GRONDIGE STUDIE: BTW-WETGEVING
Praktisch: vanuit de slides dieper ingaan op de belangrijkste punten via het handboek. Soms kan het zijn dat de
slides dieper ingaan op bepaalde onderwerpen in vergelijking met het handboek, omdat deze punten in het boek
niet zo heel duidelijk uitgelegd zijn.
Les 1: Inleiding
BTW is dichterbij dan je denkt. Het is de belasting die we het vaakst betalen: bijna elke keer je iets
betaalt in de economie (een product of een service), wordt er BTW op gerekend. Deze belasting zit
vervat in heel veel bedrijfsprocessen die we hebben.
BTW is de ‘belasting over de toegevoegde waarde’, maar het is echter geen belasting over de
toegevoegde waarde maar over de hele waarde (de hele prijs).
Het is ook een punt van politieke - en beleidsaandacht, omdat er enorm veel financiële belangen
gemoeid zijn met BTW (zeker omdat de percentages BTW redelijk groot zijn). Sommige BTW regels
laten toe dat producten verkocht kunnen worden binnen Europa. Vandaag is het mogelijk om
transacties gedeeltelijk online en gedeeltelijk offline te doen (vb. je koopt een product online en kan
het in de winkel teruggeven) en ook hier zitten heel veel mechanieken achter om ervoor te zorgen dat
de overheid op het einde van de rit de juiste hoeveelheid ontvangt.
Professor Mouse (?) vindt dat er ook een sociaal aspect moet komen aan BTW – vb. door uitgaven die
nodig zijn voor het schooljaar (boeken etc.) aan een verlaagd BTW tarief te brengen. Daarom moet
men vandaag de dag geen BTW betalen op inschrijvingen van scholen of universiteiten.
Schematische werking BTW – de transactie
BTW wordt verwerkt via facturen. Wanneer er een aankoop verricht wordt, gaat de verkoper de
factuur opsturen (prijs + btw) en deze factuur wordt door de koper/ontvanger ingeboekt waarbij de
BTW als vordering op de overheid wordt geboekt.
1
,Marge (1e maal) van 20% = € 20 000 en (2e maal) van 25% = € 30 000 door producent 2 en door de
kleinhandelaar respectievelijk.
Op het einde van de rit zijn de goederen € 181 500 waard – dit wordt betaald door de eindconsument
aan de kleinhandelaar.
Schematische werking BTW – de aangifte
BTW dat wordt betaald is het verschil tussen verschuldigde BTW (aan de Schatkist) en aftrekbare
BTW:
Te betalen BTW = verschuldigde BTW – aftrekbare BTW
Initiële producent (rood gebouw op slide) gaat BTW aanrekenen van 21 000. Saldo (€ 21 000) wordt
betaald door producent 1 aan fiscus (de Schatkist). Producent 2 heeft deze € 21 000 betaald aan
producent 1, en deze BTW is afrekbaar. Bij de verdere verkoop rekent produce nt 2 € 25 200 BTW aan,
aan de kleinhandelaar. Producent 2 is deze € 25 200 verschuldigd aan de Schatkist.
De te betalen BTW voor producent 2 wordt dan: € 25 200 - € 21 000 = € 4 200
BTW dat de producent/de handelaar zelf aanrekent aan klanten is verschuldigd (want moet
doorgestort worden naar de Schatkist), de BTW die hij moet betalen aan de voorgaande schakel is
aftrekbaar.
Schematische werking BTW
Het is belangrijk om de basismechaniek heel goed onder de knie te krijgen en te snappen !!
BTW is een heel brede VERBRUIKSBELASTING (want enkel het verbruik wordt belast, i.e. de
eindconsument draagt de volledige belasting).
1. BTW is een algemene verbruiksbelasting die door middel van gefractioneerde betalingen
wordt voldaan in de volledige productie – en distributiecyclus.
2
, a. O.w.v. de gefractioneerde betaling is de gehele ketting betrokken bij de betaling van de
BTW (>< sales taks, die enkel geheven wordt in de laatste schakel van de ketting, namelijk de
kleinhandel)
2. Ongeacht de lengte van de economische kringloop weegt op gelijke eindprijzen een gelijke
belastingdruk.
a. Zolang de prijs naar de klanten dezelfde is, is de BTW druk voor de klant en de schakels
in de ketting dezelfde.
