Notes de cours
Burgerlijk Recht 3 - Hoorcollege aantekeningen HC 1 t/m 11 (UITGEBREID!)
- Cours
- Établissement
Zeer uitgebreid meegeschreven met de hoorcolleges van Burgerlijk Recht 3. Ook alle behandelde arresten en voorbeelden!
[Montrer plus]
1 vérifier
Par: bos_js • 3 année de cela
Par: desmaindevries • 3 année de cela
Thank you for your review!
Vendeur
S'abonner
desmaindevries
Avis reçus
Aperçu du contenu
D.M. de VriesHoorcollege aantekeningen Burgerlijk Recht 3
Hoorcollege 1 t/m 11
Hoorcollege 1: Onrechtmatige daad 1
Uitgangspunt aansprakelijkheidsrecht
Uitgangspunt: Ieder draagt zijn eigen schade, tenzij een goede grond om de schade af te
wentelen. Rechtvaardiging van de verplaatsing van de schade: schuld, risico en profijt.
Functies van het aansprakelijkheidsrecht (nr. 8)
Hoofddoel is het vaststellen dat er een goede grond is om de schade te verplaatsen en die dus
niet zelf te hoeven dragen.
1. Compensatie: volledig herstellen van de schade
2. Preventie: voorkomen van schade
3. Rechtshandhaving
4. Erkenning van leed/onrecht
5. Genoegdoening (art. 6:106 BW)
6. ‘Straffen’/ontneming voordeel (art. 6:104 BW)
Fout v. risicoaansprakelijkheid
Fout: toerekenbare onrechtmatige daad die door een persoon is verricht. In de sfeer van
schuldaansprakelijkheid voor eigen onrechtmatig gedrag. Gaat over de dader die zelf in de fout is
gegaan.
Risicoaansprakelijkheid: kwalitatieve aansprakelijkheid, “in hoedanigheid van”.
Factoren die risicoaansprakelijkheid in het leven roepen:
• Profijt van activiteit hebben
• Bepaald gevaar creëren met object of activiteit
• Draagkracht en verzekerbaarheid voor iemand, bijvoorbeeld eigenaar van een huis
Aansprakelijkheid voor eigen onrechtmatig handelen
Art. 6:162 BW; vijf vereisten:
• Onrechtmatigheid
• Toerekening
• Causaliteit
• Relativiteit
• Schade
Onrechtmatige gedragingen (art. 6:162 lid 2 BW):
1. Inbreuk op een recht
Wat is een recht? Het moet gaan om een subjectief recht, een recht wat iemand toekomst teneinde
een hoogwaardig belang te beschermen.
• Absolute vermogensrechten (bv. eigendomsrecht, auteursrecht)
• Persoonlijkheidsrechten (bv. lichamelijke integriteit)
Een inbreuk op een recht is niet zonder meer voldoende om van een onrechtmatige daad te
spreken. Er is veel discussie in de literatuur. Verheul heeft een artikel geschreven over onder
welke omstandigheden een inbreuk op een recht op zichzelf toch een onrechtmatige daad
oplevert. Slechts onder bijzondere omstandigheden is enkel een inbreuk op een recht voldoende
om een onrechtmatige daad op te leveren.
Zwiepende tak: Twee jongens in een bos, eentje schopt tegen een tak en deze zwiept en komt in
het oog van de jongen terecht. Hoge Raad distantieert zich van het feit dat enkel het letsel op
,D.M. de Vries
zichzelf een inbreuk op het recht vormt. Hoge Raad geeft aan dat er ook sprake moest zijn
geweest van onrechtmatig handelen. Er was hier sprake van OSVO.
2. Strijd met een wettelijke plicht
Wat is een wettelijke plicht? Elke algemeen verbindende regeling uitgaande van een bevoegd
gezag. Afbakening is de relativiteit om te voorkomen dat het ‘uit de hand loopt’, dat iedere strijd
met de wet onrechtmatigheid oplevert wordt voorkomen omdat men zich moet afvragen of de wet
de schade beoogt te voorkomen.
