Dit document bevat een volledige samenvatting van het vak sociale grondrechten verkennen + aanvulling notities uit de les.
Deze samenvatting bevat ook een overzicht van alle organisaties die tijdens de les aan bod kwamen, dit wordt ook bevraagd op het examen.
Actieve rol voor de overheid:
o Collectieve voorzieningen
o Sociale instrumenten, bv. studietoelage (onderwijs), pro deo advocaat (juridische
bijstand
Sociale grondrechten zijn niet rechtstreeks afdwingbaar
o Tenzij geconcretiseerd (in bepaalde instrumenten, bv. leefloonwet: geweigerd? Je kan
naar rechtbank stappen om af te dwingen als je voldoet aan de voorwaarden)
o Wel standstillverplichting:
Geen nieuwe wetgeving die bescherming aanzienlijk vermindert zonder reden
van algemeen belang, afgetoetst door:
Raad van State:
o Controleert ontwerp
o Toetst principe af
o ADVIES, niet bindend
Grondwettelijk Hof
o Organisaties/burgers
o Waakhond
o Vernietigen wetten
Alvorens advocaat kan optreden moet je forfetaire bijdrage (remgeld) betalen aan pro-deo
advocaat
o 20 EUR instapgeld
o 30 EUR opstartprocedure
Grondwettelijk Hof: betaling remgeld is schending van art. 23 Grondwet (schending aan recht
op een eerlijk proces)
1
,Eerste generatie versus tweede generatie grondrechten
EERSTE GENERATIE TWEEDE GENERATIE (1994)
Burgerlijke en politieke grondrechten Sociale grondrechten
Doel: vrij zijn Doel: menswaardig bestaan
Ouder Jonger
Rechtstreeks afdwingbaar In principe niet rechtstreeks afdwingbaar
- Vrijheid van onderwijs
- Vrijheid van religie
- Recht op vrije meningsuiting (soms beperkingen)
- Recht op privacy
Politieke grondrechten:
- Mogen stemmen
- Verkiesbaar stellen
- Vrijheid van oprichten van verenigingen/organisaties + vergaderingen
Wat wij evident vinden, is niet overal in de wereld. Bv. Polen, Hongarije, Rusland…
Internationale mensenrechtenverdragen
Les WOII: nationale grondwetten niet voldoende om mensen vrij en menswaardig te laten
leven
Mondiaal: UVRM (VN, 1948)
o Geen directe werking
o Wel grote inspiratiebron:
Internationaal Verdrag inzake burgerrechten en politieke rechten (1966)
Internationaal Verdrag inzake economische, sociale en culturele rechten
(1966)
Vluchtelingenverdrag (1951)
Antiracismeverdrag (1965)
Vrouwenrechtenverdrag (1989)
Verdrag inzake rechten van personen met een handicap (2006)
Europa: EVRM (1950)
o Handvest van de grondrechten van de Europese Unie (2000)
2
, Situering binnen armoedebeleid
VLAAMS
Vlaamse overheid heeft het waarborgen van sociale grondrechten opgenomen als kerndoel
van haar armoedebeleid
Decreet van 31/03/2003 betreffende armoedebestrijding (= armoededecreet)
Art. 3 ‘Vlaams armoedebeleid moet voorwaarden creëren om de toegang tot de sociale
grondrechten te waarborgen’
Uitgangspunt: recht op menswaardig leven
LOKAAL
Sociale grondrechten vormen vaak het kader van lokale armoedebeleidsplannen
STEUNPUNT
Steunpunt tot bestrijding van armoede, bestaansonzekerheid en sociale uitsluiting wil sociale
grondrechten uitbreiden met:
o Energie
o Water
o Sanitaire voorzieningen
o Mobiliteit
Veel vergaderingen: zitten samen met bevolking, experten en politici
Tweejaarlijks rapport
Vraag <Heeft een beperkte toegang tot mobiliteit invloed op uitoefenen van andere sociale
grondrechten?> Ja, ’s nachts werken, geen vervoer, sociaal culturele ontplooiing, afschaffing
bushalte (isolering)
Sociale instrumenten en collectieve voorzieningen
Rol overheid bij realiseren sociale grondrechten
o Uitbouw van collectieve voorzieningen
o Ontwikkelen van sociale instrumenten
Sociaal instrument (synoniem = sociaal voordeel) kan diverse vormen aannemen:
o Uitkering
o Premie
o Korting
o Fiscaal voordeel
Opvallend bij de sociale instrumenten:
o Uitgebreid en complex
o Versnipperd: verschillende bevoegdheidsniveau’s (federaal, Vlaams, provinciaal,
gemeentelijk)
o Elk sociaal instrument kan je linken aan een sociaal grondrecht (of levensdomein)
o Zie lexicon voor uitgebreid overzicht
Gevolgen van versnippering en complexiteit:
- Verhoogd risico op onderbenutting (of onderbescherming)
- Voor bepaalde groepen van mensen zijn gevolgen hiervan groter (= extra kwetsbaar)
3
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur 31165. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €6,48. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.