Resume
Samenvatting - Intellectuele eigendom en biowetenschappen
- Établissement
- Katholieke Universiteit Leuven (KU Leuven)
Dit document is een samenvatting van de volledige cursus 'Intellectuele eigendom en biowetenschappen'.
[Montrer plus]
Aperçu du contenu
INTELLECTUEEL EIGENDOMINLEIDING
OVERZICHT: Voor dit vak moet je kennis en zicht ontwikkelen mbt de wettelijke mogelijkheden die het recht biedt voor de
bescherming van creatieve prestaties (mbt biomedische wetenschappen) ikv bescherming van intellectueel eigendom. Hierbij
gaan we het octrooi en auteursrecht bekijken, met focus op octrooi recht voor bescherming van technologische innovaties
tegen namaak. Ook gaan we de mogelijkheden van octrooien bekijken voor het opzoeken van technische informatie. Dit jaar
moet je nog geen wetgeving vanbuiten kennen! Het octrooi van de epilady moet je altijd meebrengen. Het examen: multiple
choice vragen, enkele theorie-vragen (concept of regel gegeven) en enkele casussen vbn:
Een geneesmiddel is een stof, die
a. bestemd is
b. aanbevolen wordt
c. bestemd is of aanbevolen wordt
voor het genezen van een aandoening bij de mens.
Een geneesmiddel dat door een octrooi en een merk wordt beschermd, kan geproduceerd worden na afloop van het
octrooi door
a. een apotheker, onder dezelfde merknaam
b. een ander bedrijf, onder dezelfde merknaam
c. een ander bedrijf, onder een andere merknaam
Wat betekent ‘inventiviteit’ in het octrooirecht?
Casus 1: Vier kinderen van een gezin uit Kinrooi werden in de zomer van 2003 het slachtoffer van een voedselvergiftiging,
nadat ze van een bedorven koude pastasalade hadden gegeten. Drie kinderen herstelden goed, maar het zesjarig dochtertje
van de familie overleed. In het gerecht bleek de bacterie ‘Bacillus Cereus’ te zitten. Kan de wetenschapper van het Universitair
Ziekenhuis te Gasthuisberg die de bacterie ‘Bacillus Cereus’ isoleert een Europees octrooi aanvragen? Leg uit waarom wel/
waarom niet.
Casus 2: Lees aandachtig bijgevoegd krantenartikel “Hond geeft rood licht” uit De Standaard van 4 juni 2009. Beantwoord
volgende vragen: Zijn de fluo-genen octrooieerbaar? Is Ruppy octrooieerbaar? Motiveer uw antwoorden.
Bij het oplossen van de cassusen kan het helpen om hypotheses te gebruiken: de ene hypothese omdat en dan argumenteren,
da andere hypothese omdat… . Dus ≠ opties als het niet zo duidelijk is en dan argumenten geven voor beide. Het is dus niet
altijd en kwestie van ja/nee of juist/fout. Dus als je het niet goed weet dan kunnen hypotheses + argumenten helpen.
OEFENING
Op welke van deze voorwerpen rust IE-rechten (octrooi- en auteursrecht)? Dia 23 toont aan welke
met octrooirecht beschermt zijn. Dia 24 toont welke met auteursrecht beschermt zijn. Ook is een deel
met merkenrecht (zie dia 25, van deze kan de naam beschermt zijn met merkrecht en de formule met
een patent, vb is kwekersrecht ó plantenrassen en geografische indicaties ó bv champagne)
beschermt maar dit wordt niet behandeld in de cursus!
1
,DEEL 1- INTELLECTUEEL EIGENDOM (IE)
HOOFDSTUK 1 – BEGRIP WAT IS IE?
DEFINITIE
• Wat zijn IERen (intellecuteel eigendom rechten)? = legale rechten die resultaten van intellectuele
activiteit/ creaties van het verstand beschermen, dit mbt de industrie, wetenschap, literatuur en
artistieke velden. Het zijn dus rechten die heel breed gaan.
RATIO
• Waarom IERen?
o We willen de kennis ‘op slot’ zetten, dit om te verhinderen dat deze gestolen zou worden door
derden: bv iemand ontwikkelt iets nieuw, je wil dan voorkomen dat iemand anders hiervan een
kopie maakt ó zonder wetgever is er maar één optie: de ontwikkeling geheim houden + kennis
met niemand delen, er is dan geen IER. Daarom kwam IER er: willen kennis openbaarmaken in
ruil voor wettelijke garantie en recht om gedurende een bepaalde periode dit alleen te doen,
andere hebben in die periode toestemming nodig van de uitvinder. Opmerking: IERen zijn niet
in het belang van vooruitgang van kennis!
o Praktische redenen:
§ Onvermogen om iets te beschermen door het loutere bezit van een object: creaties van de geest
kunnen niet, zoals fysieke objecten, worden beschermd tegen het gebruik van een ander door het
loutere bezit van het object.