3. Zorgvuldigheidsnorm
Strijd met de maatschappelijke betamelijkheid. Gaat om een ongeschreven norm die niet nader
in de wet is uitgewerkt. Veel ruimte voor de rechter om een normatieve afweging te maken.
Rechtvaardigingsgronden:
• Noodweer
• Overmacht
• Noodtoestand
• Bevoegd gegeven ambtelijk bevel
Pas in 1965 kwamen de Kelderluik criteria tot leven. Deze factoren zijn van belang voor het
vaststellen van de vraag of er sprake is van gevaarzetting. Dat is één van de belangrijkste
uitingsvormen binnen die strijd met de zorgvuldigheidsnormen.
1. De waarschijnlijkheid waarmee de niet-inachtneming van de vereiste oplettendheid en
voorzichtigheid kan worden verwacht
2. De hoegrootheid van de kans dat daaruit ongevallen ontstaan
3. De ernst die de gevolgen daarvan kunnen hebben
4. De mate van bezwaarlijkheid van de te nemen veiligheidsmaatregelen.
Afweging van de zwaarte van het risico (1 t/m 3) en de zwaarte van de te betrachten zorg (4).
Alles wordt ingevuld met de omstandigheden van het geval.
De vraag of een opstal gebrekkig is, wordt ingekleurd met de kelderluik-factoren; art. 6:174 BW.
Sportschool Fit for Free: Rechtbank zegt dat er sprake is van een vervlechting van artikel 6:174
BW en Kelderluik. Aandacht gaat uit naar het volgende fitnessapparaat bij het heen en weer lopen.
Verhogingen moeten in voldoende mate zichtbaar zijn voor de bezoekers van de sportschool,
ongeacht of het frequente bezoekers betreft of incidentele bezoekers. Aan factor 1 is dus voldaan.
Bij factor 2 wordt volstaan met het feit dat het risico van een val bestaat bij bezoekers die niet in
hogere mate oplettend zijn. Factor 3, de aanwezigheid van de apparaten kunnen voor ernstig
letsel zorgen. Bij factor 4 acht de rechtbank het niet bezwaarlijk om (andere) maatregelen te
treffen.
Deelnormen HR: HR heeft geprobeerd handen en voeten te geven aan de zorgvuldigheidsnorm
door categorieën te scheiden.
Binnen gevaarzetting (onaanvaardbaar onveilige situatie):
• Gevaarzetting in professionele v. privésfeer, wel of geen overheid
• Terreinbeheer/gevaarlijke toestand: Jetblast-arrest
• OSVO: Zwiepende tak-arrest (privésfeer)
• Sport en spel: Tennisbal-arrest
• Zuiver nalaten
Buiten gevaarzetting (Kelderluik niet van belang):
• Hinder
• Profiteren van wanprestatie
,D.M. de Vries
• Derdenwerking contract
• Beroepsaansprakelijkheid
• Bestuurdersaansprakelijkheid
• Aansprakelijkheid toezichthouder
• Aantasting eer/goede naam
• Oneerlijke concurrentie
Kelderluik revisited
Bildtpollen / Miedema: “Door te oordelen dat het handelen van Bildtpollen in beginsel als
onzorgvuldig kan worden aangemerkt omdat een dergelijk handelen de kans op verspreiding van
plantenziekten vergroot, heeft het hof miskend dat bij de beantwoording van de vraag of sprake
is van handelen in strijd met hetgeen volgens ongeschreven recht in het maatschappelijk verkeer
betaamt, niet alleen moet worden gelet op de kans op schade, maar ook op de aard van de
gedraging, de aard en ernst van de eventuele schade en de bezwaarlijkheid en gebruikelijkheid
van het nemen van voorzorgsmaatregelen (vgl. HR 5 november 1965, NJ 1966, 136 (Kelderluik).”
