wordt geproduceerd + inkomens uit buitenland.
3 Voornaamste externe reden/drijvende factoren van toenemende
globalisering
• Liberalisering van de markten o.i.v. WTO,… grenzen vervagen. (bv. verminderen
handelsbelemmeringen, openstellen markten (bv. antivezelakkoord in textielsector))
• Toenemende competitieve druk wereldwijd (concurrentie → schaalvoordelen)
• Nieuwe internationale communicatiemiddelen (internet → 24/24 in contact blijven
met partners, klanten, leveranciers wereldwijd)
• Verbeterd en sneller international transport (+ goedkoper) → makkelijker om
producten over te brengen (nadelen: milieu)
• Meer gelijkende markten en homogene vraag (bv. iedereen wil een iPhone, zelfde
muziek luisteren, …)
o → stijgend BNP in opkomende groeilanden
1
, 4 BRICS-landen
• Meer dan de helft van de groei van het BNP wereldwijd komt van de opkomende
groeilanden zoals de zogenoemde BRICS, of N11-landen
• BRICS:
o Brazilië
o Rusland
o India
o China
o Zuid-Afrika
5 N11-landen (landen niet vanbuiten kennen)
Globalisering vereist
• Kleine landen toenemende
zijn veel meer geneigd om internationaal actief te zijn → scoren hoog!
• Grote
aandacht voor duurzaam
landen hebben minder nood aan een grotere markt, aangezien ze zelf een
grote afzetmarkt hebben in eigen land
internationaal ondernemen !
6 Globalisering vereist toenemende aandacht voor duurzaam
internationaal ondernemen!
Planet
People Profit
Duurzaam
ondernemen
Duurzaam ondernemen
• Bedrijven moeten goede balans vinden tussen 3 P’s voor alle betrokken stakeholders
(Fig. 1.2 p.16)
www.internationaalondernemen.noordhoff.nl 25
o People : menselijke kant van het ondernemen: lonen, arbeidsrechten en –
omstandigheden, scholing, diversiteit,…
o Planet : efficiënt, zuinig en bewust omgaan met grondstoffen en energie en
met milieu en natuur
o Profit : winst maken voor de continuering van de onderneming, nieuwe
investeringen, dividenduitkeringen, sponsoring, goede doelenbeleid, ethische
waarden,…
Corporate Social Responsibility (CSR)
2
, 7 Waarom gaan bedrijven proberen internationale handel te
drijven/internationaal actief te zijn?
Import
Internationale
handel van
goederen en
diensten
Internationaal
Export
ondernemen:
© 2015 Noordhoff Uitgevers bv
Buitenlandse
directe
investeringen
• BDI = buitenlandse directe investeringen (ook engelse versie: FDI: foreign direct
investments)
•www.internationaalondernemen.noordhoff.nl
Klassieke theorieën kijken vooral naar macro-economische
28 condities : arbeid,
kapitaal, werkgelegenheid, BNP,…
Vervolgens :
• Schaalvoordelen e.a. synergiën
• Productdifferentiatie via kwaliteit, service,...
• Technologische ontwikkeling, kennisdeling,…
• Markt- / vraagcondities vb. België : kleine, open economie
Samengevat in boek door PORTER :
• Factorcondities op de thuismarkt : arbeid, kapitaal, infrastructuur, technologie,…
• Vraagcondities : koopkracht, buitenlandse concurrenten,…
• Mate en aard van binnenlandse concurrentie en markt
• Aanwezigheid van voldoende toeleverende bedrijvigheid
Import
• Import: het kopen van buitenlandse producten en/of diensten
• Oogpunt→ goedkoper in het buitenland door:
o Lage arbeidskosten
o Aanwezigheid van grondstoffen
• Ontbreken van het product/dienst op de thuismarkt
Export
Flemish investment and trade: Export voor kleine Vlaamse bedrijven ondersteunen (website,
informatiedagen, …)
• Export: het uitvoeren van buitenlandse producten/diensten
• Motieven:
o Nieuwe techniek en nieuwe producten
o Kleine binnenlandse markt
o Continuïteit
o Concurrerende kostprijs
o Overcapaciteit
Belangrijk om te onthouden:
1) Nederland (en BE) grootste deel export gaat naar buurlanden (EU)
2) Invoer is voornamelijk vanuit buurlanden (EU) → er is wel verschuiving in.
3
, 1) Conclusies export België
• Landen als India, China, Afrika en Brazilië zullen waarschijnlijk de grootste groei
kennen van zowel hun import als export.
• De sterkste groeiende exportmarkten voor onze landen zijn India en China maar ook
Buitenlandse
Afrika.
investeringen:
• Verwacht wordt dat de export van NL naar EU landen zal dalen van 70 % vandaag
naar 56 % van de totale export in 2030!
8 Buitenlandse investeringen
buitenlandse
directe
Opstarten of
investeringen
overnemen van een
(BDI)
bedrijf in het
© 2015 Noordhoff Uitgevers bv
buitenland
9 Motieven voor internationalisering
(Kunnen analyseren bij een voorbeeld, niet kunnen opsommen):
• Proactieve motieven komen voort uit beleid
www.internationaalondernemen.noordhoff.nl 45
o Wil management: baas wil in buitenland investeren
o Integratie van bedrijfskolom: in bepaalde gevallen is het interessant om
leverancier van grondstoffen over te kopen (waar grondstoffen aanwezig zijn)
• Reactieve motieven zijn een reactie op invloeden van buitenaf
Landen die het meest investeren in het buitenland (opsomming))
Opvallend VS staat hier niet tussen → stond vroeger vaak op NR 1 → reden: heel wat
bedrijven in buitenland verkocht en winsten gerepatrieerd (uit het buitenland)
4