Garantie de satisfaction à 100% Disponible immédiatement après paiement En ligne et en PDF Tu n'es attaché à rien
logo-home
FA-MA102 Farmacotherapie op maat, Uitgebreide Samenvatting €11,99   Ajouter au panier

Resume

FA-MA102 Farmacotherapie op maat, Uitgebreide Samenvatting

3 revues
 164 vues  10 fois vendu
  • Cours
  • Établissement
  • Book

In deze uitgebreide samenvatting komen alle besproken casussen aanbod. De samenvatting is erg gestructureerd d.m.v. hoofdstukken/paragrafen en verwijzingen inc. hyperlinks. De samenvatting bevat de volgende hoofdstukken: Begrippenlijst, Geneesmiddel overzicht (werkingsmechanisme, CYP-interactie...

[Montrer plus]
Dernier document publié: 3 année de cela

Aperçu 9 sur 107  pages

  • Non
  • Alle hoofdstukken/ paragrafen die gelezen moesten worden in de cursus fa-ma102: antidepressiva, anti
  • 14 avril 2021
  • 14 avril 2021
  • 107
  • 2020/2021
  • Resume

3  revues

review-writer-avatar

Par: carvanrooij • 1 année de cela

review-writer-avatar

Par: kirangangarampanday • 1 année de cela

review-writer-avatar

Par: NeslihanÖzbilen • 1 année de cela

avatar-seller

Questions d'entraînement disponibles

Fiches 94 Fiches
€2,99 2 vendus

Quelques exemples de cette série de questions pratiques

1.

Werkingsmechanisme SSRI?

Réponse: Inhibitie van SERT --> toename 5HT in de synaps --> downregulatie/ receptormodificatie van de 5HT receptoren (5HT1A)

2.

Bijwerkingen SSRI

Réponse: Ezelsbruggetje 4x S - maag-darmstoornissen (schijten) --> 5HT3 - seksuele bijwerkingen (seks) --> 5HT2A - slaapstoornissen (slaap) --> H1 - Suïcidale gedachten (suïcide) --> bij jongvolwassen 18-25 jaar - initiële toename angst, doordat de receptoren nog niet zijn aangepast

3.

Werkingsmechanisme SNRI

Réponse: - SERT & NET blokkade --> verhoging 5HT & NA --> receptormodificatie/downregulatie 5HT zorgt voor antidepressieve effect venlafaxine geeft NET blokkade bij doseringen hoger dan 150 mg

4.

Bijwerkingen SNRI

Réponse: Bijwerkingen SSRI + noradrenerge bijwerkingen: - verhoogde bloeddruk (kleine verschillen) -tachycardie

5.

werkingsmechanisme TCA

Réponse: Per TCA verschillend, maar in het algemeen: - SERT blokkade - NET blokkade - M1 blokkade - H1 blokkade - alfa 1 blokkade - blokkade spanningsafhankelijke natirumkanalen

6.

Bijwerkingen TCA + verklaring

Réponse: - M1 blokkade: anticholinerge bijwerkingen: droge mond, wazig zien, urineretentie, constipatie, misselijkheid, obstipatie, tachycardie - H1 blokkade: gewichtstoename & sedatie - alfa 1 blokkade: orthostatische hypotensie, duizeligheid - blokkade spanningsafhankelijke natirumkanalen: vooral bij overdosis spelen deze effecten op --> coma, beroerte, aritmica\'s, hartstilstand --> dood - blokkade SERT: zie SSRI

7.

welke TCA\'s bij angststoornissen

Réponse: alleen de serotonerge TCA\'s: clomipramine & imipramine worden ingezet bij paniekstoornis, niet echt bij GAS. alleen als depressie een comorbiditeit is bij SAS niet onderzocht

8.

Bij welke 2 SSRI\'s oppassen met switchen naar andere antidepressiva?

