MANAGEMENT EN ORGANISATIE
1. BEDRIJFSORGANISATIE
1.1 Organisaties
Voorbeelden van organisaties
➢ NMBS, een school, ikea, sportclub, religie, muziekvereniging, …
Wat is een organisatie ?
➢ Het samenwerken van mensen om een doel te bereiken door het plantmatig
inschakelen van middelen
Verschillende voorbeelden
➢ Sportclub (voetbal) => mensen: voetballers => doel: sporten (winnen/ fun) => plan:
wie staat waar, wanneer trainenen, hoe trainen, ticket verkopen, medische
verzorging, … => middelen: bal, voetbalveld, schoenen, een doel, truitjes,
kleedkamers, …
➢ Mensen zijn het zelfde, maar hun doel kan verschillend zijn (winnen of gewoon
voor de fun), middelen kunnen ook anders zijn tussen provenciaal of eerste klasse
1.1.1 Formele versus informele organisaties
Formele organisatie
Dit is een meer professionele organisatie met een vastgelegde structuur
➢ Vb. bedrijf of school
Informeel organisatie
Dit is een meer spontane organisatie zonder een vooropgesteld plan
➢ Vb groep vrienden die samen opreis gaan
➢ Een groep vrienden die gewoon afspreken om eens te gaan voetballen => mensen:
groep vrienden => doel: plezier maken => plan: om 9u op het veld => middelen:
bal, veld
Voetbal: eerste klasse is duidelijk formeel, provenciaal is minder formeel maar toch ook
formeel, trainer is afgesproken, trainingsuren zijn afgesproken
1
,Informele organisatie in een formele organisatie
➢ Bedrijf waarin een groepje werknemers afspreekt om elke woensdagmiddag samen te
gaan eten /samen te gaan fietsen
➢ De informele organisatie ondersteunt de formele organisatie, de mensen die samen
afspreken leren elkaar kennen, weten wat de andere doet en kunnen zo beter
samenwerken
Formeel leren
➢ Nu, school met lessenrooster, vaste examens, diploma
➢ 20% is dit
Informeel leren
➢ Een kind, baby gaat niet naar school, maar leert vanzelf dingen ontdekken, vb legt hand
op verwarming en merkt dat het warm is. Ze leren ook door te herhalen
➢ Leren door observeren en na te doen. 80% is dit .
➢ Als je ouder bent doe je dit ook nog, bv. iets opzoeken op internet, je ziet hoe het moet
en je doet het achter
1.1.2 Bedrijven en ondernemingen
Examen vragen: is een organisatie een bedrijf? Is elk bedrijf een organisatie?
Organisatie
Dit is een samenwerkingsverband tussen mensen, waarbij een bepaald doel wordt
naagestreefd
➢ Elk bedrijf is een organisatie
Bedrijf
Als er arbeid en kapitaal gebruikt wordt in de organisatie om een product of dienst aan te
bieden aan derden.
➢ Provenciale voetbal club => geen bedrijf want ze bieden niets aan aan derden
➢ Eerste klasse club => wel een bedrijf want ze bieden entertainment aan aan derden
➢ Een school (vives) => een bedrijf want ze bieden opleidingen aan
Onderneming /profit-bedrijf
Een organisatie, waar het hoofddoel winst maken is
➢ Vennootschapsvormen: bv, nv, ebv, ..
➢ Eerste klasse club = een bedrijf want zij willen winst maken, tickets verkopen
2
,Non-profit
Wanneer het hoofdoel mensen helpen is
➢ Vennootschapsvormen: vzw, vennootschap zonder winstoogmerk
➢ Goede doelen
➢ Vives is een non-profit
!!! Elke onderneming is een bedrijf, maar niet elk bedrijf is een onderneming! Want niet elk
bedrijf heeft als hoofddoel winst maken.
➢ VTM is een onderneming want hun hoofddoel is winst maken
➢ VRT is een non-profit want hun hoofddoel is niet winst maken
Winstbestemming
Een non profit mag geen dividenden uitkeren een onderneming mag dit wel. Er zijn geen
aandelen in een VZW. Een non profit moet zijn winst in de organisatie houden
Non profit die zorgt voor meer werkgelegenheid zijn de Maak bedrijven
➢ bv oesterbank Oostende
➢ Hun doel is niet winst maken, maar ze hebben wel winst nodig om jobs te creeeren.
➢ Ze verkopen wel hun producten en krijgen zo winst en daarmee maken ze nieuwe jobs
1.2 Missie, visie en doelstellingen
Oefening 1.1
Missie NMBS
➢ Wil als publieke dienstverlener alle klanten een veilige, betrouwbare en duurzame
mobiliteit aanreiken
➢ Het is wat te lang, maar wel goed want ze weten wat ze willen, het heeft ook aan wat
de maatschappelijke rol van het bedrijf is
Missie google
➢ Alle informatie ter wereld organiseren en universeel toegankelijk en bruikbaar te
maken.
➢ Goed want het is kort, het is ook een uitdaging, niet te simple, het heeft ook aan wat
de maatschappelijke rol is van het bedrijf
Missie ikea
➢ … woninginrichtingsproducten aan te bieden die voor veel mensen betaalbaar zijn.
➢ Redelijk concreet en je ziet de maatschappelijke functie (voor iedereen)
3
, ➢ Ze zijn een non-profit organisatie in de juridische theorie, maar in de werkelijkheid zijn
ze een profit organisatie
Missie colruyt
➢ Samen duurzaam meerwaarde creëren door waardengedreven vakmanschap in retail
➢ Dit is niet echt motiverend, een beejte saai
1.2.1 Missie
Missie /mission statement /bestaansreden
Dit is de bestaans reden van de organisatie, wat is mijn doel, wat wil ik bereiken
➢ De meeste missies zijn slecht en dienen gewoon voor marketing
➢ de missie staat op de officiele website van het bedrijf
Een goede missie
1. Zegt wat het bedrijf doet, niet te concreet
2. Het moet uitdagend zijn en een beetje motiverend
3. Is kort
4. Moet zeggen wat de maatschappelijke rol is
1.2.2 Visie
Een doel op lange termijn dat afgeleid wordt van de missie en ddat uitdrukt hoe de organisatie
zijn missie in de toekomst wil uitvoeren.
Een goede visie
5 Mag en moet gewaagd zijn
5 Mag niet makkelijk haalbaar zijn
1.2.3 Doelstellingen
Dit zijn de resultaten die op korte termijn bereikt willen worden.
Strategische doelstellingen
➢ Lange termijn
➢ 2 à 5 jaar
Tactische doelstellingen
➢ Minder lange termijn
➢ 1 à 2 jaar
Operationele doelstellingen
4