Op tentamen wel onthouden dat er aanvullingen zijn op de Kelderluik-criteria. Geschiktheid criteria
hangt ook af van de gegeven casus. Die geeft wel aan welke lijst factoren relevant is.
Jetblast-arrest: Bepalend bij de vierde factor is of de waarschuwing ook daadwerkelijk effect heeft.
Door de HR wordt benadrukt dat iets pas een afdoende maatregel met het oog op bescherming
tegen een bepaald gevaar is, wanneer mensen ook daadwerkelijk hun gedrag gaan aanpassen.
Zwiepende tak-arrest: Niet enkel de mogelijkheid van een ongeval, de kans op schade is
doorslaggevend. Het moet wel gaan om een schade die zo waarschijnlijk is en ook zo ernstig dat
men zich daar naar maatstaven van zorgvuldigheid moeten onthouden. Gedrag moet in beginsel
zo’n gevaar opleveren dat de waarschijnlijkheid van een ongeval zo groot is, dan pas is er sprake
van een situatie waarin je dat gedrag moet verwijderen. Waarschijnlijkheid van het risico bepaalt
of een gedraging achterwege moet blijven.
Hoorcollege 2: Onrechtmatige daad 2
Begrenzing
Bij de OSVO ligt de drempel heel hoog, het enkel ontstaan van schade betekent niet dat de
gedraging onrechtmatig is. Kijken naar maatstaven van onzorgvuldigheid.
Deelnorm: sport en spel
Tennisbal-arrest: Twee vrienden houden pauze tijdens tennissen, één vriend gaat nog een balletje
slaan, een bal raakt de tweede vriend in het oog. Hij spreekt medespeler aan op grond van OD,
maar tevergeefs. HR oordeelt in lijn met het Hof dat een gedraging in het kader van een tennisspel
dat buiten deze spelsituatie wellicht onzorgvuldig en onrechtmatig zou kunnen zijn geweest,
binnen de spelsituatie dit karakter niet behoeft te hebben omdat de deelnemers aan het spel
gedragingen waartoe het spel uitlokt, waaronder onvermijdelijk van tijd tot tijd een misslag over
en weer van elkaar te verwachten hebben, terwijl een dergelijke gedraging niet onzorgvuldig wordt
op de enkele grond dat zij door een OSVO tot gevolg heeft dat een van de deelnemers ernstig
letsel oploopt.
Stel dat twee heren op twee banen naast elkaar spelen, dus niet tegen elkaar (Midegetgolf-arrest).
In principe geen verschil. Wel een verschuiving bij toeschouwers; ook daar geldt wat kunt u
verwachten, gekeken naar de veiligheidsmaatregelen die getroffen zijn. Wel een verschil tussen
deelnemers en toeschouwers. Deelnemers worden niet gedefinieerd dat ze direct met elkaar bezig
zijn.
, D.M. de Vries
Overtreden spelregels: het is onvermijdelijk en voorzienbaar dat er niet altijd even nauw met de
spelregels wordt omgegaan, wat op zichzelf niet direct onrechtmatig is (natrappen). Wanneer
spelregels zo grof zijn overtreden is dat een extra reden om de drempel toch extra te verlagen.
Goed kijken naar aard van de regel die is overtreden en de manier waarop die overtreding
plaatsvindt.
Potje ijsvoetballen, na het fluitsignaal bij wijze van grap een duw. Rechtbank oordeelt dat het
fluitsignaal voor het einde van de wedstrijd reeds had geklonken en verschillende deelnemers
bezig waren de ijsbaan te verlaten. Verzoeker was bezig de baan te verlaten en nam geen deel
meer aan het spel, bal was reeds uitgetrokken en droeg geen bescherming meer, dit was kenbaar
voor de anderen. Dit is doorslaggevend geweest. Met het uittrekken van de bal was het spel
beëindigd. Wat ook nog een rol speelt is dat het opzettelijk gebeurde terwijl de ander niet zat op
te letten en niet verwachte dat hij geduwd zou worden. De mate van waarschijnlijkheid van een
ongeval en het oplopen van letsel als gevolg van de duw is zo groot dat duwer zich daarvan naar
maatstaven van zorgvuldigheid had moeten onthouden.