Réponse: paroxetine: sterke CYP2D6 inhibitor, korte halfwaardetijd & M1 antagonist. Hierdoor snel onttrekkingsverschijnselen, ook bij switchen naar een andere SSRI door cholinerge ontrekking fluoxetine: sterke CYP2D6 en CYP2C19 remmer. Erg lange halfwaardetijd: 4-6 dagen, voor norfluoxetine: 4-16 dagen. bouwt zichzelf hierdoor af. bij switchen wel opletten bij middelen die op een andere manier werken: farmacodynamische interacties.

9.

werkingsmechanisme mirtazapine

Réponse: -blokkeert de alfa 2 receptor --> remt de remming op serotonerge neuron --> meer 5HT afgifte - blokkeert de 5HT2A & 2C receptor --> minder seksuele bijwerkingen & zeer kleine kans op serotoninesyndroom (2A) - blokkeert de 5HT 3 receptor --> minder misselijkeheid - blokkeert de H1 receptor (grote affiniteit) --> sedatie, off-label ook slaapmiddel (dosering: 7,5 mg).

10.

bijwerkingen mirtazapine

Réponse: sedatie gewichtstoename, toename eetlust droge mond duizeligheid tremor

FA-MA102
Farmacotherapie op maat
Samenvatting

,Inhoudsopgave
Inleiding FA-MA102 Farmacotherapie op maat ..................................................................................... 8
Doelstelling........................................................................................................................................................ 8
Leerdoelen......................................................................................................................................................... 8
Plaats in het curriculum..................................................................................................................................... 9
Voorkennis ........................................................................................................................................................ 9
Begrippenlijst .................................................................................................................................... 10
Geneesmiddelen ............................................................................................................................... 12
Selectieve serotonine heropname remmers (SSRI), Antidepressiva ;Geneesmiddelen ................................. 12
Citalopram ............................................................................................................................................. 13
Escitalopram .......................................................................................................................................... 14
Fluoxetine .............................................................................................................................................. 14
Fluvoxamine .......................................................................................................................................... 15
Paroxetine ............................................................................................................................................. 15
Sertraline ............................................................................................................................................... 16
Tricyclische antidepressiva (TCA), Antidepressiva; Geneesmiddelen ............................................................. 16
Clomipramine ........................................................................................................................................ 18
Imipramine ............................................................................................................................................ 19
Amitriptyline .......................................................................................................................................... 19
Nortriptyline .......................................................................................................................................... 20
Serotonine en noradrenaline heropname remmers (SNRI), Antidepressiva; Geneesmiddelen ..................... 20
Venlafaxine ............................................................................................................................................ 20
Duloxetine ............................................................................................................................................. 21
Mirtazapine, Antidepressiva; Geneesmiddelen .............................................................................................. 22
Bupropion, Antidepressiva; Geneesmiddelen................................................................................................. 22
MAO-remmers, Antidepressiva; Geneesmiddelen ......................................................................................... 23
Benzodiazepines; Geneesmiddelen ................................................................................................................ 24
Klassieke Antipsychotica; Geneesmiddelen .................................................................................................... 25
Haloperidol ............................................................................................................................................ 25
Flupentixol ............................................................................................................................................. 26
Atypische Antipsychotica; Geneesmiddelen ................................................................................................... 26
Clozapine ............................................................................................................................................... 27
Olanzapine............................................................................................................................................. 27
Quetiapine ............................................................................................................................................. 28
Risperidon .............................................................................................................................................. 29
Lurasidon ............................................................................................................................................... 30


