Samenvatting hoorcolleges 1-12 uitgebreid van Openbare Financiën 2
19 vues 3 fois vendu
Cours
Openbare Financiën 2 (333025B6)
Établissement
Tilburg University (UVT)
In dit document je een samenvatting van alle aantekeningen en slides uit de hoorcolleges van Arjan Lejour.
Inclusief polls en antwoorden uit de hoorcolleges.
Inhoud
Hoorcollege 1 – inleiding en welvaartseconomie ................................................................................... 3
Organisatie OF2 ................................................................................................................................... 3
Deel A: doelmatigheid en herverdeling................................................................................................... 3
Belastingen .......................................................................................................................................... 3
Welvaartsstellingen ............................................................................................................................. 4
Optimale niet-lineaire belastingen ...................................................................................................... 6
Extra video: Bas Jacobs over de prijs van gelijkheid................................................................................ 7
Hoorcollege 2 – De prijs van gelijkheid ................................................................................................... 8
Inleiding ............................................................................................................................................... 8
Doelmatigheidsverlies van belastingheffing ....................................................................................... 9
Omvang van doelmatigheidsverlies .................................................................................................. 10
Gevoeligheid van fiscale prikkels voor arbeidsaanbod (elasticiteiten en tarieven) .......................... 12
Het marginale belastingtarief ........................................................................................................... 13
Extra video: een basisinkomen tegen de corona crisis ......................................................................... 14
Extra: Het basisinkomen: hoe duur is gratis geld? ................................................................................ 15
Hoorcollege 3 – Progressieve belastingen en arbeidsinkomen ............................................................ 15
Deel B: Loon- en inkomstenbelasting – belastingen op arbeidsinkomen ............................................. 15
Optimale vlaktaks .............................................................................................................................. 15
Optimale niet-lineaire inkomstenbelasting ....................................................................................... 16
Basisinkomen..................................................................................................................................... 20
Extra video: lagere hypotheekrenteaftrek ............................................................................................ 22
Extra video: eigenwoningforfait en wet van Hillen ............................................................................... 23
Extra video: belastingaangifte eigen huis.............................................................................................. 23
Hoorcollege 4 (12 feb) – instrumentele functie van belastingheffing .................................................. 23
Instrumentele functie ........................................................................................................................ 23
Fiscale behandeling van de eigen woning ......................................................................................... 26
Uitleg video: uitleg van een vlaktaks ..................................................................................................... 30
Hoorcollege 5 (12 mrt) – evenwichtige belastingen op arbeidsinkomen ............................................. 31
Arbeidsmarktparticipatie en de arbeidskorting ................................................................................ 31
Vlaktaks ............................................................................................................................................. 35
, Zzp-er en werknemer ........................................................................................................................ 36
Hoorcollege 6 – Fiscaal gezinsbeleid en draagkracht ............................................................................ 39
Draagkracht en koopkracht ............................................................................................................... 39
Leefvorm neutraliteit ........................................................................................................................ 41
Ontwikkeling belastingdruk tussen gezinnen (1 en 2 verdieners) (zie extra video) ......................... 43
Toeslagen en inkomensondersteuning ............................................................................................. 45
Hoorcollege 7 – evenwichtige belasting op kapitaalinkomen............................................................... 48
Deel C: vennootschapsbelasting en kapitaalinkomen........................................................................... 48
Het systeem in NL: lappendeken en vergelijking met EU ................................................................. 48
Vermogensongelijkheid in Nederland (video)................................................................................... 51
Wel of niet belasten van kapitaalinkomens ...................................................................................... 54
Hoe kapitaalinkomen belasten? En mogelijke aanpassingen ........................................................... 56
Hoorcollege 8 - box 3 en DGA ............................................................................................................... 58
Belasten van werkelijk rendement in box 3 ...................................................................................... 59
Een belasting op vermogen, erfenissen en schenkingen? (Video).................................................... 61
Vennootschapsbelasting ................................................................................................................... 61
