Resume
Samenvatting van VVG2 (2de bach)
- Établissement
- Universiteit Gent (UGent)
Het is een samenvatting van de lessen van VVG2 + de cursus.
[Montrer plus]
Aperçu du contenu
VETERINAIRE ENVOLKSGEZONDHEID II
Voedsel en milieuchemie
UGENT – Faculteit diergeneeskunde
22 JUNI 2020
, Voedsel en volksgezondheid II
Voedsel & milieuchemie
Overzicht cursus
Deel 1 van de cursus:
1) Inleiding
2) Klassieke chemische analyse
3) Spectroscopische technieken
4) Scheidingstechnieken
5) Ms en gekoppelde technieken
Deel 2 van de cursus:
6) Chemie van voeding
7) Species identificatie
8) Fysio-chemie
9) Vetten
10) Aroma-analyse
Deel 3 van de cursus:
11) Compartimenten
12) Biogeochemische cycli
13) Polluenten
14) Milieubeleid & thema’s
Examen
Zie aan het einde van de samenvatting (online examen 22 juni – 13u).
1
,DEEL 1
Hoofdstuk 1: Inleiding
Te kennen:
1) Riek tot vork benadering (op Europese niveau).
2) Imago van vlees: invloedsfactoren.
3) FAVV, VWA, EFSA: wat?
Deze deel gaat over de vraag “waarom moeten we als dierartsen tijd investeren in de voedsel
en volksgezondheid?”
- Wat zijn de nutsdieren?
¨ Runderen, varkens, kleine herkauwers, pluimvee… ≠ gezelschapsdieren
(katten, honden…)
¨ Ze waren specifiek gekweekt voor de productie (om voedsel producten te
kunnen geven).
- Verantwoordelijkheid van dierartsen:
¨ Verantwoordelijk van de kwaliteit van het dierwelzijn.
¨ Verantwoordelijk van de kwaliteit van hun afleidingsproducten (melk, vlees,
eieren…).
¨ Verantwoordelijk van de mensgezondheid (ONE HEALTH).
¨ Verantwoordelijk van het milieu.
1.1. Voedsel van zaadje tot carbonaadje
Ganse proces = le processus entier (sous-entendu: la transformation)
- Dierartsen moeten bewust zijn van alles dat kan misgaan tijdens de ganse procesà Bv.
¨ In kuilvoeders zijn er schimmels à sommige kunnen toxisch zijn door de
productie van mycotoxinen à deze mycotoxinen kunnen in het vlees
terechtkomen à geconsumeerd worden en op langtermijn, kankers geven…
¨ Het gebruik van antibiotica à let op wachttijden!
2
, a. FVE
De dierarts speelt op zichzelf een rol à hij heeft een verplichting met betrekking tot de
volksgezondheid en het milieu.
- Wat is het?
¨ Federation of Veterinarians of Europe à Code of Good Veterinary Practice
(GVP).
¨ Rol in de voedselveiligheid.
- European Veterinary Ethics & Principe of Conduct:
¨ Veterinarians and Public Health:
• Vets shall seek to ensure the best protection of public health.
• Vets shall advise their customers about measures to minimise the risk
of exposure to zoonotic agents, food borne pathogens, residues
(veterinaire geneesmiddelen VGM), contaminants (uit omgeving in het
voedsel terechtkomen) and antimicrobial (resistentie!!).
• Vets shall make animal owners aware of their responsibilities to the
public.
¨ Veterinarian and the Environment:
• Veterinarians shall attempt to reduce pollution of the environment by
waste avoidance, recycling, using re-usable articles when appropriate,
and correct disposal of waste.
• Vets shall endeavour to reduce environmental pollution by careful and
appropriate use of disinfectants, medicinal products and others.
• Vets shall aim to environmentally responsible by the economical use of
energy and water.
• Vets shall organize facilities for separate collection of different types of
waste so that they can be sent to the appropriate recycling points.
• Vets shall encourage customers to dispose of veterinary waste in a safe
manner.