Universiteit Utrecht Pagina 2 van 107

, Aripiprazol ............................................................................................................................................. 30
Cariprazine ............................................................................................................................................ 31
Brexipiprazol .......................................................................................................................................... 31
Antipsychotica bijwerkingen; Geneesmiddelen .............................................................................................. 32
Mechanisme EPS ................................................................................................................................... 32
Muscarine receptor blokkade ................................................................................................................ 33
Hyperprolactinemie ............................................................................................................................... 34
Lithium; Geneesmiddelen ............................................................................................................................... 34
Pregabaline, Anti-epileptica; Geneesmiddelen ............................................................................................... 35
Valproïnezuur, Anti-epileptica; Geneesmiddelen ........................................................................................... 36
Lamotrigine, Anti-epileptica; Geneesmiddelen............................................................................................... 37
Carbamazepine, Anti-epileptica; Geneesmiddelen ......................................................................................... 37
Rivastigmine, Cholinesteraseremmers; Geneesmiddelen .............................................................................. 38
Donezepil, Cholinesteraseremmers; Geneesmiddelen ................................................................................... 38
Galantamine, Cholinesteraseremmers; Geneesmiddelen .............................................................................. 39
Memantine; Geneesmiddelen......................................................................................................................... 40
Angststoornissen ............................................................................................................................... 42
Definitie/ classificatie; Angststoornissen ........................................................................................................ 42
Gegeneraliseerde angststoornis ............................................................................................................ 42
Sociale angststoornis ............................................................................................................................. 42
Paniekstoornis ....................................................................................................................................... 42
Risicofactoren/ oorzaken; Angststoornissen................................................................................................... 43
Pathofysiologie; Angststoornissen .................................................................................................................. 43
De amygdala ......................................................................................................................................... 43
De CSTC-loop ......................................................................................................................................... 44
GABA en angst ....................................................................................................................................... 45
Alfa-2-delta liganden als anxiolytics...................................................................................................... 45
Serotonine en angst............................................................................................................................... 46
Noradrenaline hyperactiviteit bij angst ................................................................................................. 46
Symptomen; Angststoornissen ....................................................................................................................... 48
DSM-5 .................................................................................................................................................... 48
Beloop; Angststoornissen................................................................................................................................ 49
Beleid (paniekstoornis uitgebreid); Angststoornissen .................................................................................... 49
Beleid paniekstoornis ............................................................................................................................ 50
Switchen ................................................................................................................................................ 50
Evidence; Angststoornissen ............................................................................................................................ 51



Universiteit Utrecht Pagina 3 van 107

, SSRI’s/ SNRI’s ......................................................................................................................................... 52
TCA’s ...................................................................................................................................................... 53
Benzodiazepinen.................................................................................................................................... 53
Pregabaline ........................................................................................................................................... 53
Quetiapine off-label............................................................................................................................... 53
Vortioxetine ........................................................................................................................................... 53
Agomelatine .......................................................................................................................................... 53
Mirtazapine ........................................................................................................................................... 54
Oudere patiënten .................................................................................................................................. 54
Schizofrenie ...................................................................................................................................... 55
Definitie; Schizofrenie ..................................................................................................................................... 55
Beloop; Schizofrenie........................................................................................................................................ 55
Premobide fase ...................................................................................................................................... 55
Prodromale fase .................................................................................................................................... 55
Acute fase/ psychotische fase ............................................................................................................... 55
Herstelfase/ stabiele fase/ rustperiode ................................................................................................. 55
Pathofysiologie; Schizofrenie .......................................................................................................................... 56
Dopamine hypothese............................................................................................................................. 56
NMDA receptor hypofunctie theorie ..................................................................................................... 58
Ontwikkelingstheorie............................................................................................................................. 60
Symptomen; Schizofrenie ............................................................................................................................... 61
Positieve symptomen ............................................................................................................................ 61
Negatieve symptomen .......................................................................................................................... 61
Cognitieve symptomen .......................................................................................................................... 61
DSM-5 criteria ....................................................................................................................................... 61
Beleid; Schizofrenie ......................................................................................................................................... 63
Behandeling bij EPS ............................................................................................................................... 65
Behandeling bij metabole bijwerkingen ................................................................................................ 65
Evidence; Schizofrenie..................................................................................................................................... 65
Bipolaire stoornis .............................................................................................................................. 67
Definitie & beloop; Bipolaire stoornis ............................................................................................................. 67
Classificatie; Bipolaire stoornis........................................................................................................................ 67
Bipolaire stoornis type 1 ........................................................................................................................ 67
Bipolaire stoornis type 2 ........................................................................................................................ 67
Pathofysiologie; Bipolaire stoornis.................................................................................................................. 68
Symptomen; Bipolaire stoornis ....................................................................................................................... 69



