VAMA 1
Roos van Leary
Wie ben ik?
Hoe communiceer ik? (om je communicatievaardigheden in beeld te krijgen en te
experimenteren met ander gedrag)
Zicht op betrekkingsniveau (houding om meer zicht te krijgen op het betrekkingsniveau)
Mensen reageren vaak op een voorspelbare manier op elkaar.
Een model om zicht te krijgen op communicatiegedrag. Op welke manier gaan
mensen met elkaar in interactie?
2 dimensies:
1. Dimensie rond macht en invloed (boven-onder)
Wie neemt de leiding?
Welk hiërarchisch gedrag speelt er?
Wie vertoont er bovengedrag en wie ondergedrag?
2. Dimensie rond intimiteit en affectie (samen / naast – tegen elkaar/tegenover)
Wat is het klimaat waarin mensen met elkaar communiceren?
Hoeveel bereidheid is er om samen te werken?
Wie vertoont er samengedrag en wie tegengedrag?
(assenstelsel)
1
, (vier kwartjes)
Dominant tegen elkaar: is de hiërarchische boven positie, dus dominant gedrag. En je
bevind je ook aan de tegenzijden van de horizontale as. Dit resulteert in tegengedrag
of strijd. Het gedrag van de mensen in dit vakje kan je bestempelen als zelfverzekerd,
arrogant en controlerend.
Dominant met elkaar: is de hiërarchische boven positie. Maar ditmaal bevind je je aan
de samenzijden van de horizontale as. Dit leidt tot sympathie of overtuigend en
leidend gedrag.
Volgzaam vriendelijk: hier vinden we het sympathieke of vriendelijke gedrag nog
steeds terug. Maar dit keer zitten we in de hiërarchische onder positie. Het gedrag
zou dus eerder volgzaam of afwachtend zijn. Wij zijn trouw en coöperatief aan
diegene die ons leidt.
Volgzaam onvriendelijk: we spreken hier opnieuw van ondergedrag. Maar dit keer
met een minder coöperatieve inslag. Het gedrag hier is onvriendelijk, sub-assertief,
defensief en teruggetrokken.
2
,Vormen van communicatief gedrag
Elk kwartje kan op haar beurt in twee
worden verdeeld. Zodat er eigenlijk 8
soorten gedrag ontstaan. Al
naargelang je in elk kwartje meer
overhelt naar de as rond macht en
invloed of meer neigt naar de as van
intimiteit of affectie, krijgt je gedrag
een andere kleur.
Symmetrisch en complementair gedrag
Het was Leary ook opgevallen dat
mensen vaak op een zelfde manier
reageren op een bepaald type
gedrag. Hij ging uit van de
volgende bevindingen:
bovengedrag roept ondergedrag
op en ondergedrag op haar beurt
bovengedrag. Dit is het
complementair gedrag. Deze
posities vullen elkaar aan.
Wat hij ook nog opmerkte is dat
tegengedrag, tegengedrag oproept
en samengedrag, samengedrag.
Er is hier sprake van symmetrisch
gedrag. Je krijgt namelijk hetzelfde
gedrag.
3
, Complementair gedrag
Men ziet hier dat de gedragingen bij de
rode pijlen elkaar aanvullen. Als je in
de aanval gaat, ga je meteen
verdediging of opstandigheid
oproepen. Stel je jezelf helpend op,
dan lok je ook medewerking uit. ‘Stop
met prutsen en blijf de les volgen!’,
deze uiting is duidelijk te plaatsen bij
bovengedrag. Ik geef je een bevel en
roep veel te luid. Ik klink ook boos. Ik
spreek je dus ook aan vanuit een
sterke tegenpositie. En waarschijnlijk
heb je in eerste instantie bij jezelf
gemerkt dat je er stil van wordt. Je
kruipt in een onderpositie. Je hebt je
misschien zelfs een beetje
teruggetrokken, letterlijk en figuurlijk.
(bovengedrag roept ondergedrag op)
Symmetrisch gedrag
De uitroep van zonet is eigenlijk ook
een voorbeeld van symmetrisch
gedrag. De manier waarop ze je
aansprak schept niet meteen een
aangename werkklimaat. Ze zat dus
duidelijk aan de linkerkant van de as
van affectie, tegengedrag. Het
gevolg: jij zal jezelf ook ineens in
een tegenpositie hebben
teruggevonden. Je vindt het heel
waarschijnlijk niet fijn dat je op deze
manier wordt aangesproken. En je
wordt er misschien zelfs ook wat
opstandig van. (Als je samengedrag
tentoonspreidt, roep je ook
samengedrag op)
4
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur HakimaT. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €2,99. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.