Hoofdstuk 1: Agenda 2030 voor duurzame ontwikkeling
1. Duurzame ontwikkeling
1.1 Inleiding
Sinds industriële revolutie, staat alles in het teken van ongebreidelde ontwikkeling en economische groei
( productie & consumptie van materiële goederen => centraal)
Negatieve gevolgen: algemene welvaart is toegenomen, maar ongelijkheid niet verdwenen
Groei & ontwikkeling hebben grote impact op planeet => limiet van haar draagkracht bereikt & overschrijdt
Brudtland-rapport
definitie uit 1987 gaat als volgt:
“Duurzame ontwikkeling is ontwikkeling die aansluit op de behoeften van het heden zonder het vermogen van
toekomstige generaties om in hun eigen behoeften te voorzien in gevaar te brengen”
Wat is duurzame ontwikkeling?
=omvat 3 aspecten: sociale ontwikkeling (people), economische ontwikkeling (profit), milieubescherming (planet) (2
veronderstellingen: grondstoffen en natuurlijke hulpbronnen van de aarde zijn beperkt en de economie moet in
functie van de mens en aarde staan = mag geen doel opzich zijn)
Earth overshoot day = dit is de dag van een bepaald jaar wanneer van 1 januari geteld de mensheid wereldwijd net
zoveel van de aardse grondstoffen heeft opgebruikt als wat de aarde in één jaar tijd terug kan opbrengen en
geproduceerde afvalstoffen kan verwerken ( corona zorgde dit jaar voor een positieve stijging)
Met de agenda 2030 voor duurzame ontwikkeling, die 17 doelstellingen en 169 subdoelstellingen vooropstelt,
beschikken we voor het eerste over een breed en wereldwijd actieplan die zowel economische- als sociale- als
ecologische uitdagingen samenbrengt
SDG staan niet op zichzelf maar zijn onderling verbonden met elkaar
Samenwerking nodig met landen in ontwikkeling, ontwikkelde landen, overheden, private sector, ngo, vakbonden,
academische instellingen en burgers
Belang van SDG’s niet te onderschatten
1.2 Sustainable development goals (SDG)
Onderverdeeld in 5 groepen:
- Mensen
- Planeet
- Welvaart (vervangen door winst, profit)
- Vrede
- Partnerschap
! we schakelen over van 3P’s(oude concept) naar 5P’s(nieuwe visie)
,Alle SDG’s moeten zowel internationale, nationale als regionale vertaling krijgen
(= maatregelen om te transformeren moeten op alle beleidsniveaus genomen worden)
Heel specifiek => SDG’s opgenomen worden in Europese, Belgische en Vlaamse wetgeving
Vizier 2030 = inhoudelijke vertalingen (SDG’s vertalen naar eigen doelstellingen en beleid
17 doelstellingen:
- 1: geen armoede: beëindig armoede overal en in al haar vormen ( 700m mensen moeten rondkomen met minder
dan 1,9$ per dag (= extreme armoede)) impact COVID-19!
- 2: geen honger: beëindig honger en bereik voedselzekerheid en verbeterde voeding + promoot landbouw
(malnutritie = is oorzaak van de helft van sterfgevallen bij kinderen onder de 5 jaar, 3,1 miljoen kinderen per jaar)
- 3: goede gezondheid en welzijn: verzeker goede gezondheid en promoot welvaart voor alle leeftijden opgedeeld
in 4 pijlers:
Moeder en kind Dagelijks sterven 800 moeders door complicaties die vermeden konden worden (99% van
moedersterfte in ontwikkelingslanden)
Epidemieën Ontwikkelingslanden leidden onder epidemieën (weinig kennis over de ziekte en het
ontbreken van toegang voor juiste medicatie)
Verkeersveilighei = België is slechte van heel Europa (dagelijks sterven er in Europa 85 mensen ih verkeer,
d daarom tegen 2030 verkeersdoden met de helft verminderen
gezondheidszorg Gezondheidszorg moet universeel gedekt zijn, medicatie voor iedereen betaalbaar en
verkrijgbaar (150 miljoen mensen zouden moeite hebben met gezondheidszorg te betalen)
- 4: kwaliteitsvol onderwijs: gelijke toegang tot kwaliteitsvol onderwijs en bevorder levenslang leren voor iedereen
(260 miljoen kinderen nog nooit naar school geweest)
- 5: gendergelijkheid: bereik gendergelijkheid en empowerment voor alle vrouwen/meisjes (België stijgt in 2019