3
, 1.2. Voedselveiligheid: van riek tot vork
Riek = fourche
Kijken naar de verschillende stappen van de ganse proces en voldoende voorzichtig zijn bij elk
stap à belangrijk om de beste kwaliteit en veiligheid van het eindproduct te krijgen.
Plant health à plant protection (pesticiden: is het nuttig? Want residuen kunnen in het
voedsel terechtkomen…) à genetically modified organisms à animal feed à animal
welfare à biological food chain hazards à food chains contamination à food additives,
flavourings, processing, aids and food, packaging (verwerkingsproces) à dietary nutritional
and novel food.
a. FAVV / AFSCA
- Wat is het?
¨ FAVV = Federal Agentschap Voor de Veiligheid van de Voedselketen.
¨ AFSCA = Agence Fédérale pour la Sécurité de la Chaîne Alimentaire.
- Wie ?
¨ Er zijn veel dierartsen die bij de FAVV werken.
b. Andere belangrijke instantie
- FAVV (België).
- VWA = VOEDSEL en WAREN autoriteit (NL)
- EFSA (Europa) = European Food Safety Autority :
Als er een probleem ergens in de voedselketen staat à wat is het probleem?
waar staat het probleem (in welke landen?) à welke maatregelen zullen we
nemen om het probleem op te lossen.
1.3. Voedselkwaliteit: invloedsfactoren
a. Imago van het vlees
Veel consumenten zijn heel gevoelig aan het imago van het product (bv. Vlees).
Milieu Gezondheid
Animal
Voeding
welzijn
Vlees
4
, - Vlees voeding = beschikbaarheid van ijzer, eiwit… à nutritionele waarde.
- Gezondheid = is het vlees gezond of niet? Vlees kan ongezond zijn:
¨ Afhankelijk van het soort vlees:
• Rode vlees kan ongezond worden als overconsumptie (maximaal
500g/w) à In België eten we ± 200 à 300g/d/persoon.
• Verwerkte vlees (zo weinig mogelijk tot geen verwerkte vlees eten!).
¨ Welke ziekten zijn geassocieerd met een overconsumptie van rode vlees en
verwerkte vlees?
• Bepaalde type kankers (Bv. dikke darm kanker (CRC)).
• Cardiovasculair ziekten (CVD).
• Diabetes type II.
- Milieu = invloed van het dierlijke productie op het milieu (impact op voetafdruk).
- Dierwelzijn à steeds meer aandacht ß mening van de consument is veranderd.
Hoofdstuk 2 : Klassieke chemische analyse
Klassieke methoden die gebruikt worden om bepaalde zaken te kan bepalen in de voedsel
chemie (volumétrie en gravimétrie).
1.1. Volumetrie
Te kennen:
1) Belangrijk theorie:
¨ Voor- en nadelen en types reacties.
¨ Principe Kjeldahl (geen reacties).
2) Belangrijk oefeningen:
¨ Concentratiebepalingen bij titratie (ook terugtitratie) à cfr. ook
voorbeeldoefeningen Curios (Ufora.
a. Wat is volumetrie?
Omslag punt = point de transition
X = bepaalde stof met onbekend concentratie (= analiet) / R = reagens / m = aantal mol analiet / r
= aantal mol reagens
5
, - Kwantitatieve bepaling component(en) via titratie (= een analytische techniek die
gebruikt kan worden voor de bepaling van de concentratie van een wel bepaalde stof
in een oplossing):
¨ Incrementele toevoeging (druppel per druppel) tot X weggereageerd is (totdat
er geen X meer in het erlenmeyer staat) à mX en rR hebben samen gereageerd
tot een reactieproduct à bepaling concentratie X op basis van het toegevoegd
volume van R.
¨ Hoe wordt de concentratie bepaald? Door de bepaling van de omslag punt (dat
kan eventueel visueel zijn (bv. met een kleurindicator)) à welke volume van
mijn reagens heb ik op dat punt toegevoegd? à de concentratie van X
uitrekenen ß Ik ken al:
• Het volume en de concentratie van R.
