Resume
Samenvatting 3. Gezondheidspsychologie_Vanderhasselt
- Établissement
- Universiteit Gent (UGent)
samenvatting van gezondheidspsychologie deel Vanderhasselt
[Montrer plus]
Aperçu du contenu
Gezondheidspsychologie – prof VanderhasseltGezondheidspsychologie
Stress en Coping – prof Vanderhasselt
o Wat is stress?
Hans Selye bedacht term “stress”
Fight-or-flight reactie = normale reactie adaptief, snel op bedreiging te laten reageren
niet-specifieke reactie van het lichaam verschillende vormen kan aannemen
Stress = positief acute stress, je zo goed mogelijk kan functioneren in een noodsituatie
Wet van Yerkes-Dodson
Relatie tss het stressniveau en de prestatie optimale stress die maximale prestatie geeft
Stress aanzetten tot grote creativiteit en grote inspanning
Waargenomen dreiging en waargenomen iutdaging moeten optimaal in evenwicht zijn
Spanningsniveau onder invloed van
- Omgevingsvariabelen
- Persoonsvariabelen
- Beoordeling
- Coping
- Sociale ondersteuning
ieder individu heeft eigen spanningsoptimum
Draagkracht = methoden waarmee je in staat bent om met problemen om te gaan
Draaglast = de belasting die je in je leven kan overkomen (omgeving)
Stressweerbaarheid = evenwicht tss draagkracht en draaglast
Lazarus – cognitieve, transactionele stressmodel
Of iets stressvol is hangt af hoe iemand een situatie inschat en van de middelen waarover
iemand beschikt om met de situatie om te gaan.
Stress = subjectieve ervaring interne toestand die door een objectieve waarnemer kan
worden beschouwd
Motivationele en cognitieve variabelen = belangrijkst
Stress is het gevolg van iemands appraisal of inschattingsprocessen
Holmes en Rahe
Grote aanpassingen aan de omgeving = kans groot op stress bedreigingen,
gebeurtenissen, omstandigheden externe invloeden die gewone activiteiten verstoren
Interne factoren = gedachten, emoties, innerlijk conflict, ziekte, …
Benodigde mate van aanpassing voor het individu
o Stress als reactie (STRAINS)
Daily hassles dagelijkse ongemakken, frustraties, ergernissen, …
Strains individuele reacties op stressoren (fysiologisch, lichamelijk, psychisch, …)
De twee systemen in werking
Snel systeem: autonoom zenuwstelsel (ANS)
Traag systeem: aanmaak van stresshormonen
HRV = hartslagvariabiliteit variatie in tijdsintervallen tss de hartslagen
- Inademen versnelt HF = sympatisch ZS gestimuleerd
- Uitademen vertraagt HF = parasympatisch ZS gestimuleerd
hoe hoger HRV hoe beter alles in balans
lage HRV = aanwijzing chronische stress, burn-out of ziekte
Sympatisch ZS = fight or flight reactie spieren spannen op, BD↑, HF↑, puppilen verwijden
Parasympatisch ZS = rust en herstel
balans tss sympatische en parasympatische activiteiten
oorzaken van langdurige stress:
− Sympaticus te vaak en te lang aanstaat niet meer kunnen uitschakelen = onrustig,
opgejaagd gevoel
− Parasympaticus onderactief = uitgeput gevoel
1
, Gezondheidspsychologie – prof Vanderhasselt
Ruminatie (= piekeren) onderzoek over invloed op activatie in ANS hoe meer men gaat
rumineren wnr men geconfronteerd wordt met kritiek = hoe minder groot de variabiliteiten tss
verschillende hartslagen (= lage HRV) ruminatie is een kwetsbaarheidsfactor (Carnivali)
Stress = besmettelijk experiment babys op de schoor brengen van gestresseerde moeders
grotere fysiologische covariatie ! Alleen als men op de schoor werd gebracht vs naast de moeder
geplaatst!
Tweede systeem werking = aanmaal stresshormonen (traag systeem) stresshormoon cortisol:
HPA = kern van stressreactie hypothalamus activatie sympatisch ZS + ontwikkeling CRF
(edrenocorticotroop homoon releasing factor) stimulatie secretie ACTH
(adrenocorticotroop hormoon) vie bloedbaan naar bijnier receptoren aaspreken in de
bijnierschors stimulatie glucocorticoid hormoon cortisol
Inhibitie feedback regulatie na stressor verdwenen inhibitie CRF in hypothalamus
Langdurige stress = teveel cortisol produceren neurotoxische stof hippocampus
beschadigen hippocampus remt hypothalamus, invloed op HPA-as = stress-as =
feedbakc-mechanisme dat stress regelt vicieuze cirkel
Patroon van lichamelijke veranderingen wordt schadelijk chronisch arousal en chronisch alarm
Selye: General adaptation syndrome (GAS)
Drie fasen: alarm weerstand uitputting
Eerst zoveel mogelijk energie vrij vorm van afweer,weerstand, aanpassing = aanpassen
aan de stressor, later afweer of aanpassing tekort schieten uitputtingsfase: mentale of
lichamelijke decompensaties
Cortisol het hoogst bij het ontwaken herstelde depressieve patiënten hebben een blijvende
abnormale HPA- onderliggende kwetsbaarheid (herval)
Cortisol non-response meer activiteit in ventromediale preforntale cortex (VMPFC) --< instaat op
regulatie vd cortisolreactie interpretatie en cognitieve controle
o Stress als interactioneel proces
Selye = stressreactie gevolg van intensiteit vd stresserende gebeurtenissen
Lazarus & Folkman = interpretatie van stressvolle gebeurtenissen belangrijker dan de gebeurtenis
zelf
het is de individuele perceptie van de psychologische situatie dei stress defineert de individuele
perceptie vd psychologische situatie stress een functie van het gevoel van bedreiging, kwetbaarheid
en het vermogen om ermee om te gaan
o Adaptatieproces
Een stressor wordt niet als bedreigend ervaren op basis van:
Primaire beoordeling/appraisal (betekenis situatie) wat is er aan de hand?
- Uitdaging: mogelijke winst bv examen zien als uitdagen met de mooie punten
die als winst eraan gekoppeld kunnen worden
- Dreiging: anticipatie van gevaar bv ingreep als bedreiging zien met de mogelijk
risico’s die eraan gepaard gaan
- Verlies of dreiging van verlies als de schade al aangericht is
- Neutraal of irrelevant
Secundaire beoordeling/appraisal (wat kan ik eraan doen) omgaan met
- Individu specifiek
- Coping-strategieën
Secundaire appraisal hangt nauw samen met primaire appraisal
- SA volgt onmiddellijk op PA
- Hoe een stressor beoordeeld wordt (PA) hangt af vd mate van controle (SA)
Overtuigingen over de eigen competenties voorloper van SA
- Zelfvertrouwen
- Controleerbaarheid
- Interne ‘locus of control’
2
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur esthervanvooren. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €4,49. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
Peut-on faire confiance à Stuvia ?
4.6 étoiles sur Google & Trustpilot (+1000 avis)
73314 résumés ont été vendus ces 30 derniers jours
Fondée en 2010, la référence pour acheter des résumés depuis déjà 14 ans