Dit is een samenvatting voor het vak ontwikkelingspsychologie in het tweede bachelorjaar aan de vub. Het is gebaseerd op de colleges en het digitaal cursusmateriaal van het vak gegeven door professor Van Den Broeck. Het is een duidelijke en volledige samenvatting om te kunnen slagen voor het vak.
• Imitatie (nabootsing):
o Imitatie bij pasgeborenen van gelaatsuitdrukkingen (Meltzoff et al.)
¨ 12-21 dagen na de geboorte vertonen baby’s al imitatiegedrag van
gelaatsuitdrukkingen.
¨ Universeel fenomeen
¨ MAAR er zijn ook enkele nulstudies bij
Þ Geen volledig zekere kwestie
¨ De beweging zien is noodzakelijk om imitatie te vertonen (bv. tong uitsteken)
¨ Kan nog voorkomen 24 uur na de beweging
¨ 2-3 maanden oud (kindje is ouder) => dan is het moeilijker waar te nemen
(meer geïnteresseerd in andere dingen volgens Meltzoff)
o Automatische respons die in de tijd verdwijnt (reflex) <-> flexibele, willekeurige
vaardigheid
à Hoe imitatie interpreteren?
¨ Sterk controversieel
¨ Een jaar geleden: nieuwe meta-analyse
Þ Conclusie dat het in eerste instantie op die vroege babyleeftijd toch
gaat om een reflexmatig gebeuren
Þ Gaat in tegen wat Meltzoff zei
¨ Sociaal-communicatieve functie: baby’s imiteren om de interactie met
anderen te laten doorgaan.
• Motorische ontwikkeling:
o De evolutie van de motorische ontwikkeling breidt de mogelijkheden van het kind
geweldig uit
o Evolueert van ritmische stereotype bewegingen zonder specifiek doel
à Naar georganiseerde willekeurige bewegingen
¨ Evolueert van eerst ontwikkeling in de grove motoriek: zich in de omgeving
bewegen
¨ Ook ontwikkeling in de fijne motoriek: manuele vaardigheden (vooral in de
handen)
o Sociale relaties worden hier ook door beïnvloed.
à Ouders/opvoeders gaan grenzen moeten stellen aan het kind (kind mag niet alles
vastpakken)
o Kind kan dit ook gebruiken als vorm van communicatie (bv. wijzen)
• Trends in de motorische ontwikkeling:
1. Cephalocaudaal:
¨ “Hoofd naar staart” (letterlijk)
¨ Hoofd zal eerder ontwikkelen voor de armen en romp, en dan pas benen
2. Proximodistaal:
¨ Van centrum van lichaam naar buiten
¨ Eerst controle van het hoofd en de romp, daarna de armen en benen,
daarna de handen en voeten, vingers en tenen.
, o Er is een grote variatie tussen kinderen
Þ Volgorde in de motorische ontwikkeling is niet altijd volledig vaststaand.
o Er zijn heel wat kinderen die bv. kruipen overslaan, gaan niet kruipen
Þ Hebben geen ontwikkelingsachterstand/problemen.
• Motorische vaardigheden als een dynamisch systeem:
o Toenemende complexe actiesystemen
¨ Het verwerven van steeds complexere systemen die in actie moeten treden.
¨ Verschillende deelacties dienen gecoördineerd te worden en aangepast te
worden aan de omgeving
o Continu interactie met de omgeving
Þ Motoriek wordt steeds beter en beter afgestemd op die omgeving
o Die motorische ontwikkeling kan nooit volledig erfelijk bepaald zijn
o 4 factoren in elke nieuwe vaardigheid
1. Ontwikkeling centraal zenuwstelsel
2. Bewegingsmogelijkheden
3. Doel van het kind
4. Steun door de omgeving (fysieke omgeving!!!)
o Culturele variatie
¨ Niet in alle culturen op dezelfde manier hierop inspelen
• Ontwikkeling van de fijne motoriek:
o Vuistjes (geboorte -1ste weken)
o Prereaching:
¨ Pogingen om een object te pakken te krijgen, maar niet accuraat en geen
gecoördineerd grijpen (tot 2 maanden)
o Gericht reiken (vanaf 3 maanden), matuur reiken (5-6 maanden)
à 5-6 maanden: zelfs al reiken naar een object in het donker (eerst is het object
belicht geweest en dan doe je het licht uit) => Ze doen dit op grond van de
proprioceptieve informatie
o Grijpen:
¨ Met de handpalm (4 maanden), duimoppositie (7 maanden), evolueert naar
pincetgreep (9 maanden) (eerst met de zijkant van de wijsvinger, daarna met
de vingertop)
o Coördinatie tussen beide handen:
¨ Functionele asymmetrie: complementaire handelingen (5-6 maanden)
¨ Bv. met de ene hand iets vastnemen en met de andere hand fijner gaan
expoleren/verkennen
o Tussen 8 en 11 maanden: er komt aandacht vrij van de motorische bewegingen want
die worden meer en meer vanzelfsprekend. Om zich dan toch te kunnen gaan
aanpassen aan voorafgaande en daaropvolgende gebeurtenissen.
à Anticiperen
à Bv. aanloop nemen voor ze een bal wegstootten.
, • Ontwikkeling van perceptie:
o Relatie tussen motorische actie en perceptie
¨ Tussen wat je motorisch kan en wat je allemaal kan waarnemen (en
omgekeerd)
o Interactie van aangeboren disposities, ervaringen en hersenontwikkeling
o Voorwaarden voor emotionele en sociale ontwikkeling en taalontwikkeling
o Onderzoek via non-verbale responsen, operante conditionering, habituatie en
psychofysiologische metingen
• Tastzin:
o Baby’s zijn gevoelig voor aanraking:
¨ Reflexen
¨ Belangrijk voor interactie met de ouders (moeders herkennen hun baby door
tast)
¨ Strelen induceert responsief gedrag
o Baby’s zijn pijngevoelig (circumcisie = de besnijdenis)
o Via tast wordt de omgeving verkend
¨ Rond 6 maand piek van exploreren via de mond
• Smaak en geur:
o Zoet, zuur en bitter worden door pasgeborenen gediscrimineerd (kunnen
onderscheid maken)
à Verschillende gelaatsuitdrukkingen
o Voorkeur voor zoet (moedermelk is lichtjes zoet); smaak voorkeur kan geleerd
worden (bv. soyamelk bij baby’s die allergisch zijn voor koemelk
=> leerproces)
o Ook geurvoorkeur (ook hierbij leerprocessen):
¨ Banaan: ontspannen
¨ Rotte eieren: fronsen
o Bij vele dieren is geur belangrijk voor wederzijdse erkenning van moeder en kind
¨ Baby’s worden aangetrokken door de geur van hun moeder en moedermelk
¨ Omgekeerd ook herkenning van haar baby door de moeder
• Evenwicht:
o Gebaseerd op informatie van 3 types van sensorische stimulatie:
1. Vestibulair systeem
¨ Zit in het binnenoor è slakkenhuis è semicirculaire kanaaltjes
2. Proprioceptief
¨ De sensaties die je hebt in je huid, in je gewrichten, in je spieren
3. Optische flow
¨ Heeft te maken met het visuele aspect
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur ranikemps. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €5,99. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