• Het volume van X.
I. Titratie
Waarneming = observation
- Het eindpunt of equivalentiepunt (EP) = het omslag punt (= equivalente hoeveelheden
X & R gereageerd).
- Niet elk product kan een analiet zijn à er zijn bepaalde voorwaarden:
¨ Stoichiometrische reactie gekend: wij moeten kennen hoeveel mol X met het
hoeveel mol R zullen reageren + het reactieproduct kennen (hoe X en R samen
reageren).
¨ Het moet een aflopende reactie zijn: alle X moleculen moeten met R
wegreageren.
¨ Voldoende snelle reactie: de reactie tussen X en R moet instant zijn.
¨ Goede waarneming van het EP: wij kunnen het EP onmiddellijk zien.
Bepaling van EP
Er bestaan verschillende methoden om het EP te bepalen:
1) Visuele eindpuntsdetectie:
¨ Met een indicator (verandering in kleur):
• Hoge kleurintensiteit à kleine hoeveelheid (1 druppel) is voldoende
om een verandering in kleur te veroorzaken à alleen maar een kleine
indicator volume aan uw erlenmeyer toevoegen à geen interferentie
met het reken van [X].
• Als u een indicator toevoegt is er een kans op een “indicatorfout” (=
interferentie met het rekenen van [X]) à indicatorfouten bepalen via
blancotitratie (= titratie zonder analiet).
¨ Zelfindicatie:
• Uw reagens geeft zelf een kleur in overmaat (bv. KMnO4): als X heeft
weggereageerd, is er geen vrij X meer aanwezig in het erlenmeyer à R
kan niet meer met X reageren à op dat moment is R in overmaat à de
oplossing wordt gekleurd.
6
, • Kleine indicatorfout à te bepalen via blancotitratie.
2) Spectrometrische (of elektrochemische detectie) à info’s over spectrometrie verder
in de cursus // elektrochemische detectie is niet te kennen.
Figures of merit
Overeenkomst = correspondance
Betrekkelijk = relativement
Afwijking = anomalie ou écart
- Voordelen van titratie als analytische methode:
¨ Eenvoudig.
¨ Hoge snelheid (< 30min).
¨ Hoge accuraatheid (= juistheid + precisie) à accuraatheid is een belangrijk
term:
• De juistheid is de overeenkomst tussen de gemeten waard en de
werkelijke waard (de realiteit):
§ Werkelijke waard = de realiteit = het rode punt op het schema.
§ Gemeten waarden = de 4 zwarte punten want u doet bv. 4
metingen om een zo juist waarde mogelijk te krijgen à Als u
neemt het gemiddelde van de 4 waarden (= de gemeten
waarden) zal dat nieuwe punt op (of heel dichtbij) van het rode
punt zijn à uw methode is juist.
• De precisie zegt iets over de herhaalbaarheid van uw methode:
§ De gemeten waarden (zwarte punten) zijn dichtbij elkaar à het
is altijd bijna dezelfde waard à uw methode is precies.
§ Het probleem is dat als u het gemiddelde van de 4 metingen
neemt zal het nieuwe punt niet in de buurt van het rode punt
liggen è een methode die super precies is kan niet helemaal
juist zijn à Wij willen een methode die zowel juist als precies
(dus accuraat) is.
• De accuraatheid = juistheid + precisie à de zwarte punten zijn dichtbij
elkaar maar ook dichtbij van het rode punt.
è Titratie is heel accuraat: afwijking is ≤ 0,1% tegenover de “echte waarde”.
- Nadelen:
¨ X in een betrekkelijk hoge concentratie (ppm of mg/L) want als X in een te laag
concentratie is, is het onmogelijk te bepalen door een titratie.
7
, ¨ Arbeidsintensieve methode (moet manuele uitgevoerd worden) à eventuele
automatisatie voor bepaalde stappen (meting E, pH, A…) maar het kan niet
volledig automatiek worden.