§ Zodra de intellectuele schepping voor het publiek beschikbaar is gesteld, kan de maker ervan geen
controle meer uitoefenen over het gebruik dat van de schepping wordt gemaakt
§ Creaties van de geest/verstand kunnen dus eens uitgesproken een eigen leven hebben en
iedereen kan ze gaan gebruiken ó heel ontmoedigend!
o Politieke redenen:
§ Een patent is een overeenkomst/compromis tussen de rechten van de maker(s), een soort
vergoeding die een soort exclusief, beperkt exploitatie(gebruiks)recht is.
§ Belangen van de overheid: bevordering/promoten van creativiteit/verspreiding/eerlijke
handel die zou bijdragen aan economische en sociale ontwikkeling. Dit is een soort van
publicatieplicht.
INDELING
• Basisindeling:
o Intellectual property rights (IPRs):
§ Industriële property rights: patenten en handelsmerken
§ Artistieke property rights: auteursrechten (copyrights)
o IPR gerelateerde handelsgeheimen
• Andere indelingen
o Onderwerp van de natuur:
§ Technische IPR's (octrooien)
§ Niet-technische IPR's (handelsmerken, copyright)
o Vervolging IPR’s:
§ IPR's verkrijgbaar op verzoek (octrooien, handelsmerken): dus na erkenning door overheid,
hiervoor moet een aanvraag ingediend en onderzocht worden
§ IPR's verkrijgbaar zonder enig verzoek (copyright): deze heb je zodra de creatie gemaakt is
o Scope van de registratiewet: stelt de IPR vast: constitutief en erkent de IPR: declaratoir
2
,KENMERKEN
• Immaterieel object: "scheppingen van de menselijke geest”: kunstwerk, wetenschappelijk werk,
uitvinding, benaming van vormgeving van een product
• Exclusieve rechten voor de houder verbodsrechten voor anderen
• Beperkte rechten in de tijd, beperkte rechten op grondgebied ó is dus niet automatisch in alle
landen, enkel daar waar je hebt aangevraagd
• Voor intellectuele prestaties die verder gaan dan triviale en bekende activiteiten
o Vereiste van originaliteit (niet triviaal)
o Vereiste van nieuwheid (voormalig recht niet voorzien)
• Publiciteitsvereiste [excl. auteursrechten]
• Overzicht:
o Het hebben van een octrooi: je hebt een recht, iedereen die het ook wil maken kan je dus
tegenhouden want ze hebben jou toestemming nodig. Bij inbreuk kan je naar de rechter gaan
en heb je het recht om andere te gaan verbieden (verbodsrecht).
o Als je het recht wil krijgen: dan moet je het altijd openbaar maken, behalve het auteursrecht
(dit heb je ook al heb je het verborgen en je bent niet verplicht het te laten zien).
HOOFDSTUK 2 – OVERZICHT WELKE VERSCHILLENDE IER EN ZIJN ER?
INDUSTRIËLE EIGENDOMSRECHTEN (IPRs):
1. Octrooien (patenten): gebruiksmodellen
2. Kwekersrecht
3. Handelsmerken: geografische aanduidingen, ‘Artistieke’ eigendomsrechten
4. Auteursrecht (copyright)
OEFENING
• Wat is de definitie van regulering van recht (niet vanbuiten kennen!)? Aanhoudende en gerichte poging om het gedrag
van anderen te veranderen in overeenstemming met normen of doelen met de bedoeling om een breed geïdentificeerde
uitkomst of resultaten te produceren die mechanismen kunnen omvatten voor het stellen van normen, het verzamelen
van informatie en gedragsverandering”
o Dus: gedragen veranderen van mensen en deze sturen in een bepaalde richting zodat ze zich gedragen volgens een
bepaalde norm
HOOFDSTUK 3 – REGULERING HOE IS IE GEREGULEERD?
Regulatie gebeurt door de overheid, deze stuurt het soms in een bepaalde richting en wordt beïnvloed
door:
• Normen: soms vrijwillig regels opgelegd door bedrijven, bv uitstoot.
• Wet
• Markt
• Architectuur: Bv veiligheidsgordel ó sommige auto’s vertrekken niet zonder dat men is
vastgeklikt.
INTERNATIONAAL RECHT
• Speelt een belangrijke rol in IE
• TRIPs (Trade Related Aspects of intellectual Poperty Rights) = overeenkomst inzake de
handelsaspecten van IE. Heeft betrekking tot EU, US, Asië, Zuid-Amerika.