Dga box 2 ........................................................................................................................................... 64
Hoorcollege 9 (Ed Westerhout) – omkeerregel bij pensioenen ............................................................ 66
Definitie omkeerregel........................................................................................................................ 66
Grootte impliciete fiscale subsidie .................................................................................................... 66
Motivatie subsidie ............................................................................................................................. 68
Effecten subsidie ............................................................................................................................... 69
Pensioen akkoord .............................................................................................................................. 71
(Gedeeltelijke) afschaffing omkeerregel ........................................................................................... 72
Extra video – Nederland belastingparadijs? .......................................................................................... 74
Hoorcollege 10 – VPB: vestigingsklimaat en belastingontwijking ......................................................... 74
Fiscale verstoring tussen eigen en vreemd vermogen ...................................................................... 74
Vestigingsklimaat............................................................................................................................... 77
Belastingontwijking ........................................................................................................................... 79
Hoorcollege 11 - indirecte belastingen: BTW ........................................................................................ 82
Deel D: Indirecte belastingen en milieubelastingen ............................................................................. 82
Optimale indirecte belastingen ......................................................................................................... 83
Vrijstellingen ...................................................................................................................................... 85
Verlaagde tarieven en uniform tarief ................................................................................................ 86
BTW en arbeidsintensieve diensten (video)...................................................................................... 88
Uitdagingen ....................................................................................................................................... 90
,Hoorcollege 12 – indirecte belastingen: accijnzen en vergroeningen .................................................. 92
Accijnzen (vooral tabak en alcohol) .................................................................................................. 92
Structuur van groene belastingen ..................................................................................................... 94
Optimale hoogte van energiebelastingen ......................................................................................... 96
Autobelastingen (video) – belastingen op mobiliteit ........................................................................ 96
Milieubelastingen in internationaal perspectief ............................................................................... 98
Polls ..................................................................................................................................................... 100
Hoorcollege 1 – inleiding en welvaartseconomie
Organisatie OF2
Structuur
- Welvaartseconomie met de eerste en tweede welvaartsstelling
- Economische doelmatigheid en niet-lineaire belastingen
Opbouw
Deel A: doelmatigheid en herverdeling
Mensen zijn bezig met het achterhalen wat de bevolking als prijs betaald voor de herverdeling en
gelijkheid.
Belastingen
Waarom belastingen?
- De overheid/ collectief moet gefinancierd worden:
o Collectieve goederen
o Quasi collectieve goederen
o Bemoeigoederen (paternalistisch gedrag)
- Er gebeurt onvoldoende op vrijwillige basis (liftersgedrag): markteconomie werkt
onvoldoende: de theoretische veronderstellingen gaan in praktijk mank
- Herverdeling
Budgettaire functie van belastingheffing:
, - Uitgaven moeten gefinancierd worden
- Iedereen betaal “zijn” deel:
- Verdelingsbeginselen:
• Draagkracht
o 3 maatstaven: inkomen, consumptie en vermogen
• Profijt
o Gebruik van de voorziening of schadevergoeding
1. Baatbelasting, milieu heffingen, tol
• Bevoorrechte verkrijging: belasting op de bevoorrechte positie
o Zoals winst in kansspel of erfenis
In de praktijk is de draagkracht belasting het meest van belang.
Instrumentele functie:
- Overheid werd actiever: welvaartsstaat en economie
- Belastingen ingezet om die doelen te realiseren
• Denk aan arbeidsmarktparticipatie
- Welvaartsbeginsel:
• Op gespannen voet met rechtvaardige verdeling
• Gericht op allocatie, stabilisatie en verdeling
- Beginsel van optimale realisatie: evenwicht tussen rechtvaardigheid en doelmatigheid
Beoordelingscriteria
- Eerlijk: komt overeen met rechtvaardigheidsopvattingen van de samenleving
- Effectief: gestelde doelen moeten bereikt worden
- Efficiënt: zo min mogelijk uitvoerings- nalevingskoten en doelmatigheidsverliezen
- Eenvoudig: uitvoering en transparantie
• Zijn ze wel uit te voeren? Steeds meer specifieke belastingregeling, hierdoor wordt
uitvoering steeds complexer
• Transparant: als je meer gaat werken als burger, weet je dan wat je daar netto van
overhoudt?
Welvaartsstellingen
Welvaartseconomie
- Welvaartseffecten van overheidsingrijpen, zoals belastingen
- Analyse over economische keuzes van individuen, huishoudens, bedrijven
- Welvaart/welzijn is een breed begrip: gezondheid, milieu, vrije tijd
• Veel breder dan inkomen
- In praktijk wordt welvaart vaak verengd tot doelmatigheid in economisch analyses:
consumptie en vrije tijd
- Positieve en normatieve analyses:
• Wat betekenen veranderingen voor welvaart?
• Wanneer is de welvaart optimaal?
Maatschappelijke en individuele welvaart
- Individuele welvaart is niet vergelijken
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur bjcmvdplas. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €5,48. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
