Samenvatting Chemie overal vwo 6 H14 Chemie van het leven
16 vues 0 fois vendu
Cours
Scheikunde
Type
VWO / Gymnasium
Book
Chemie overal 6v
Chemie overal vwo 6 H14 Chemie van het leven samenvatting
De begrippen zijn dikgedrukt en de belangrijkste dingen op een rijtje gezet.
Dit is een samenvattingen gemaakt door mij en het kan zijn dat jij op een andere manier samenvat dus let daar op met het gebruik van de samenvatting :)
Ik ...
14.2 koolhydraten
Koolhydraten zijn koolstofverbindingen met 5 of meer C-atomen en minstens drie OH-
groepen per molecuul. De algemene formule is CnH2mOm. Koolhydraten worden ook wel
sachariden of suikers genoemd. Ze ontstaan bij het proces fotosynthese (koolstofdioxide +
water + licht zuurstof + koolhydraten).
Monosachariden
Monosachariden zijn suikers die meestal in een ringstructuur voorkomen en bestaan uit een
ringvormige eenheid van 5 of 6 c-atomen.
Glucose (C6H12O6, ook wel druivensuiker genoemd) is een monosacharide.
Hexose (6 C-atomen), pentose (5 C-atomen)
Glucose (ook wel aldose genoemd door de aldehydegroep in de lineaire structuur) kan
reageren tot reductor en oxidator, fructose (ook wel ketose genoemd door de ketongroep
in de lineaire structuur) alleen als oxidator
Asymmetrische C-atomen = andere groepen aan alle kanten van het C-atoom.
Disachariden
Disachariden (Binas tabel 67F2) zijn suikers met de molecuulformule C12H22O11. Ze ontstaan
door een condensatiereactie van twee monosachariden-eenheden, waarbij water ontstaat.
Glucose en fructose sacharose (bietsuiker of rietsuiker)
Disachariden + water twee monosachariden (hydrolyse)
Polysachariden
Uit een monosacharide kan door een condensatiereactie een biopolymeer worden
gevormd. Een aantal voorbeeld zijn cellulose (stevigheid in de celwanden van planten, niet
afgebroken in spijsverteringkanaal), zetmeel (amylose) (mais en aardappelen, voedingstof
(afgebroken in spijsverteringskanaal), grondstof in de industrie), glycogeen (gevormd uit
glucose-eenheden, glucosevoorraad in je lever en spierweefsel) (binas tabel 67F3)
Cellulose, zetmeel en glycogeen zijn allemaal polymeren van glucose en toch zijn ze anders
en hebben hele andere eigenschappen;
-cellulose; lineair, twee- tot vierduizend eenheden, monomeer is -D-glucose,
condensatiepolymeer met een C-O-C-groep tussen het eerste en vierde C-atoom van twee
naburige glucosemoleculen
-zetmeel (amylose); twee componenten amylose en amylopectine, monomeer is -D-
glucose, amylose is opgebouwd uit twee- tot vierduizend eenheden, amylopectine is uit
hetzelfde monomeer opgebouwd, maar heeft veel meer eenheden en is ook vertakt.
-glycogeen; grote vertakte polymeer van -D-glucose, ook wel dierlijkzetmeel genoemd
, Vertering van zetmeel
Om koolhydraten te verteren moet het lichaam grote moleculen omzetten in kleinere. Dit
wordt gedaan onder invloed van speekselamylase wordt de hydrolyse van zetmeel in de
mond gestart, in de maag gaat het verder onder de invloed van maagsap en in de darmen
gaat het verder onder de invloed van pancreasamylase.
Uit de koolhydraten blijven uiteindelijk de monosachariden glucose en fructose over, die via
de darmwand in het bloed worden opgenomen. Eigenlijk worden de koolhydraten dus
gehydrolyseerd tot glucose en fructose.
14.3 vetten
Oliën en vetten zijn esters van glycerol (propaan-1,2,3-triol) en vetzuren (carbonzuren met
een lange koolstofketen). Het verschil tussen een olie en een vet is dat een vet bij
kamertemperatuur vast is en olie vloeibaar. De meeste oliën en vetten zijn triglyceriden
(biologie; lipiden). In BiNaS tabel 67G2 staan de bekendste vetzuren.
-Vetzuren bestaan uit lange onvertakte ketens met een even aantal C-atomen
-Sommige vetzuren hebben dubbele bindingen, de ruimtelijke vorm is altijd de cis-vorm.
Vetzuren met dubbele bindingen zijn onverzadigde vetzuren.
De ruimte tussen de moleculen bij triglyceridemoleculen is klein, hierdoor zijn er sterke
vanderwaalsbindingen en een hoger smeltpunt. Hierdoor is een verzadigd
triglyceridemolecuul vast bij kamertemperatuur. (vet)
Bij triglyceridemoleculen die onverzadigd zijn waaieren de koolstofketens uit, dat komt door
de starre knik bij de cis-c=c-binding. De afstand wordt van hetzelfde molecuul groter
(intramoleculair) en ook de afstand tussen de moleculen (intermoleculair). Daardoor heeft
het een lager smeltpunt en is vloeibaar bij kamertemperatuur. (olie) (figuur 14.13)
Vertering van oliën en vetten
Onder invloed van het enzym lipase ontstaat er uit triglyceriden (oliën en vetten) “vrije”
vetzuren en glycerol. Er vindt dus hydrolyse plaats.
Functie en toepassingen van oliën en vetten
De functie van oliën en vetten zijn reservebrandstoffen en bouwstof. De fosfolipiden zijn
nodig voor het vormen van membranen. Door hydrolyse kan een onverzadigd vetzuur
omgezet in een verzadig vetzuur. Het smeltpunt wordt hierdoor hoger en er ontstaat een
half vaste stof die goed smeerbaar is. (harden van oliën). Hierbij ontstaat ook tans-vetten,
die zijn schadelijk voor je gezondheid.
Omegavetzuren
Vetzuren die je lichaam niet kan maken zijn essentiële vetzuren (neemt ze op door voeding).
Dit zijn omega 3- en omega 6-vetzuren. Hierbij begin je met tellen aan de andere kant (dus
niet bij de zuurgroep)
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur Samenvattingenvooriedereen. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €2,99. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