• Veel is international geregeld: bv octrooien.
EUROPEES ‘RECHT’
• Trias politica: wetgevende-, uitvoerende-, rechterlijke macht ó Europees octrooiverdrag (1973)
• Twee types Europees recht:
o Verordeningen: algemene strekking, verbindend in al haar onderdelen, rechtstreeks
toepasselijk
3
, o Richtlijnen: Doel is harmonisatie, verbindend voor de lid-staten t.a.v. resultaat, vrijheid lid-
staten vorm & middelen ó Biotechnologische richtlijn (1998)
o Van toepassing op: octrooien, kwekersrecht, merken ó staan allemaal onder Europese
regelgeving.
BELGISCH ‘RECHT’ ó Belgische octrooiwet (1984)
• Trias politica: wetgevende-, uitvoerende-, rechterlijke macht
• Tweevoudig niveau: federale staat (wetten), gemeensschappen en gewesten
DEEL 2 – OCTROOIRECHT
Octrooi = bescherming die de overheid biedt voor publiek gemaakte kennis.
TWEEVOUDIG CONCEPT
• Recht (juridische component): octrooi als tijdelijk monopolierecht; een octrooi is een exclusief
recht om de uitvinding te exploiteren in een welbepaald territorum voor een welbepaalde periode
(meestal 20 jaar, vanaf de datum van octrooiaanvraag). En om anderen te stoppen de uitvinding
te gebruiken/maken zonder toestemming (verbodsrecht).
o Dit om een bijdrage te kunnen verlenen aan de maatschappij à maker heeft recht hierdoor en
moet toestemming geven als iemand het wil namaken.
o Focus van colleges: gaan octrooi als beschermingsinstrument bekijken met nadruk op nationaal, Europees en
internationaal wettelijk kader voor het verkrijgen van octrooien. Gaan hierbij de voorwaarden, procedure en omvang
van het recht/ inbreuk bekijken.
• Document (fysieke component): octrooi als beschrijving van een uitvinding; een octrooi is een
papier dat de uitvinding beschrijft op een zodanige manier dat een ‘person skilled in the art’ de
uitvinding kan begrijpen en toepassen.
o Bv in het document van pfizer staat de beschrijving van hoe het gemaakt wordt à richt zich
naar het publiek dat kan begrijpen.
o Focus van colleges: octrooi als bron van technische kennis en informatie. Met nadruk op interpretatie van
octrooi’claims’.
VRAAG: welk soort octrooi is dit (dia 9), nationaal, EU-octrooi (bestaat niet), internationaal octrooi?
Geen van allemaal! Dit is het patent (A1) van de Epilady. De ≠ octrooien die bestaan zijn:
• ‘Voorlopers’:Privileges (15-18e eeuw)
• Nationale octrooien (18..)
• Europese octrooien (1973)
• EuropeseUnie-octrooien (2012, nog steeds niet in werking en bestaan dus nog niet)
• Wereldoctrooien
! Europese octrooien ≠ EuropeseUnie-octrooien: EU-octrooi bestaat dus niet, er is dus geen
bescherming zo groot als de Europese unie. Wel bestaan er europese octrooien die geen EU-octrooi
zijn. Dus onthou: EU-octrooi bestaat niet, wel Europees octrooi.
PRIVILEGES
• = Recht verlenen aan onderdaan. Dit was een chaotisch systeem dat bestond voor de uitvinding
van de octrooien. De voorwaarden hiervoor waar niet gestandaardiseerd.
• Voorwerp: ontwikkelen/invoeren nieuwe techniek/product
• Beschermingsvoorwaarden: voorwaarden subjectief (as the sovereign sees fit), concept van bruikbaarheid/nut speelt
grote rol.
• Procedure: de soeverein (= besturingsorgaan) verleent een ‘privilege’
• Omvang van rechten: Rechten van verschillende aard, bvb. ontheffing regels guilden, ontheffing belasting, toewijzing
stuk land, renteloze lening, adellijke titel
• Toen kwam de eerste industriële revolutie (omslag van trage naar snelle manier van produceren),
toen beseft men dat een recht nodig was voor het openbaren van kennis. Twee industriële
revolutie: men beseft dat als men dit type van revolutie wilde aanhouden dat men innovatie moest
4
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur labo. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €9,99. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
Peut-on faire confiance à Stuvia ?
4.6 étoiles sur Google & Trustpilot (+1000 avis)
80796 résumés ont été vendus ces 30 derniers jours
Fondée en 2010, la référence pour acheter des résumés depuis déjà 14 ans