¨ Bepaling van 1 component à geen multi-componentmethode (bv. Titratie van
ammoniak in de urine maar niet titratie van ammoniak + glucose).
II. Terugtitratie
Met opzet doen = faire qqch intentionnellement
- Wat?
¨ Het is een specifiek type van titratie die uitgevoerd wordt wanneer de reactie
tussen de analiet en de reagens te traag verloopt.
- Wat is het verschil met een gewoon titratie?
¨ Bij een terugtitratie ga jij eerst een overmaat van jouw reagens toevoegen à
dus jij weet dat jij veel te veel van jouw R toevoegt maar jij doet dat met opzet
à je zorgt ervoor dat uw X onmiddellijk compleet wegreageert à jij bepaalt
de resterende hoeveelheid R via titratie (om de [X] te vinden).
- Voorbeelden?
¨ Zie verder (p10).
b. Indeling reacties maatanalyse
Indeling = classification
1) Zuur-base reactie of neutralisatie (H+ à uitwisseling van protonen):
zuur + base ⇌ zout + water
2) (Redoxreactie (oxidatie-reductie) (e- à uitwisseling van elektronen)):
Reductor à reactiepunt + e- (oxidatie)
Oxidator + e- à reactieproduct (reductie)
3) Neerslag- of complexvorming (ionen) à cfr: gravimetrie.
I. Zuur-base titratie
Vorderingsgraad = taux de distribution
- Bepaling concentratie van:
¨ Zuur ß door titratie met een sterke base (bv. NaOH):
• Sterk Z.
• Zwak Z.
• Meerbasisch Z.
• Mengsel zuren.
¨ Base ß door titratie met een sterk zuur (bv. HCl):
8
, • Sterke B.
• Zwakke B.
• Meerzurige B.
• Mengsel basen.
- Wat is een zuur? Een base?
¨ Een zuur is een stof die protonen gaat vrijstellen als het opgelost in water
wordt.
¨ Een base is een stof die hydroxyde ionen gaat vrijstellen als het opgelost in
water wordt.
- Equivalentiepunt (EP) bij zuurbase titratie?
¨ Visuele detectie (pH indicator die van kleur gaat veranderen bij het stijgen of
het dalen van de pH):
• Bv. Als jij wet dat de EP rond pH = 4 ligt, ga jij methyl oranje gebruiken.
¨ Titratiecurve.
- Voorbeeld?
¨ Titratie van fosforzuur met natriumhydroxyde (bv. wij willen de [fosfoorzuur]
in de voeding (cola…) bepalen) à het verloopt in 3 stappen à 3 omslagpunten
met 3 ≠ pH (à 3 ≠ indicatoren):
• H3PO4 + NaOH è NaH2PO4 + H2O (pH = 2,13).
• NaH2PO4 + NaOH è Na2HPO4 + H2O (pH = 7,21).
• Na2HPO4 + NaOH è Na3PO4 + H2O (pH = 12,32).
¨ Kjeldahl-stikstof-bepaling (organiek N).
A. Kjeldahl-stikstof-bepaling
Uitwerpselen = déjections
Lozingen = rejet
Opvangen = capturer
- Waarom?
¨ Bepaling van het proteïnegehalte in voedingsstoffen op basis van het totale N-
gehalte (erkend als een isostandaardmethode (zie verder)).
¨ In diergeneeskunde om [NH4+] (ammonium) te bepalen.
- NH4+ (of NH3+ (ammoniak)):
¨ Is verantwoordelijk van het slechte geur in de dierenstallen.
¨ Is heel slecht voor het milieu en de gezondheid als het in hoge maat aanwezig
is:
9
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur Epollart. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €5,49. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
Peut-on faire confiance à Stuvia ?
4.6 étoiles sur Google & Trustpilot (+1000 avis)
80364 résumés ont été vendus ces 30 derniers jours
Fondée en 2010, la référence pour acheter des résumés depuis déjà 14 ans