Skeelerongeval: jonge moeder neemt deel aan een beginnerscursus skeeleren. Geen ervaring,
doet dit voor het eerst, aan begin van de cursus uitleg over wat er wordt verwacht. Moeder krijgt
mogelijkheid om helm op te doen en ze gaan van start. Mevrouw valt en overlijdt kort daarna.
Nabestaanden spreken organisatie aan o.g.v. onrechtmatige daad. Het uitgangspunt dat het hof
Eurosportief aansprakelijk heeft geacht omdat het aan het skeeleren inherente risico van een val
zich heeft verwezenlijkt, ziet eraan voorbij dat het hof aansprakelijkheid van Eurosportief heeft
aangenomen omdat verzuimd is dat dringende, op beperking van de gevolgen van een val op het
hoofd gerichte advies te geven. Geen voldoende veiligheidsmaatregelen genomen. We hebben
Ier te maken met een deskundige docent en een beginner aan de andere kant. Gaat uiteindelijk
om een commerciële activiteit, privésfeer is verlaten. Hier duidelijk gevaarzetting en dus geen
sport en spel.
Het aanvaarden van een bepaald risico is niet doorslaggevend voor de onrechtmatigheid. Enige
manier om onrechtmatigheid weg te nemen is via de mate van waarschijnlijkheid dat de niet
inachtneming van de vereiste oplettendheid kan worden verwacht.
ECLI:NL:RBOBR:2017:2753 Ongeluk op de kartbaan tijdens trainingsuurtje. Onervaren karter
raakt met zijn kart van de baan, steekt geen hand op bij het oprijden. Bij oprijden wordt hij
aangereden door een ervaren karter, ervaren karter spreekt de onervaren karter aan op grond
van OD. Rechtbank: “Mogelijk heeft zij op het moment dat onervaren naar links keek juist in zijn
dode hoek gereden. Rekening houden met het feit dat het handelen van onervaren heeft
plaatsgevonden binnen een sport- en spelsituatie als bedoeld in eerdere jurisprudentie, en
rekening houden met het feit dat onervaren in het vuur van het spel druk voelde om zo snel
mogelijk weer de baan op te rijden, acht de rechtbank de handelswijze niet onrechtmatig. Dat het
een training is, maakt niet uit dat er een spelregel is overtreden. Overtreding was in dit geval niet
voldoende om aansprakelijkheid vast te stellen. Ervaren karter had kunnen verwachten dat
onervaren karters van de baan raken en weer op de baan willen.
Deelnorm: zuiver nalaten (nr. 23.1)
Struikelende broodbezorger-arrest: Laaggespannen touwtje op het pad naar de voordeur.
Kinderen (4 en 5) spelen ernaast, zien het touw en waarschuwen de bezorger niet. Kinderen
hebben touw niet zelf gespannen. HR komt tot de conclusie dat kinderen niet aansprakelijk zijn.
Ernst van het gevaar dat de situatie voor anderen meebrengt moet tot het bewustzijn van de
waarnemer is doorgedrongen. Het moet echt subjectief bekend zijn. Hangt samen met vraag of
OD kan worden toegerekend. Kinderen wisten gezien hun leeftijd niet hoe groot het gevaar was
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur desmaindevries. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €4,49. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
Peut-on faire confiance à Stuvia ?
4.6 étoiles sur Google & Trustpilot (+1000 avis)
77858 résumés ont été vendus ces 30 derniers jours
Fondée en 2010, la référence pour acheter des résumés depuis déjà 14 ans