Universiteit Utrecht Pagina 4 van 107

, Bipolaire depressie ................................................................................................................................ 69
(hypo-)manie ......................................................................................................................................... 70
Beleid; Bipolaire stoornis ................................................................................................................................ 70
Behandeling manische episode ............................................................................................................. 71
Behandeling bipolaire depressieve ........................................................................................................ 73
Onderhoudsbehandeling bipolaire stoornis .......................................................................................... 74
Evidence; Bipolaire stoornis ............................................................................................................................ 76
Lithium ................................................................................................................................................... 77
Olanzapine............................................................................................................................................. 77
Quetiapine ............................................................................................................................................. 77
Aripiprazol ............................................................................................................................................. 77
Carbamazepine...................................................................................................................................... 77
Lamotrigine ........................................................................................................................................... 77
Valproïnezuur ........................................................................................................................................ 78
Fluoxetine (SSRI) .................................................................................................................................... 78
Amitriptyline (TCA) ................................................................................................................................ 78
Manische episode .................................................................................................................................. 78
Bipolaire depressie ................................................................................................................................ 79
Onderhoudsbehandeling ....................................................................................................................... 79
Therapieresistente Depressie ............................................................................................................. 80
Definitie& beloop; Therapieresistente Depressie ........................................................................................... 80
Pseudo-resistentie ................................................................................................................................. 80
Risicofactoren/ oorzaken; Therapieresistente Depressie ............................................................................... 80
Pathofysiologie; Therapieresistente Depressie ............................................................................................... 80
Monoamine neurotransmitter deficiëntie. ............................................................................................ 80
Up-regulatie monoamine neurotransmitter receptoren ....................................................................... 81
Symptomen; Therapieresistente Depressie .................................................................................................... 82
Beleid + Evidence; (Therapieresistente Depressie .......................................................................................... 82
Non-respons op de eerste stap bij depressie ......................................................................................... 83
Switchen van antidepressivum .............................................................................................................. 84
Wanneer er gekozen wordt voor switchen, moet er een switch schema(zie hoofdstuk Switchen van
antidepressiva ................................................................................................................................... 84
MAO-remmer indicatie .......................................................................................................................... 85
Combineren van antidepressiva ............................................................................................................ 85
Augmentatie van antidepressiva ........................................................................................................... 87
Beoordelen van het beleid ..................................................................................................................... 88
Dementie .......................................................................................................................................... 89


Universiteit Utrecht Pagina 5 van 107

, Definitie; Dementie ......................................................................................................................................... 89
Subtypen; Dementie........................................................................................................................................ 89
De ziekte van Alzheimer ........................................................................................................................ 90
Vasculaire Dementie.............................................................................................................................. 90
Lewy-Body Dementie ............................................................................................................................. 90
Fronto-temporale Dementie .................................................................................................................. 91
Beloop; Dementie............................................................................................................................................ 91
Mini-Mental state examination (MMSE) ............................................................................................... 91
Alzheimers’s Disease assessment scale-cognitieve subscale (ADAS-Cog) ............................................. 91
Risicofactoren; Dementie ................................................................................................................................ 92
Pathofysiologie ziekte van Alzheimer; Dementie............................................................................................ 92
De amyloïde cascade hypothese ........................................................................................................... 93
Apolipoproteïne E .................................................................................................................................. 94
Samenhang neurofibrillarie Tangles en amyloïde plaques.................................................................... 96
De cholinerge deficiëntie hypothese voor vergeetachtigheid bij dementie .......................................... 96
Glutamaat hypothese voor cognitieve deficiëntie bij de ziekte van Alzheimer ..................................... 96
Symptomen; Dementie ................................................................................................................................... 97
Beleid; Dementie ............................................................................................................................................. 98
(Symptomatische) behandeling dementie............................................................................................. 98
Behandeling van neuropyschiatrische verschijnselen/ probleem gedrag bij dementie ........................ 99
Evidence; Dementie ........................................................................................................................................ 99
Rivastigmine ........................................................................................................................................ 100
Donezepil ............................................................................................................................................. 100
Galantamine ........................................................................................................................................ 100
Memantine .......................................................................................................................................... 100
ADL en gedrag ..................................................................................................................................... 100
Cognitie ............................................................................................................................................... 100
Globale klinische indruk door de behandelaar en mantelzorger ......................................................... 100
Bijwerkingen ........................................................................................................................................ 101
Switchen van antidepressiva ............................................................................................................ 102
Serotoninesyndroom..................................................................................................................................... 102
Belangrijkste CYP-interacties......................................................................................................................... 103
Onttrekkingsverschijnselen ........................................................................................................................... 104
Voorbeelden van switch schema’s ................................................................................................................ 104




