Hoofdstuk 10: Slapeloosheid, angst en onrust
Slaap- en kalmeringsmiddelen vallen vaak onder dezelfde groep geneesmiddelen,
benzodiazepinen. Hypnotica, sedativa en anxiolytica vallen onder psychofarmaca. Middelen
die het geestelijk functioneren beïnvloeden.
10.2 Slapen en slaapstoornissen
De normale slaap bestaat uit 4 of 5 cyclussen. Deze duren allemaal anderhalf uur. Je slaapt
dan van langzaam dieper naar steeds oppervlakkiger. Het ritme van diep en oppervlakkig
slapen herhaalt zich een paar keer per nacht.
Droomslaap, uit metingen blijkt dat per nacht ongeveer 1-5 keer een droomslaap optreedt.
deze duur 2 tot 50 minuten. Je bent dan aan het ‘waken’. Je ogen maken snelle bewegingen
en de bloeddruk varieert, je maakt ook bewegingen met je vingers en voeten.
Slaapduur, volwassenen slapen gemiddeld 8 uur per dag. Vrouwen hebben 18% meer slaap
nodig dan mannen. Als je ouder wordt, neemt de slaapbehoefte af. Slaapklachten komen 2x
zo vaak voor bij vrouwen dan bij mannen.
Slaapstoornissen
Een slechte nachtrust is een persoonlijk oordeel. Als je een aantal nachten slecht slaapt,
neemt het aantal droomslapen af. Deze nemen later weer toe en worden ingehaald. Bij een
tekort aan slaap kun je prikkelbaar worden en kan onoplettendheid toenemen.
NHG-standaard
slapeloosheid is als je slecht slaapt gedurende minimaal 3 weken en minstens 2 nachten per
week. ook moet je klachten hebben als vermoeidheid, slaperigheid, prikkelbaarheid en
verminderd concentratie- en prestatievermogen.
Emotionele oorzaken
Door verdriet, angst, spanning, boosheid, seksuele problemen, moeilijkheden thuis, op
school of op het werk kan de slaap ook bemoeilijkt worden.
Lichamelijke oorzaken
Door koorts, pijn, jeuk, hoesten, ademhalingsproblemen en een volle blaas kunnen
slaapklachten ontstaan. Het is belangrijk deze oorzaken, zo mogelijk, weg te nemen.
Omgevingsfactoren
Slecht bed, veel lawaai, veel licht of een te warme of koude slaapkamer. Jetlag en mensen
die nachtwerk doen slapen beïnvloeden vaak ook de nachtrust.
Voorlichting
Slaapklachten ontstaan soms bij veranderingen in het slaapritme of een niet-uitgeslapen
gevoel. Als iemand op de hoogte is van alle variaties bij de normale slaap, werkt dat
geruststellend. Je kunt dingen noemen als, de normale slaapduur en dat dit persoons- en
leeftijdsafhankelijk is, ouderen hoeven minder slaap en slapen moeilijker in, dutje overdag
gaat ten koste van de slaapduur in de nacht en dat een slaapstoornis pas behandeld wordt
als iemand ook overdag last heeft van het slaapgebrek.
, Leefregels
Vaak kunnen eenvoudige leefregels slaapklachten opheffen of verminderen. Voorbeelden
zijn: steeds op dezelfde tijd naar bed gaan, ‘s avonds naar bed gaan bij het slaperig worden,
niet lang wakker blijven liggen in bed, ‘s ochtends ongeveer dezelfde tijd opstaan, geen
dutjes overdag, geen intensieve hersenactiviteit voor het slapen, avondwandeling, glas
warme melk etc.
Slapen met een slaapritme
Slaapmiddelen verlengen de slaapduur maar de slaap verschilt van de normale slaap. De
REM-slaap wordt beïnvloed en de slaapdiepte is minder. Na het stoppen met slaapmiddelen
kunnen nachtmerries en geheugenstoornissen voorkomen. Klachten kunnen, 2 weken na
het stoppen, erger terugkomen.
Een ideaal slaapmiddel moet de patiënt zoveel mogelijk laten inslapen en doorslapen,
verder moet de droomslaap onaangetast blijven en mogen er na het ontwaken geen
restverschijnselen zijn. Er is geen enkel slaapmiddel dat hieraan voldoet. Een arts houdt
rekening met de werkingsduur, kans op bijwerkingen en de kans op gewenning en
verslaving.
10.3 Angst, onrust en spanningen
Angst wordt door de patiënt niet altijd ervaren als angst, maar vaak als onrust of spanning.
Ongeveer 5 op de 1000 patiënten die bij de huisarts komt, heeft last van een angststoornis.
In de meeste gevallen moet iets gedaan worden aan de oorzaken, symptoombestrijding is
niet voldoende. Als mensen niet toegankelijk zijn voor een andere vorm dan psychotherapie,
kan een geneesmiddel voor een korte periode een uitkomst zijn. Bij psychotherapie wrorden
door gesprekken de problemen inzichtelijke n leefbaar gemaakt. dit kan door een arts-
psychiater en door een psycholoog worden gegeven. Geneesmiddelen mogen alleen door
een arts-psychiater worden voorgeschreven. De behandeling ligt met nadruk op medicijnen
en hulp door gesprekken en therapie.
Angststoornissen
Gegeneraliseerde angststoornis (overspannenheid): angst en bezorgdheid. De klachten zijn
licht, maar wel voortdurend aanwezig. Meestal piekeren, prikkelbaarheid, slaap- en
concentratiestoornissen.
Obsessief-compulsieve stoornis (OCS): dwanghandelingen of -gedachten. Bijvoorbeeld
smetvrees, dit botst met de dagelijkse werkzaamheden en belemmert de patiënt. De
dwangmatige handelingen en gedachten zorgen voor veel leed.
Posttraumatische stressstoornis: het steeds opnieuw beleven van traumatische
gebeurtenissen. Hulp bij het verwerken van de gebeurtenis staat hier op 1.
Fobie: wanneer iemand meer dan normale angst heeft voor een situatie en daardoor wordt
belemmerd. Klachten zijn: trillen, transpireren, hartkloppingen, blozen. als iemand bang is
voor een mogelijk kritische beoordeling door anderen wordt er gesproken van een sociale
fobie. andere voorbeelden zijn: examenvrees, podiumangst, claustrofobie, pleinvrees, angst
voor spinnen of vliegangst. Een fobie wordt meestal behandeld met gedragstherapie, waarbij
geneesmiddelen een ondersteunende rol kunnen spelen.
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur Bridgetn. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €5,49. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.