3. Zolang een goed of dienst in de productie – of distributiecyclus blijft, mag de BTW als
voorbelasting afgetrokken worden NEUTRALITEIT (vb. p. 8 – 9)
a. Belastingplichtige leveranciers moeten weliswaar BTW aanrekenen aan hun kopers,
maar zolang de G&D in de productie – of distributiecyclus blijven, recupereren de
kopers de betaalde BTW wanneer ze zelf doorverkopen.
b. De neutraliteit moet, behoudens extreme gevallen of fraude, gerespecteerd worden.
c. Neutraliteit t.a.v. de fasen, de lengte en grensoverschreiding.
4. BTW is geen belasting op de toegevoegde waarde: in elke fase wordt de volledige prijs belast!
a. GEVOLG: BTW-controles kunnen zeer grote financiële impact hebben. Indien er door
een bedrijf een fout gemaakt wordt tegen BTW op uitgaande transacties (vb. vergeten
BTW aanrekenen op klant), dan is het mogelijk dat er een grote financiële kater achter
blijft, want het bedrijf moet die 21%, de BTW belasting, toch afdragen aan de Schatkist.
Ook al is deze niet aan de klant aangerekend.
b. De BTW van 21% heeft een heel grote invloed op de CF van bedrijven, dus zeer
belangrijk. Bedrijven moeten heel goed letten op de BTW.
5. BTW-belastingplichtigen dragen de financiële last van de BTW niet, ze hebben we l de
administratieve kost verbonden aan het innen, aangeven en doorstorten van de BTW.
a. Voor een klassiek bedrijf is BTW geen kost !
b. Er is wel een administratieve kost, aangezien ze zelf moeten bepalen welke BTW van
toepassing is en ze moeten deze BTW ook goed aangeven op het facturen opdat ze de
BTW kunnen betalen/doorstorten aan de Schatkist.
6. Niet BTW-belastingplichtige eindconsumenten dragen de BTW.
a. Wanneer G&D uit productie – of distributiecyclus onttrokken wordt voor verbruik,
draagt eindgebruiker de BTW
b. Niet aftrekbaar !
c. Belasting = som belastingen die geheven zijn in elke fase van de cyclus
3
, LET OP: De BTW-belastingplichtige draagt de financiële last van de BTW niet, het is de niet BTW
belastingplichtige eindconsument die de financiële last van de BTW draagt !!
Belang van de BTW wereldwijd (OESO)
BTW is een Franse uitvinding (ta xe unique globale à la production + ta xe s ur l es prestations de s ervices, 1937) en
bestaat momenteel in meer dan 160 landen (op +/- 200-tal landen in de wereld). Deze originele Franse
taks stond ‘neutraal’ tegenover de lengte van het productieproces, en dit was nieuw, aangezien
voorheen de individuele verrichtingen belast werden zonder rekening te houden met hun plaats in het
productieproces (hoe meer verrichtingen, hoe meer belasting). Toch is het een vrij recent
succesverhaal, want de Franse taks was geen verbruiksbelasting zoals de huidige BTW, integendeel, en
er werd enkel op het einde van de productiefase belast.
Binnen Europa is er sinds de jaren ’60 een grote uitbereiding geweest van BTW, aangezien het een
voorwaarde is om toe te treden tot de EU.
Vanaf de jaren 2000 zijn er veel meer Aziatische en Afrikaanse landen die zelf de stap genomen hebben
naar een BTW stelsel.
De Europese regelgever heeft de BTW tarieven in de verschillende lidstaten niet (volledig)
geharmoniseerd, en al helemaal niet tussen de tarieven die binnen Europa worden gehanteerd en de
tarieven die in derde landen gelden. Maar welk BTW tarief wordt dan gehanteerd bij een handeling
die grensoverschrijdend is? Men verkiest een stelsel volgens land van bestemming, aangezien een
stelsel volgens land van oorsprong fiscale concurrentie meebrengt.
Niet alle landen hebben dezelfde BTW regels, maar het stelsel komt wel neer op verbruiksbelasting die
door bedrijven afgetrokken kan worden.
Trend: verhoging van de tarieven
4