Universiteit Utrecht Pagina 6 van 107

,Sommige aspecten worden in meerdere hoofdstukken/paragrafen veelvuldig herhaald, deze zijn ook zo vaak
in de colleges herhaald en dus erg belangrijk voor het tentamen.




Universiteit Utrecht Pagina 7 van 107

,Inleiding FA-MA102 Farmacotherapie op maat
Doelstelling
In de cursus Farmacotherapie op maat staat de individuele farmacotherapeutische behandeling van de
patiënt centraal. Belangrijke aspecten hierbij zijn farmacologische, fysisch-chemische en
farmacotherapeutische eigenschappen van geneesmiddelen, de aangetoonde effectiviteit van
geneesmiddelen en individuele patiëntkenmerken zoals farmacogenetisch profiel, co-medicatie en co-
morbiditeiten. Deze aspecten komen in de cursus Farmacotherapie op maat aan de orde en worden
toegespitst op de aandoeningen (therapieresistente) depressie, angst, bipolaire stoornis, schizofrenie en
dementie. Het doel van de cursus is dat je inzicht krijgt in een zo optimaal mogelijke behandeling van de
patiënt met bovenstaande aandoeningen, waarbij je rekening houdt met individuele patiëntkenmerken.

Leerdoelen
Na afronding van de cursus ben je in staat:
Aan te geven welke hersenstructuren en neurotransmittersystemen betrokken zijn bij de regulatie
van stemming en gedrag
Recente biomedische verklaringsmodellen, het klinisch beeld en het beloop van een aantal
psychiatrische en neurodegeneratieve aandoeningen te beschrijven, waaronder bipolaire stoornis,
angststoornissen, (therapieresistente) depressie, schizofrenie en dementie
De farmacologische aangrijpingspunten van de meest gangbare farmaca bij de hierboven genoemde
aandoeningen te beschrijven, en, indien mogelijk, te verklaren wat de relatie is met het
therapeutische effect van deze farmaca
De belangrijkste en/of meest voorkomende bijwerkingen van de meest gangbare geneesmiddelen te
benoemen en, indien mogelijk, te verklaren
De aangetoonde effectiviteit van de verschillende behandelmethoden te beschrijven
Het gangbare medicamenteuze beleid van de hierboven genoemde aandoeningen te beschrijven en
kritisch te beoordelen
Een weloverwogen voorstel uit te brengen voor de keuze van een specifiek product op basis van
biofarmaceutische en farmacokinetische kenmerken
De kennis over kenmerken van patiënt, farmacon, product en aangetoonde effectiviteit toe te passen
in medicatiebeleid en behandeling van een individuele patiënt
De meest gangbare klinische meetmethoden voor de diagnose en effectiviteit van de behandeling,
met betrekking tot de genoemde aandoeningen, te interpreteren
De belangrijkste farmacokinetische en farmacodynamische interactiemechanismen te beschrijven
Belangrijke (ernstige en/of veelvoorkomende) interacties en contra-indicaties bij deze
geneesmiddelen te beoordelen tegen de klinische achtergrond van de individuele patiënt (o.a.
risicofactoren en bepalen klinische relevantie) en adequaat af te handelen
De best passende farmacotherapie rondom zwangerschap en borstvoeding voor een individuele
patiënt te evalueren
Een patiënt adviseren bij het starten, switchen, toevoegen of afbouwen van psychofarmaca
Biomarkers te classificeren op basis van het beoogde doel van het meten van de marker (o.a.
vaststellen van risico, diagnose, prognose, behandelrespons)
Dosisadviezen kunnen geven op basis van farmacogenetica en TDM bij psychofarmaca
Advies te geven over therapietrouw aan de patiënt
In een gecontroleerde omgeving adequaat om te gaan met de emoties van een patiënt (over ziekte of
medicatie)
In een gecontroleerde omgeving een slecht nieuws gesprek op professionele wijze te voeren
Een geneesmiddel gerelateerde vraag van een individuele patiënt in een e-mail in correct en duidelijk
Nederlands te beantworoden



