Samenvatting/Uitwerking eindtermen Deel I Het Goede Leven & De Vrije Markt, ISBN: 9789047709589 Filosofie
137 vues 1 achat
Cours
Filosofie
Type
VWO / Gymnasium
Book
Het goede leven
Een uitgebreide, volledige samenvatting van deel I van 'Het goede leven en de vrije markt', het onderwerp van het eindexamen filosofie vwo 2021 en 2022. Alle eindtermen zijn (in duidelijke taal) volledig uitgewerkt, inclusief voorbeelden en definities wanneer deze gevraagd worden. Ook de onderdelen...
Het Goede Leven en de Vrije Markt - Filosofie - VWO - H1,2,3,4&6
Overzicht alle filosofen - filosofie
Samenvatting (eindtermen) Het goede leven & de vrije markt - Filosofie
Tout pour ce livre (99)
École, étude et sujet
Lycée
VWO / Gymnasium
Filosofie
6
Tous les documents sur ce sujet (375)
Vendeur
S'abonner
myrthebeerens
Avis reçus
Aperçu du contenu
Het goede leven en de vrije markt
Hoofdvraag boek: Wat is het goede leven en wordt dit juist versterkt of verzwakt door de
vrije markt? Als de vrije markt en het goede leven niet altijd op één lijn zitten, hoe kunnen we
inzichten opdoen die ervoor zorgen dat dit wel het geval is?
Deel I: beschouwing van de vraag naar het goede leven aan de hand van twee
contrastbronnen en de moderniteit als project van de bevrijding en de opkomst van de vrije
markt als kernmotief daarvan.
H1: systematisch-filosofische vraag naar het goede leven: de vijf dimensies.
H2 – H6: cultuurfilosofisch, historische karakter ‘vrije markt’ in relatie tot de
ontstaansgeschiedenis van de moderne tijd. H2: contrastbron oude Griekenland. H3:
contrastbron christendom. H4, H5 en H6 moderniteit: project van de bevrijding van de mens.
H4: opkomst van het autonome individu als bevrijding. H5: volgende 3 kernmotieven
moderniteit als bevrijding. H6: laatste kernmotief.
Algemene eindtermen (Voorwoord: De vraag naar het goede leven en de vrije markt en de
paragrafen waarnaar hieronder wordt verwezen)
1. De kandidaten kunnen aan de hand van de vijf dimensies van het goede leven (relaties,
instituties, lichaam, natuur, zin) een beargumenteerd standpunt innemen over de vrije markt.
Daarbij kunnen zij de volgende aspecten betrekken, deze uitleggen en er voorbeelden bij
geven: ‘verdikking’ van marktrelaties (relaties), begrenzing van de neoliberale marktlogica
(instituties), consumptieve en digitale weerbaarheid (lichaam), ecologische transitie (natuur)
en een holistisch vrijheidsbegrip (zin).
De vrije markt biedt in alle vijf dimensies zowel mogelijkheden als beperkingen. Er bestaat
binnen de vrije markt veel vrijheid voor de mens om zijn eigen keuzes te maken. Dat de vrije
markt inperkingen vormt van de vijf dimensies en daarmee het goede leven, is ook
grotendeels een consequentie van het individuele handelen van mensen binnen de vrije
markt. Een virtuele biotoop ontstaat omdat mensen handelen gericht op geld, winst en
efficiëntie, zonder bij de waarde van menselijk contact voor het goede leven stil te staan.
Overheersing door instituties ontstaat door onethische besluitvorming binnen deze
instituties en de overheid. Iets vergelijkbaars geldt voor de andere dimensies. Deze dingen
kunnen zich ontpoppen en ontwikkelen in de vrije markt, wat kwalijk is, maar ze ontstaan
door mensen zelf. De bedreiging van de vrijheid door de vrije markt is dus voor een groot
deel gelegen in het bewustzijn van mensen. Wanneer mensen zich hier wel bewust van
worden, kan er een tegenbeweging ontstaan. De nadelen van de vrije markt liggen dus niet
alleen in de constructie van het systeem, maar vooral hoe mensen binnen dat systeem
handelen. Wanneer dit op sommige vlakken aangepast wordt, kan de vrije markt juist het
goede leven bevorderen.