vijf plaatsen, maar doet niet beter dan in 2010 (andere landen doen gewoon slechter)
- 6: schoon water en sanitair: verzeker toegang tot duurzaam beheer van water en sanitair voor iedereen (elk jaar
sterven 3 miljoen mensen door slechte waterkwaliteit en gebrekkige toegang tot drinkwater =>meerderheid
slachtoffers is <5 jaar
- 7: betaalbare en duurzame energie: verzeker toegang tot betaalbare, betrouwbare, duurzame en moderne
energie voor iedereen (energie draagt het meeste bij aan de klimaatverandering, aangezien het verantwoordelijk
is voor ongeveer 60% van de wereldwijde uitstoot van broeikasgassen)
- 8: waardig werk en economische groei: bevorder aanhoudende, inclusieve en duurzame economische groei,
volledige en productieve tewerkstelling en waardig werk voor iedereen (wereldwijd werken 168 miljoen
kinderen)
- 9: industrie, innovatie en infrastructuur (bouw veerkrachtige infrastructuur, bevorder inclusieve en duurzame
industriestraling en stimuleer innovatie) milieuproblemen en economische groei
- 10: ongelijkheid verminderen: dring ongelijkheid in en tussen landen weg ( rijkdom van de rijkste 1% is groter dan
die van de overige 99%)
- 11: duurzame steden en gemeenschappen:
Maak steden en menselijke nederzettingen inclusief, veilig, veerkrachtig en duurzaam
2-3 miljard mensen Leven in steden
1990 10 miljoen of meer inwoners
In 2020 Al 37 miljoen
Tegen 2050 68 % stedelijke groei
Duurzame ontwikkeling bereiken? Sloppenwijken opknappen en ruimtelijke planning verbeteren
, Volgens voormalig Vice-Secretaris-Generaal van de VN, Jan Eliasson, zal de strijd voor duurzame ontwikkeling
in de steden gewonnen of verloren worden
- 12: Verantwoorde consumptie en productie: verzeker duurzame consumptie- en productiepatronen (we
verspillen vandaag 30% van wereldwijde voedselproductie, ieder jaar verbruiken we 250 3 km water om
levensmiddelen te produceren die verloren gaan of verspild worden)
- 13: klimaatactie: neem dringend actie om klimaatverandering en haar impact te bestrijden, de uitstoot van
broeikasgassen versnellen de klimaatverandering(veranderende weerpatronen, stijgende zeespiegel, om
frequentere extreme weersverschijnselen)
- 14: leven in het water: behoud en maak duurzaam gebruik van oceanen, zeeën en maritieme hulpbronnen
- 15: leven op het land: bescherm, herstel en bevorder het duurzaam gebruik van ecosystemen, beheer bossen
duurzaam, bestrijd woestijnvorming en landdegradatie en draai het terug en roep het verlies aan biodiversiteit
een halt toe ( we verliezen elk jaar meer dan 13 miljoen hectare bos)
- 16: vrede, justitie en sterke publieke diensten (bevorder vreedzame en inclusieve samenlevingen met het ook op
duurzame ontwikkeling, verzeker toegang tot justitie voor iedereen en creëer op alle niveaus doeltreffende,
verantwoordelijke en open instellingen) internationale wapenhandel naar schatting meer dan 1.200 miljard dollar
per jaar
- 17: partnerschap om doelstellingen te bereiken: versterk de implementatiemiddelen en revitaliseer het
wereldwijd partnerschap voor duurzame ontwikkeling
!! nood aan internationale samenwerking
2. Globaal landgebruik en ecosystemen
Bodem = motor van de planeet, jammer genoeg is de oppervlakte ervan eindig en kan je elke m2 maar 1 keer
gebruiken
Alles inzetten op CO² reductie, isolatie, zonnepanelen… zal dus niets veranderen aan ons bodemgebruik
Overbevolking van onze planeet
Een gezonde planeet waar de impact van de mens de draagkracht van de planeet niet overstijgt, zou tussen de 2 – 4
miljard inwoners tellen (vandaag naderen we de 8 miljard)
Rond 2100 mogelijk meer dan 11 miljard (vergeet niet: al die mensen hebben nood aan transport, voedsel,
huisvesting,… )
75 % van het landoppervlakte is door de mens getransformeerd