Universiteit Utrecht Pagina 8 van 107

, In een algemene brief in correct en duidelijk Nederlands een patiëntengroep te informeren over
geneesmiddelen en achtergronden van aandoeningen, informatiebijeenkomsten of
overheidsmaatregelen.

Plaats in het curriculum
De cursus MA102 Farmacotherapie op maat is de tweede cursus in de master Farmacie. Samen met de
cursussen MA101 Chronische aandoeningen en MA103 Individuele productzorg vormt MA102 een goede
basis voor de cursussen MA104 Farmacie in praktijk en MA107 Polyfarmacie. In deze laatste twee cursussen
worden de kennis en competenties die in de eerste drie cursussen afzonderlijk zijn getoetst, geïntegreerd en
in praktijksituaties aangeboden. De cursus Farmacotherapie op maat bereidt ook voor op de cursussen
MA202 Klinische farmacie en MA303 Geïntegreerde patiëntenzorg.

Voorkennis
In de cursus Farmacotherapie op maat verwachten we dat je voorkennis bezit over:
De hersenstructuren en neurotransmitters die betrokken zijn bij de regulatie van stemming en gedrag
De pathogenese en kenmerken van de aandoeningen depressie, angststoornissen en schizofrenie
De werkingsmechanismen en bijwerkingen van antidepressiva, anxiolytica, antipsychotica en
benzodiazepines
Deze voorkennis heb je bijvoorbeeld kunnen opdoen tijdens de cursus BA301 Psychofarmacologie (bachelor
Farmacie) of tijdens andere relevante vakken in een andere bacheloropleiding. Tevens heb je voor de start
van de master Farmacie een literatuurmap ontvangen met informatie over deze onderwerpen. Daarnaast
verwachten we dat je de kennis uit de cursus MA101 Chronische aandoeningen kunt toepassen bij de
medicatiebeoordeling van een patiënt.
Op het gebied van de productzorg gaan we ervanuit dat je je bewust bent van de relatie tussen enerzijds de
(fysisch-chemische, biofarmaceutische en farmacokinetische) eigenschappen van de werkzame stof en de
toedieningsvorm en anderzijds het farmacotherapeutisch effect van het geneesmiddel.

We verwachten dat je een gestructureerd gesprek met een patiënt (luisteren, samenvatten, doorvragen) kunt
voeren bij een eerste en tweede uitgifte van een geneesmiddel. Op het gebied van schriftelijke communicatie
verwachten we dat je een gestructureerde tekst in correct Nederlands kunt opstellen.




Universiteit Utrecht Pagina 9 van 107

Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:

Qualité garantie par les avis des clients

Qualité garantie par les avis des clients

Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.

L’achat facile et rapide

L’achat facile et rapide

Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.

Focus sur l’essentiel

Focus sur l’essentiel

Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.

Foire aux questions

Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?

Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.

Garantie de remboursement : comment ça marche ?

Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.

Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?

Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur Michelle1802. Stuvia facilite les paiements au vendeur.

Est-ce que j'aurai un abonnement?

Non, vous n'achetez ce résumé que pour €11,99. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.

Peut-on faire confiance à Stuvia ?

4.6 étoiles sur Google & Trustpilot (+1000 avis)

79202 résumés ont été vendus ces 30 derniers jours

Fondée en 2010, la référence pour acheter des résumés depuis déjà 14 ans

Commencez à vendre!
€11,99  10x  vendu
  • (3)
  Ajouter