1 INLEIDING
Om lichaamsprocessen en gedrag te kunnen regelen moet het centrale zenuwstelsel informatie
ontvangen over wat er in het lichaam en de omgeving gebeurt: dit gebeurt via het sensorische
systeem. Tot dit systeem behoren de sensoren (zintuigen) die de prikkels ontvangen en omzetten in
actiepotentialen.
Ook omvat het sensorische systeem onderdelen voor geleiding en verwerking van sensorische
informatie: perifere sensorische neuronen, sensorische banen en sensorische projectie- en
associatievelden in de hersenen.
2 INDELING VAN SENSOREN
Sensoren kunnen op verschillende manieren worden ingedeeld nl., naar adequate prikkel, naar
adaptievermogen en naar werkterrein.
2.1ADEQUATE PRIKKEL
Sensoren hebben als taak prikkel op te vangen. Dat kunnen verschillende soorten prikkels zijn
zoals warmte, licht, druk, geluid, chemische prikkeling… Sensoren zitten deze prikkeling om in
een actiepotentiaal en reageren pas als de prikkel sterk genoeg is. De adequate prikkel is de
prikkel waar een sensor het gevoeligst voor is. Bijvoorbeeld; de zintuigen in het oog zijn het
gevoeligst voor licht waarbij licht dus de adequate prikkel is van het oog. Bij (tast)zintuigen in de
huid zal aanraking de adequate prikkel zijn.
Op deze manier kunnen sensoren dus ingedeeld worden op basisch van hun adequate prikkel.
Naast de vier groepen die hierbij onderverdeeld kunnen worden, bestaat er een 5 de groep nl. de
nocisensoren (=pijn). Deze onderverdeling is niet erkend aangezien alle sterke prikkels pijn
kunnen veroorzaken. Pijn is namelijk geen prikkel maar een gewaarwording. Wel is het zo dat de
, nocisensoren gevoelig zijn voor de prikkeling veroorzaakt door weefselbeschadiging en zijn als
het ware ‘schadedetectoren’.
2.2ADAPTIEVERMOGEN
Het sensorisch systeem reageert vooral op prikkels over verandering van een situatie. Deze
adaptatievermogen kan op verschillende plaatsen en op verschillende manieren plaatsvinden.
o Centrale adaptatie
Adaptatie kan plaatsvinden in het centrale zenuwstelsel. Een voorbeeld van een centrale
adaptatie is dat je je niet continu bewust bent van de geluiden om je heen zoals een
tikkende klok maar zodra je je erop concentreert, zal je het geluid wel waarnemen.
o Perifere adaptatie
Adaptatie kan ook plaatsvinden in de sensor zelf en noemt men een perifere adaptatie.
Overigens vertonen niet alle sensoren adaptatie. Sensoren die niet adapteren heten tonische
(of statische) sensoren. Ook bij een gelijkblijvende prikkel blijven de sensoren dezelfde
hoeveelheid actiepotentialen genereren. Er bestaan niet veel tonische sensoren, een
voorbeeld is de Golgisensor.
o Fasische en fasisch-tonische sensoren
Sensoren die wel adapteren heten fasische of dynamische sensoren. Bij een constante
prikkelsterkte dealt de frequentie van actiepotentialen in korte tijd tot nul. Dat gebeurt bij
mechanosensoren in de huid. Ook zijn er sensoren die zich gedeeltelijk aanpassen; deze
heten de fasisch-tonische sensoren. De meeste sensoren in het lichaam behoren tot deze
groep. Een voorbeeld zijn de thermosensoren. Als je uit een warm huis de vrieskou instapt,
voel je de kou op dat moment het sterkst. Na een tijd buiten te zijn, voel je de kou wel wat
minder maar je voelt wel nog steeds dat het koud is.
2.3WERKTERREIN
Een derde manier om sensoren in te delen is die naar werkterrein. Een bruikbare indeling is die
van Sherrington in ectero-, proprio- en enterosensoren.
— Exterosensoren
Exterosensoren zijn sensoren die de buitenwereld waarnemen. Ze liggen aan het oppervlak
van het lichaam. Voorbeelden van een exterosensor zijn het oog, reuk- en smaakzintuigen
en huidzintuigen.
— Propriosensoren
Propriosensoren zijn sensoren die de houding en beweging waarnemen. De meeste liggen
dan ook in spieren, pezen en gewrichtskapsels. Ook het evenwichtsorgaan behoort tot de
propriosensoren.
— Enterosensoren
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur vdijkmalou. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €3,39. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