, Hieronder zijn de sporen van heroriëntatie weergegeven die de auteurs bespeuren en die
uitkomst zouden kunnen bieden om de vrije markt het goede leven meer te laten
bevorderen.
Individualisering – verdikking van de marktrelaties:
Er lijkt een beweging op gang te komen van de verdikking van de marktrelaties. Mensen
gaan weer meer mens-tot-mens handelen en hierin zich verhouden tot de ander, in plaats
van transactionalisme. Dit zie je in de opkomst van streekproducten, lokale markten en het
opkomen van zzp’ers en kleine bedrijfjes die elkaar helpen economisch krachtig te opereren.
De opkomst van de ICT heeft niet alleen het risico tot vervreemding van elkaar in zich, maar
ook juist het dichterbij brengen van mensen. Mensen worden in staat gesteld elkaar te
ontmoeten en samen te werken én om in actie te komen tegen bepaald onrecht. De ‘global
civil society’ controleert bijvoorbeeld arbeidsomstandigheden in arme landen, en wanneer
dit niet goed zit wordt het uitgezonden in de media waardoor er iets aan veranderd kan
worden. Financiële markten moeten zich na de crisis van 2008 afvragen voor wie en waartoe
ze hun diensten verlenen, en wellicht omvormen om geen nadelige effecten van de vrije
markt de werkelijkheid in te brengen. In deze markt tiert het transactionalisme welig.
Overheersing door de instituties – begrenzing van de neoliberale marktlogica:
Een begrenzing van de neoliberale marktlogica lijkt noodzakelijk om te voorkomen dat deze
andere maatschappelijke sectoren overneemt. Het is duidelijk dat ‘stakeholder’- en lange
termijn-denken beter het goede leven waarborgt dat het ‘shareholder’- en korte termijn-
denken. Dat kunnen we zien aan het verschil tussen de VS en Europa en het feit dat in de VS
veel meer ontevredenheid over het kapitalistische systeem heerst dan in Europa. Om dit
verder uit te breiden, zouden niet alleen individuele staten, maar ook Europa als geheel zich
erop moeten richten om een ‘Europees’ model van de vrije markt te ontwikkelen, gericht op
het Rijnlandse model. Zo kan de EU de neoliberale marktlogica begrenzen als geheel,
waardoor in heel Europa de instituties minder een dreiging gaan vormen voor het goede
leven. De marktlogica moet uit het onderwijs, de zorg en andere niet-handel-gerichte
instituties verbannen worden. De marktlogica veronderstelt namelijk gelijkwaardige
personen die elkaar iets te bieden hebben. In de zorg en het onderwijs gelden echter
asymmetrische verhoudingen tussen docent en leerling en dokter en patiënt. Bovendien
zorgt de marktlogica voor allerlei perverse prikkels die de kwaliteit van de dienst
ondermijnen.
Tenslotte moet de markt ook genoeg ruimte bieden aan het privéleven van mensen, waarin
de relationele dimensie een grote rol speelt, en mensen niet alleen waarderen om hun
producerende rol. Dit betekent iets voor reclame, zorgverlof en de lengte van werkweken en
-dagen.
Het lichaam als consumptieartikel – consumptieve en digitale weerbaarheid
De lichaamscorrumperende effecten (obesitas, verslaving) van de vrije markt moeten door
zowel de overheid als andere instituties ingeperkt worden. De overheid kan dit doen door
initiatieven als de anti-rookcampagne. Instituties zoals school, het gezin en maatschappelijke
organisaties. De mens moet geleerd worden op een verantwoordelijke manier met alle
prikkels van de vrije markt om te gaan.
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur myrthebeerens. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €8,49. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
